Giải pháp triển khai chuyển đổi số trong ngành giáo dục và đào tạo

QTO - Bám sát Quyết định số 131 ngày 25/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ và các quyết định, nghị quyết, đề án của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), của tỉnh về chuyển đổi số trong GD&ĐT giai đoạn 2022- 2025, định hướng đến năm 2030, Sở GD&ĐT ban hành kế hoạch thực hiện nhằm cụ thể hóa các mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ, từng bước hình thành nền tảng số cho xã hội học tập, tạo cơ hội tiếp cận GD chất lượng tốt với chi phí thấp nhất cho người dân.

Nhiều mục tiêu đặt ra trong chuyển đổi số của ngành

Với mục đích ứng dụng tiến bộ công nghệ để thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong dạy và học, nâng cao chất lượng và cơ hội tiếp cận GD, quản lý GD, xây dựng nền GD mở thích ứng trên nền tảng số, trong quá trình thực hiện chuyển đổi số lấy người học và nhà giáo làm trung tâm để thực hiện. Mục tiêu đến năm 2025, ngành GD&ĐT đổi mới mạnh mẽ phương thức tổ chức GD, đưa dạy, học trên môi trường số trở thành hoạt động GD thiết yếu, hằng ngày đối với nhà giáo, người học.

Ngay từ rất sớm, nhiều trường học ở huyện Gio Linh tranh thủ các nguồn lực để đầu tư máy tính cho học sinh học tập -Ảnh: TV

Về tiếp cận GD trực tuyến, có 50% học sinh, sinh viên, nhà giáo có đủ điều kiện phương tiện, đường truyền, phần mềm tham gia hoạt động dạy và học trực tuyến, đồng thời triển khai hoặc sử dụng, kế thừa kho học liệu trực tuyến đáp ứng yêu cầu về tài liệu học tập cho 50% nội dung chương trình GD phổ thông. Về quy mô, tỉ trọng nội dung chương trình GD phổ thông được triển khai dưới hình thức trực tuyến đạt trung bình 5% ở bậc tiểu học, 10% ở bậc trung học, 20% trong cơ sở GD đại học.

Cùng với đó, ngành GD&ĐT đổi mới mạnh mẽ phương thức quản lý, điều hành dựa trên công nghệ và dữ liệu, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và chất lượng cung cấp dịch vụ hỗ trợ của nhà nước cũng như cơ sở GD. Theo đó, có 50% trường học, cơ sở GD trong tỉnh lắp đặt, sử dụng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt để thanh toán học phí và các giao dịch khác; số lượng và giá trị giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đạt 50%.

100% cơ sở GD áp dụng hệ thống quản trị nhà trường dựa trên dữ liệu và công nghệ số, trong đó 100% người học, nhà giáo được quản lý bằng hồ sơ số với định danh thống nhất toàn quốc, 80% cơ sở vật chất, thiết bị và nguồn lực khác phục vụ GD&ĐT và nghiên cứu được quản lý bằng hồ sơ số.

Đối với quản lý GD, cơ sở dữ liệu toàn ngành được hoàn thiện, kết nối thông suốt với cơ sở GD đảm bảo cung cấp thông tin quản lý đầy đủ, tin cậy và kịp thời, được kết nối và chia sẻ hiệu quả với cơ sở dữ liệu trong tỉnh và quốc gia. Cơ quan quản lý GD trong tỉnh được vận hành chủ yếu dựa trên dữ liệu và công nghệ số, trong đó 90% hồ sơ công việc cấp sở, 80% hồ sơ công việc tại cấp phòng được giao dịch và giải quyết trên môi trường số, không bao gồm hồ sơ xử lý công việc có nội dung mật.

Bên cạnh đó, ngành GD&ĐT còn quan tâm dịch vụ hỗ trợ người học, người dân. Theo đó, 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện được triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Tỉ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến trên tổng số hồ sơ đạt tối thiểu 50%. Tỉ lệ người học, phụ huynh hài lòng về chất lượng dịch vụ trực tuyến của cơ sở GD đạt trung bình 80%. Tỉ lệ tổ chức, cá nhân hài lòng về chất lượng dịch vụ công trực tuyến của các cơ quan quản lý GD đạt trung bình 80%.

Đến năm 2030, đưa tất cả thành tố của hệ thống GD quốc dân vào môi trường số, trong đó triển khai hoặc sử dụng nền tảng dạy và học trực tuyến tích hợp kho học liệu số hỗ trợ 100% người học và nhà giáo tham gia có hiệu quả hoạt động GD trực tuyến, đáp ứng yêu cầu về tài liệu học tập cho chương trình GD phổ thông. 100% nguồn lực GD, chương trình GD và đối tượng GD trong hệ thống GD quốc dân được quản lý trên môi trường số, kết nối thông suốt và liên thông với cơ sở dữ liệu trong tỉnh và quốc gia.

Những giải pháp để triển khai thực hiện

Để đạt mục tiêu trên, ngành GD&ĐT đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt đến nhà giáo, cán bộ quản lý GD, nhân viên và người học về chuyển đổi số trong GD&ĐT để cùng thực hiện. Không ngừng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực số cho nhà giáo, cán bộ quản lý GD, nhân viên, người học đảm bảo về năng lực quản lý, làm việc hiệu quả trên môi trường số cũng như kiện toàn, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ phụ trách ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong ngành GD&ĐT.

Chú trọng bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo về kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin tiếp cận chuẩn quốc tế tại một số cơ sở GD, địa phương có đủ điều kiện và yêu cầu cao về nhân lực chuyển đổi số. Triển khai hệ thống bồi dưỡng giáo viên, đảm bảo 100% nhà giáo có tài khoản sử dụng để tự bồi dưỡng theo nhu cầu.

Triển khai mô hình GD tích hợp khoa học- công nghệ- kỹ thuật- toán học và nghệ thuật (giáo dục STEM/STEAM) cũng như phát triển tư duy lập trình, triển khai chương trình về khoa học máy tính phù hợp và đưa nội dung phổ cập kỹ năng số và an toàn, an ninh mạng, các nền tảng mở, phần mềm nguồn mở vào chương trình giảng dạy từ cấp tiểu học để hình thành sớm kỹ năng cần thiết cho công dân số.

Tiếp tục thực hiện giải pháp nâng cao chỉ số thành phần nguồn nhân lực của Việt Nam theo phương pháp đánh giá chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các tổ chức liên quan để cung cấp số liệu kịp thời cho tổ chức quốc tế. Tăng cường điều kiện đảm bảo triển khai ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong GD&ĐT, trong đó ưu tiên sử dụng các mô hình dịch vụ trên nền tảng đám mây, đảm bảo kết nối internet tới cơ sở GD.

Có chính sách hỗ trợ dịch vụ internet cho người học, giáo viên cũng như chính sách máy tính phù hợp cho học sinh và sinh viên. Hình thành, phát triển hệ thống phòng học tương tác thông minh, phòng bộ môn (Lab) hiện đại, phòng Lab mô phỏng, ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), công nghệ học máy, công nghệ phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo vào các lĩnh vực nghiên cứu, thực hành.

Mặt khác, ngành cũng sẽ phát triển hệ sinh thái chuyển đổi số hoạt động dạy, học, kiểm tra, đánh giá và nghiên cứu khoa học như đổi mới mô hình dạyhọc; phát triển kho học liệu số chia sẻ dùng chung; phát triển, ứng dụng nền tảng số phục vụ dạy-học và triển khai thí điểm mô hình GD đại học số; triển khai đồng bộ hệ thống thông tin quản lý và cơ sở dữ liệu ngành GD&ĐT cũng như huy động nguồn lực tham gia ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong GD&ĐT đạt mục tiêu đề ra.

Tuấn Việt