Mức áp thuế của Mỹ đã làm châu Âu điều chỉnh chính sách đối ngoại

Chính sách thuế mới của Mỹ đang làm thay đổi đáng kể cục diện chính trị cánh hữu ở châu Âu, buộc nhiều đảng phái và lãnh đạo phải điều chỉnh cách tiếp cận trước những áp lực kinh tế ngày càng gia tăng.

Tại Đức, bà Alice Weidel, đồng lãnh đạo đảng Alternative for Germany (AfD), cảnh báo các biện pháp thuế quan của Mỹ có thể gây tổn hại cho thương mại tự do và làm suy yếu tăng trưởng toàn cầu. Trái lại, ông Tino Chrupalla, đồng chủ tịch đảng, cho rằng việc áp dụng thuế quan là cần thiết để bảo vệ lợi ích kinh tế quốc gia, đồng thời khẳng định ông Trump đang thúc đẩy các nước khác đàm phán một cách công bằng hơn.

Giới quan sát nhận định sự khác biệt trong nội bộ AfD phản ánh thách thức chung đối với nhiều phong trào dân túy ở châu Âu: vừa tìm cách duy trì sự ủng hộ dành cho chính sách cứng rắn từ Mỹ, vừa phải trấn an cử tri trước nguy cơ thiệt hại kinh tế trong nước.

Tại Ý, Thủ tướng Giorgia Meloni cho rằng các biện pháp thuế quan cần được xem xét kỹ lưỡng và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường đối thoại giữa Mỹ và Liên minh châu Âu. Ông Matteo Salvini, lãnh đạo đảng Liên đoàn, từng thể hiện sự đồng tình với chính sách mới của Mỹ, song sau đó đã điều chỉnh quan điểm nhằm duy trì sự thống nhất trong liên minh cầm quyền.

Chính sách thương mại mới của ông Donald Trump đang làm thay đổi đáng kể cục diện chính trị cánh hữu ở châu Âu. Ảnh: EEAS

Hungary cũng đang thích ứng với những thay đổi trong môi trường thương mại toàn cầu. Thủ tướng Viktor Orbán xem các biện pháp thuế quan là công cụ thúc đẩy đàm phán và khẳng định cam kết duy trì quan hệ hợp tác chặt chẽ với Mỹ, ngay cả khi nền kinh tế đối mặt với áp lực từ những biến động quốc tế.

Một số lãnh đạo cánh hữu khác như ông André Ventura tại Bồ Đào Nha và bà Marine Le Pen tại Pháp thể hiện sự thận trọng trước những thay đổi thương mại toàn cầu. Bà Le Pen nhấn mạnh tầm quan trọng của “chủ nghĩa bảo hộ thông minh”, cho rằng các quốc gia cần củng cố quyền tự chủ trong chính sách kinh tế để thích ứng linh hoạt với bối cảnh quốc tế biến động.

Nội bộ AfD từ lâu đã tồn tại hai xu hướng: một bên ủng hộ thương mại tự do và một bên thiên về chủ nghĩa bảo hộ xã hội. Theo ông Thomas Greven, chuyên gia tại Đại học Tự do Berlin, dù tồn tại khác biệt, đảng này đều thống nhất trong việc đề cao chủ quyền quốc gia và ủng hộ những hình thức quản lý tập trung nhằm bảo vệ lợi ích dân tộc.

Ông Peter Boehringer, Phó chủ tịch AfD, nhận định các ý kiến khác biệt về chính sách thuế quan trong đảng không gây ra chia rẽ lớn. Theo ông, ngay trong phong trào Maga tại Mỹ cũng tồn tại những quan điểm đa dạng, khi ông Elon Musk nghiêng về thương mại tự do, còn một số cố vấn khác của ông Trump lại ủng hộ hướng tiếp cận bảo hộ.

Tại Hungary, nền kinh tế vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu và đầu tư nước ngoài đang chịu sức ép ngày càng lớn. Một số khảo sát gần đây ghi nhận đảng Fidesz của ông Viktor Orbán lần đầu tiên để phe đối lập vượt lên trong các cuộc thăm dò. Ông Bulcsu Hunyadi, chuyên gia phân tích chính trị, nhận định đây là cơ hội cạnh tranh thực sự đầu tiên của phe đối lập kể từ năm 2010.

Chính phủ Hungary khẳng định duy trì quan hệ hợp tác chặt chẽ với Mỹ nhằm hướng tới lợi ích lâu dài, đồng thời tiến hành các điều chỉnh pháp lý để củng cố quyền lực nội bộ và tăng cường bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Tại Tây Ban Nha, ông Santiago Abascal, lãnh đạo đảng Vox, thể hiện thái độ thận trọng trước chính sách thuế quan mới của Mỹ. Ông kêu gọi đối thoại nhằm bảo vệ lợi ích nông nghiệp quốc gia, đồng thời tìm cách hạn chế căng thẳng trong bối cảnh kinh tế nội địa còn nhiều thách thức.

Tại Anh, ông Nigel Farage nhấn mạnh những điều chỉnh chính sách cần được tiến hành thận trọng để tránh gây bất ổn cho thị trường tài chính, đồng thời kêu gọi tìm kiếm các giải pháp cân bằng trong quan hệ thương mại quốc tế.

Mặc dù chiến thắng của ông Donald Trump từng thắp lên kỳ vọng về một “kỷ nguyên mới” cho các lực lượng cánh hữu ở châu Âu, thực tế đang đặt ra nhiều thách thức phức tạp. Các lãnh đạo chính trị buộc phải điều chỉnh chiến lược nhằm duy trì sự ủng hộ trong nước, trong khi phải thích ứng với những biến động từ các thay đổi chính sách toàn cầu.

Theo nghiên cứu của Trung tâm Chính sách Châu Âu, mức độ ủng hộ dành cho các đảng cực hữu tại khu vực hiện vẫn ổn định, song những tác động dài hạn từ chính sách mới của Mỹ có thể tiếp tục tái định hình môi trường chính trị châu Âu trong thời gian tới.

An Thái