Chuyển đổi số để nâng cao chất lượng báo chí hiện đại

Hội Nhà báo Việt Nam vừa tổ chức Hội nghị Báo chí chất lượng cao trong bối cảnh chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu mới của Điều lệ Giải Báo chí Quốc gia và tuyên truyền nhiệm vụ phát triển bền vững khu vực phía Bắc.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi phát biểu tại hội nghị

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”.

Theo lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam, công nghệ số ảnh hưởng mạnh mẽ và sâu rộng đến lĩnh vực báo chí, truyền thông. Đặc biệt, việc sử dụng công nghệ số đã trở thành vấn đề sống còn của báo chí.

“Thực tiễn cho thấy công nghệ số ảnh hưởng đầu tiên, mạnh mẽ và sâu rộng tới lĩnh vực báo chí, truyền thông. Việc sử dụng công nghệ số để làm báo đã trở thành vấn đề sống còn của báo chí” Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi cho biết: Hội Nhà báo Việt Nam là cơ quan đầu mối thực hiện Chương trình Hỗ trợ báo chí chất lượng cao, sau gần 4 năm thực hiện, Chương trình Hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các cấp Hội Nhà báo giai đoạn 2021 – 2025 đã có nhiều thành công trong việc hỗ trợ các nhà báo và nền báo chí Việt Nam phát triển.

Cụ thể, trong 3 năm (2021 - 2023), ngân sách Nhà nước hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở Trung ương là 11,46 tỉ đồng; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở địa phương là 277 tỉ đồng. Qua đó thu về hàng nghìn tác phẩm báo chí chất lượng cao.

Quá trình thực hiện Chương trình, nhiều tác phẩm chất lượng cao được hưởng kinh phí hỗ trợ đã đạt Giải Báo chí Quốc gia và giải báo chí của các địa phương, giải báo chí các bộ, ngành, đoàn thể. Thực tế cho thấy, các tác phẩm đạt giải cao (A,B,C) của Giải Báo chí Quốc gia những năm qua đều là tác phẩm báo chí chất lượng cao đã được hỗ trợ.

Để kịp thời cập nhật những xu thế mới trong cách làm báo, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia Lê Quốc Minh vừa ký Quyết định số 50/QĐ-HĐGBCQG ngày 21/6/2024 về việc Ban hành Điều lệ Giải Báo chí quốc gia (sửa đổi).

Theo đó, bổ sung thêm Giải Sản phẩm báo chí đa phương tiện và Dự án Báo chí truyền thông sáng tạo. Trong đó, sản phẩm báo chí đa phương tiện gồm những tác phẩm, sản phẩm báo chí sử dụng dữ liệu đa phương tiện và áp dụng quy trình sản xuất, kỹ thuật, công nghệ truyền thông số trong quá trình sáng tạo nội dung và tổ chức sản xuất, có định dạng độc lập như: Infographic, Video clips, Podcast, gói tin tức đa phương tiện, sản phẩm báo chí dữ liệu, báo chí tương tác...

Nhà báo Nguyễn Thành Lợi, Tổng Biên tập Báo Kinh tế Đô thị tham luận tại hội nghị.

Việc bổ sung này thể hiện tính chủ động bám sát quan điểm, chủ trương mới của Đảng, Nhà nước, phù hợp với thực tiễn, xu thế phát triển chung của báo chí truyền thông.

Điều lệ Giải Báo chí Quốc gia (sửa đổi) năm nay cũng đề ra quy định chi tiết đối với sản phẩm báo chí sáng tạo. Sản phẩm Báo chí sáng tạo là các tác phẩm, sản phẩm, chương trình báo chí có tính sáng tạo, đột phá, qua đó thể hiện rõ tác giả, nhóm tác giả có giải pháp hữu hiệu để nâng cao năng suất lao động nghề báo, tiết kiệm chi phí sản xuất, tác động trúng công chúng mục tiêu, tác động hiệu quả đến các tầng nhận thức, thái độ và hành vi của công chúng, tăng cường sự tham gia tương tác của công chúng hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững quốc gia, vùng miền và địa phương.

Bà Trần Thị Hương Giang, Phó Chánh Văn phòng Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu tại Hội nghị

Tác phẩm dự thi không xem xét theo loại hình, thể loại tác phẩm, đáp ứng yêu cầu của báo chí hiện đại, khuyến khích các tác phẩm báo chí đa loại hình, đa nền tảng, đa phương tiện, báo chí dữ liệu, báo chí tự động....

Tác phẩm, sản phẩm và các chương trình báo chí sáng tạo có nội dung, phương thức sản xuất, hình thức thể hiện sáng tạo, có sáng kiến đổi mới sáng tạo đột phá với nội dung vượt trội, ứng dụng cụ thể vào các chương trình, chiến dịch truyền thông chính sách, truyền thông lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, biểu diễn..., hình thức đặc sắc, độc đáo, hấp dẫn, tác động sâu rộng đến công chúng.

Các sản phẩm báo chí sử dụng giải pháp công nghệ hiệu quả, các công nghệ mới như Công nghệ thực tế ảo (VR), tăng cường thực tế ảo (AR)...tạo ra những trải nghiệm tương tác độc đáo với công chúng.

Các tác phẩm, sản phẩm, chương trình báo chí truyền thông sáng tạo, phải có sản phẩm cụ thể được ra mắt, phát hành, phát sóng năm 2024. Sản phẩm dự thi phải là sản phẩm hoàn chỉnh, được mô tả rõ trong đề cương, kịch bản và bản thuyết minh sản phẩm dự thi và các minh chứng, chỉ dẫn (nếu có thì báo cáo bằng Phụ lục đi kèm Bản thuyết minh sản phẩm). Tác giả, nhóm tác giả và đơn vị dự thi chịu trách nhiệm về pháp lý và đạo đức khi sử dụng các công cụ số, nền tảng số... sử dụng liên quan đến sản phẩm dự thi.

Tại hội nghị, Ban Chấp hành Hội Nhà báo đã giới thiệu và chia sẻ những điểm mới của Điều lệ Giải Báo chí quốc gia sửa đổi năm 2024.

Đại diện lãnh đạo từ các cơ quan báo chí lớn và Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố phía Bắc cũng đã chia sẻ những kinh nghiệm ứng dụng chuyển đổi số nhằm sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao, cũng như những nội dung cần thiết để tuyên truyền nhiệm vụ phát triển bền vững khu vực phía Bắc nói riêng và cả nước nói chung.

Các đại biểu tham dự cũng đã trình bày các ý kiến tham luận, đánh giá về các kết quả đạt được cũng như những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện Chương trình Hỗ trợ báo chí chất lượng cao.

Đồng thời được nghe những chia sẻ kinh nghiệm, góp ý của các cơ quan báo chí về chuyển đổi số, về áp dụng thành tựu của công nghệ số trong sáng tạo tác phẩm báo chí chất lượng cao, nâng cao năng lực tuyên truyền đáp ứng nhu cầu của báo chí hiện đại.

Mai Chí Vũ