Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng của châu Âu năm 2025

Châu Âu đã trải qua một năm đầy khó khăn khi phải đối mặt với hàng loạt thách thức như bất ổn chính trị, hiệu suất kinh tế thấp. Tuy nhiên, các nhà phân tích vẫn lạc quan vào triển vọng tăng trưởng kinh tế của lục địa già trong năm 2025.

Tăng trưởng giảm, lạm phát tăng

Tăng trưởng kinh tế của khu vực đồng euro đang có dấu hiệu chậm lại đáng kể. Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) gần đây đã cắt giảm dự báo tăng trưởng năm 2025 xuống còn 1,1%. Điều này cho thấy “lục địa già” đang gặp nhiều thách thức trong việc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững.

GDP khu vực đồng euro được kỳ vọng sẽ tăng 0,8% trong năm nay, cao hơn so với mức 0,4% của năm 2023 nhưng vẫn thấp hơn rất nhiều so với mức 3,4% năm 2022. Trong khi đó, các nhà chức trách Mỹ dự báo tăng trưởng kinh tế của nước này đạt 2,7% trong năm 2024, vượt xa so với châu Âu. Điều này phản ánh sự khác biệt rõ rệt giữa hai khu vực kinh tế lớn trên thế giới.

Lạm phát trong khu vực đồng euro cũng tiếp tục là vấn đề đáng quan tâm. Sau khi giảm xuống 1,8% vào mùa thu năm nay, thấp hơn mục tiêu 2% của ECB, lạm phát lại tăng trở lại trên mức mục tiêu vào tháng 11. Tình trạng này khiến việc điều chỉnh chính sách tiền tệ trở nên khó khăn hơn khi ECB phải cân bằng giữa việc kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Khi thế giới sắp bước vào năm 2025, các chuyên gia kinh tế hàng đầu nhận định những yếu tố dự kiến sẽ ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng của khu vực châu Âu trong năm tới.

Một nhà máy của hãng xe Volkswagen ở Đức - Ảnh: Bloomberg.

Tiếp tục cắt giảm lãi suất tiền tệ

ECB đã thực hiện bốn đợt cắt giảm lãi suất trong năm 2024, và thị trường đang kỳ vọng sẽ có thêm một đợt cắt giảm 25 điểm cơ bản vào đầu năm 2025. Một số nhà phân tích, như Kallum Pickering từ ngân hàng đầu tư Peel Hunt, cho rằng mức cắt giảm này là chưa đủ và có thể cần những điều chỉnh mạnh mẽ hơn để thúc đẩy tăng trưởng.

Các dự báo cho thấy lãi suất cơ bản của ECB, hiện đang ở mức 3%, có thể giảm xuống 2% vào giữa năm 2025. Một số chuyên gia thậm chí còn kỳ vọng lãi suất tiền gửi có thể giảm xuống mức 1% nếu tình hình kinh tế tiếp tục khó khăn. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp khôi phục niềm tin của các doanh nghiệp và người tiêu dùng trong khu vực.

Khủng hoảng niềm tin

Niềm tin của người tiêu dùng tại khu vực đồng euro đã giảm 1,2 điểm phần trăm trong tháng 11 so với cùng kỳ năm trước. Chỉ số tâm lý kinh tế của Ủy ban châu Âu cũng thấp hơn mức trung bình dài hạn, cho thấy tâm lý thận trọng của cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Tuy nhiên, một số nhà kinh tế tin rằng những điều chỉnh trong chính sách tiền tệ có thể giúp cải thiện niềm tin. Sylvain Broyer, nhà kinh tế trưởng khu vực EMEA tại S&P Global Ratings, nhận định việc đẩy nhanh tốc độ cắt giảm lãi suất sẽ thúc đẩy tăng trưởng. Ông nhấn mạnh nếu ngân hàng nới lỏng các chính sách tài khóa và tiền tệ trong năm 2025, điều này có thể mang lại những tác động tích cực rõ rệt.

Ảnh hưởng từ chính sách thuế quan của Mỹ

Trong khi nhiều nước Bắc Âu tiếp tục đối mặt với khó khăn, các quốc gia Nam Âu như Tây Ban Nha, Hy Lạp, và Bồ Đào Nha đang có triển vọng lạc quan hơn. Các dự báo cho thấy Tây Ban Nha sẽ đạt mức tăng trưởng GDP 2,3% vào năm 2025, trong khi Hy Lạp có thể đạt 2,3%. Điều này phản ánh sự chuyển biến tích cực trong các nền kinh tế từng được coi là dễ bị tổn thương.

Một trong những thách thức lớn đối với châu Âu trong năm 2025 có thể đến từ việc chính quyền mới của ông Trump sẽ áp thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ quốc gia ngoài. Nếu các mức thuế 10-20% được triển khai, GDP của EU có thể giảm 0,3% vào năm 2026. Ngoài ra, cuộc chiến thương mại mới giữa Mỹ và Trung Quốc cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu, như Đức.

Bất ổn chính trị

Hai nền kinh tế lớn nhất châu Âu là Pháp và Đức đang phải đối mặt với tình trạng bất ổn chính trị. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cho rằng đây có thể là cơ hội để các quốc gia thực hiện các cải cách kinh tế quan trọng, đặc biệt là tại Đức, nơi những biến động thường dẫn đến những thay đổi tích cực.

Châu Âu đang đứng trước một năm 2025 đầy thách thức nhưng cũng không thiếu cơ hội. Những thay đổi trong chính sách tiền tệ và tài khóa, cùng với triển vọng phục hồi tại một số quốc gia Nam Âu, có thể mang lại hy vọng cho khu vực này.

Tuy nhiên, để đạt được sự tăng trưởng bền vững, châu Âu cần đối mặt và vượt qua những rào cản từ cả bên trong lẫn bên ngoài, bao gồm lạm phát, thuế quan và bất ổn chính trị. Các quyết định chính sách trong thời gian tới sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai kinh tế của khu vực.

Lâm Hải