Để công nghiệp năng lượng là lĩnh vực đột phá phát triển của Quảng Trị

Ngày 11/2/2020, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 55- NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết 55). Triển khai thực hiện Nghị quyết 55 trên địa bàn Quảng Trị, Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động số 15-CT/TU ngày 27/4/2021, xác định mục tiêu, các chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể để phát triển công nghiệp năng lượng trên địa bàn tỉnh (Chương trình hành động 15).

Trên cơ sở đó, ngày 5/5/2023, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 107/ KH-UBND thực hiện Chương trình hành động 15 của Tỉnh ủy. Bên cạnh công tác thể chế hóa việc thực hiện Nghị quyết 55, tỉnh Quảng Trị đã đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung, tham gia ý kiến để hoàn thiện Quy hoạch Điện VIII và Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đồng thời, chỉ đạo các ngành, địa phương tích hợp các dự án năng lượng vào Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 làm cơ sở triển khai thực hiện. Cùng với phát triển các dự án năng lượng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy thành lập Ban Chỉ đạo Dự án động lực cấp tỉnh và đưa các dự án năng lượng có quy mô lớn vào danh mục các dự án trọng điểm để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Với quan điểm phát triển năng lượng là tiền đề quan trọng và ngành công nghiệp năng lượng là lĩnh vực đột phá để phát triển KT-XH của tỉnh, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Ban cán sự đảng UBND tỉnh, các cấp ủy đảng triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình phát triển năng lượng trên địa bàn tỉnh, ưu tiên phát triển năng lượng gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo đảm quốc phòng, an ninh; khuyến khích các thành phần kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng. Ưu tiên khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch và các nguồn năng lượng khác, trong đó năng lượng gió được tập trung khai thác.

Xác định năng lượng tái tạo là lĩnh vực then chốt, đột phá, tỉnh đã tích cực, chủ động xúc tiến, hỗ trợ các nhà đầu tư, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thúc đẩy đầu tư, khởi công dự án. Tích cực làm việc với các bộ, ngành trung ương đề xuất đưa vào quy hoạch nhiều dự án năng lượng quan trọng trên địa bàn.

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 55, tỉnh Quảng Trị đạt nhiều kết quả tích cực. Hiện có 31 dự án điện gió, 3 dự án điện mặt trời, 1 dự án nhà máy nhiệt điện than, 2 dự án điện khí và 18 dự án thủy điện với tổng công suất 4.717,3 MW được phê duyệt quy hoạch; kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII đã bổ sung cho tỉnh Quảng Trị thêm 12 dự án điện gió trên bờ với tổng công suất 632,6 MW.

Đến thời điểm này, tổng công suất đã vận hành thương mại là 1.119,5 MW (giai đoạn trước năm 2020, trên địa bàn tỉnh chỉ có 353 MW công suất các dự án nguồn điện được hòa vào hệ thống điện quốc gia). Với kết quả đạt được, các dự án nguồn điện trên địa bàn tỉnh đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu năng lượng trên địa bàn, đáp ứng các mục tiêu phát triển KT-XH giai đoạn 2021 - 2030 và các năm tiếp theo của tỉnh, đồng thời góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Đối với việc hình thành và phát triển ngành công nghiệp khí, tỉnh đang chuẩn bị các điều kiện để phục vụ triển khai các dự án ngành công nghiệp khí theo quy hoạch được phê duyệt và trên cơ sở xác định được trữ lượng khai thác. Bên cạnh đó, nhằm phát huy tiềm năng, tỉnh đã đề xuất đưa vào Quy hoạch điện VIII với tổng công suất 23.218,55 MW cho 10 loại hình nguồn điện, tạo điều kiện để tỉnh triển khai thực hiện, đạt được mục tiêu xây dựng Quảng Trị trở thành Trung tâm năng lượng của miền Trung và cả nước.

Tuy đạt nhiều kết quả tích cực nhưng so với mục tiêu của Chương trình hành động 15 của Tỉnh ủy thì chưa đạt (phát triển các dự án nguồn điện trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 khoảng 3.000 MW, nhưng hiện nay mới đạt 1.119,5MW), do các nguyên nhân khách quan và chủ quan như: bất lợi về thời tiết, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, việc chậm ban hành các cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy đầu tư, đặc biệt là các dự án năng lượng...

Từ những tiềm năng và kết quả bước đầu, công nghiệp năng lượng được tỉnh xác định là lĩnh vực đột phá phát triển, hướng ưu tiên phát triển KT-XH của tỉnh, hướng Quảng Trị trở thành trung tâm năng lượng của khu vực miền Trung. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Quảng Trị kiến nghị và rất cần sự hỗ trợ của trung ương về việc tiếp tục quan tâm, chỉ đạo, ủng hộ định hướng trên của tỉnh.

Đồng thời tiếp tục hỗ trợ tỉnh trong việc phát triển các dự án năng lượng có quy mô lớn như: dự án LNG Hải Lăng giai đoạn 1 - 1.500 MW, Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị - 1.320 MW, việc nâng công suất và triển khai dự án Nhà máy nhiệt điện TBKHH - 340 MW và việc tiếp khí vào bờ tại Quảng Trị khi triển khai khai thác mỏ Kèn Bầu; quan tâm xem xét, đưa các dự án bổ sung công suất các nguồn điện tăng thêm cho tỉnh Quảng Trị trong thời kỳ điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch điện VIII.

Bổ sung các dự án khai thác - vận chuyển - xử lý, chế biến khí vào các quy hoạch liên quan; xem xét chấp thuận cho tiếp tục triển khai đầu tư dự án Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị - 1.320 MW, đồng thời tiến hành các bước để thực hiện dự án Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị theo quy định.

Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Trị cũng kiến nghị cần nghiên cứu xây dựng pháp luật, cơ chế, chính sách phù hợp nhằm phát triển ngành năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo, năng lượng mới...

Tùng Lâm