Việc thay đổi vị trí cầu vượt qua cao tốc Bắc - Nam tại Khóm 5, thị trấn Bến Quan: Người dân cam kết sớm bàn giao mặt bằng nếu giữ nguyên hướng tuyến đã được phê duyệt

QTO - Hàng chục hộ dân ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan, huyện Vĩnh Linh ký đơn tập thể gửi đến các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương và Báo Quảng Trị với nội dung mong muốn giữ nguyên hướng tuyến nhánh cầu vượt qua cao tốc Bắc - Nam, đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ đã được phê duyệt nhằm tạo thuận lợi trong đi lại, đồng thời cam kết sớm bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công. Để tìm hiểu vì sao có sự thay đổi hướng tuyến, dẫn đến có đơn tập thể, phóng viên Báo Quảng Trị đã làm việc với các cơ quan chức năng, thu thập các văn bản của cấp có thẩm quyền, ý kiến của người dân địa phương nhằm cung cấp cho bạn đọc một cái nhìn khách quan, toàn cảnh.

Vị trí đầu tuyến đường liên xã đã được phê duyệt hướng tuyến xây dựng cầu vượt đường cao tốc tại Khóm 5, thị trấn Bến Quan, huyện Vĩnh Linh - Ảnh: LÊ MINH

Vì sao phải thay đổi hướng tuyến đã được phê duyệt?

Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh Nguyễn Anh Tuấn cho biết: Dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam, đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ (sau đây gọi là dự án đường cao tốc) đi qua địa bàn huyện Vĩnh Linh với tuyến chính là 14,25 km; 1,5 km tuyến nhánh; 2 km cầu vượt, trong đó có cầu vượt đường cao tốc qua khu dân cư Khóm 5, thị trấn Bến Quan.

Phương án thiết kế cầu vượt này được đặt tại vị trí nền đường cũ của tuyến đường liên xã nối xã Vĩnh Thủy với thị trấn Bến Quan (người dân thường gọi là đường Ả rập Xê út) đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt. Tuy nhiên, quá trình triển khai, người dân địa phương có nhiều ý kiến, kiến nghị điều chỉnh hướng tuyến và địa phương đã xem xét, kiến nghị các cấp có thẩm quyền nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp với sự phát triển kinh tế- xã hội của địa phương sau khi công trình đường cao tốc hoàn thành đưa vào sử dụng.

Quá trình nghiên cứu hướng tuyến mới, nhiều hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng công trình đã ký đơn tập thể gửi đến UBND tỉnh Quảng Trị. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 24/5/2023, Sở Giao thông vận tải có văn bản số 991 báo cáo về việc đề xuất giải pháp thiết kế và xử lý nội dung kiến nghị của người dân về điều chỉnh hướng tuyến nhánh cầu vượt tại Km714+123 (Khóm 5, thị trấn Bến Quan) thuộc dự án đường cao tốc.

Theo báo cáo này, ngày 22/4/2023, Sở Giao thông vận tải đã tổ chức cuộc họp với các Sở: Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Vĩnh Linh, UBND thị trấn Bến Quan, Ban Quản lý Dự án đường Hồ Chí Minh, đơn vị thiết kế, để thống nhất đề xuất thiết kế và xử lý kiến nghị của các hộ dân trong việc thay hướng tuyến.

Hướng tuyến nghiên cứu điều chỉnh mới cách vị trí hiện tại đã được phê duyệt khoảng 232 m về phía Nam. Sở Giao thông vận tải đánh giá ưu điểm của tuyến mới sẽ giảm số hộ bị ảnh hưởng từ 34 hộ xuống còn 6 hộ, chi phí giải phóng mặt bằng (GPMB) thấp, giảm kinh phí đầu tư xây dựng khu tái định cư cho các hộ bị ảnh hưởng; phần lớn diện tích đất bị thu hồi là đất nông nghiệp; tiến độ GPMB sẽ được đẩy nhanh; hạn chế khiếu kiện, khiếu nại; tạo điều kiện phát triển không gian đô thị cho thị trấn Bến Quan. Về nhược điểm của hướng tuyến mới là phát sinh thêm chi phí khoảng 7,2 tỉ đồng cho xây dựng cơ bản.

Việc đi lại của người dân không thuận lợi khi làm tuyến mới

Trên cơ sở đơn kiến nghị của các hộ dân ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan tại phiên tiếp công dân định kỳ tháng 5/2023, ngày 2/6/2023, UBND tỉnh có văn bản số 2649 yêu cầu UBND huyện Vĩnh Linh phối hợp với Sở Giao thông vận tải tổ chức đối thoại với các hộ dân. Tại buổi đối thoại diễn ra ngày 7/6/2023 tại thị trấn Bến Quan, phần lớn các hộ dân tham gia ý kiến đều cho rằng hướng tuyến điều chỉnh mới không tạo thuận lợi trong việc đi lại, đồng thời kiến nghị giữ nguyên hướng tuyến đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt.

Ông Phan Hữu Lâm ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan cho rằng: “Nếu điều chỉnh cầu vượt theo hướng tuyến mới, hàng chục hộ dân ở phía Đông đường cao tốc phải đi thêm một quãng đường xa mới đến được trung tâm thị trấn Bến Quan và ngược lại các hộ dân ở phía Tây khi đi về khu vực phía Đông cũng vậy.

Còn nếu giữ nguyên hướng tuyến cũ đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt thì việc đi lại của người dân thuận lợi hơn, đồng thời con đường liên xã có từ lâu nay không bị chia cắt. Ngoài ra, hướng tuyến mới tạo thêm một ngã ba đấu nối với đường Hồ Chí Minh sẽ không an toàn cho người dân, đặc biệt là con em chúng tôi khi tham gia giao thông để đến trường”.

Ông Phạm Văn Bình ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan mong muốn: “Nếu buộc phải làm cầu vượt theo hướng tuyến đề xuất mới để phát triển không gian đô thị cho thị trấn thì nghiên cứu làm thêm 1 hầm chui qua cao tốc để tạo thuận lợi cho người dân đi lại và tuyến đường cũ không bị chia cắt”.

Nói về chấp hành chủ trương xây dựng đường cao tốc, bà Nguyễn Thị Liên ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan cho biết, khi cơ quan chức năng cắm cọc dấu GPMB, hầu hết các hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng, trong đó có gia đình bà đã chấp hành nghiêm việc không xây dựng, cơi nới công trình, không trồng cây để sớm được bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng.

Cam kết sớm bàn giao mặt bằng khi giữ nguyên hướng tuyến đã phê duyệt

Từ kiến nghị của người dân và ý kiến tham gia tại phiên đối thoại ngày 7/6/2023, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ khó khăn với các hộ dân bị ảnh hướng khi thực hiện dự án, đồng thời tiếp thu các kiến nghị của người dân.

Để có cơ sở thực hiện kiến nghị của các hộ dân, ông Nguyễn Anh Tuấn đề nghị UBND thị trấn Bến Quan tổ chức cho các hộ dân bị ảnh hưởng ký cam kết với các nội dung: việc bồi thường, hỗ trợ theo đúng quy định pháp luật; sớm bàn giao mặt bằng theo thời gian quy định và không cản trở, kéo dài tiến độ GPMB. Bên cạnh đó, đề nghị Ban Quản lý dự án huyện Vĩnh Linh kiểm tra, áp giá sơ bộ phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân được biết. Sau khi các hộ dân tiến hành ký cam kết, UBND huyện Vĩnh Linh sẽ tổng hợp và kiến nghị cấp có thẩm quyền quyết định.

Ông Trương Hồng Thành ở Khóm 5, thị trấn Bến Quan cho biết, tổng số hộ gia đình bị ảnh hưởng từ công trình cầu vượt cao tốc là 29 hộ, trong đó có 22 hộ lập bản cam kết khi nhà nước thu hồi đất sẽ chấp hành quyết định, số còn lại gồm có 7 hộ thì không lập bản cam kết.

Nội dung theo bản cam kết của 22 hộ gia đình thể hiện: “Hộ gia đình tôi có nhà ở trên tuyến đường Ả rập Xê út, thuộc khu vực giải tỏa đất và vật kiến trúc trên đất nhằm xây dựng cầu vượt thuộc dự án xây dựng tuyến đường cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ. Hộ gia đình đã được hội đồng GPMB của dự án đường cao tốc lập biên bản kiểm kê tài sản bị ảnh hưởng.

Nay gia đình tôi hoàn toàn đồng ý với số liệu mà hội đồng đã xác định. Hộ gia đình tôi cam kết: căn cứ quy định của pháp luật, chúng tôi xin tự nguyện thực hiện quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ tài sản trên diện tích đất bị thu hồi nhằm thực hiện dự án xây dựng trên đây. Hộ gia đình tôi cam đoan không thực hiện bất cứ hành vi cản trở mà tự nguyện thực hiện quyết định đúng nội dung và thời hạn quy định”.

Các hộ gia đình không lập bản cam kết có 2 nhóm hộ với quan điểm khác nhau, trong đó có 3 hộ đồng ý phương án mở đường mới; 4 hộ không lập bản cam kết với lý do: “Vị trí làm cầu vượt trên đường mới hoặc đường Ả rập Xê út và thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, bồi thường thiệt hại sẽ thực hiện theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nên không có ý kiến gì về vấn đề này”.

Từ diễn biến sự việc cho thấy, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương rất có trách nhiệm trong việc tổ chức thực hiện dự án, chú trọng đến sự phát triển lâu dài của địa phương, đặc biệt quan tâm đến việc giảm thiểu thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng khi công trình đi qua bằng việc nghiên cứu, đề xuất một hướng tuyến mới.

Bên cạnh đó, kiến nghị của các hộ dân mong muốn giữ nguyên hướng tuyến để thuận lợi trong đi lại là hoàn toàn chính đáng cần được xem xét. Chính vì vậy, các cơ quan chức năng cấp tỉnh sớm nghiên cứu, khảo sát và tổ chức đối thoại với người dân để thông tin các mặt ưu điểm, nhược điểm của các hướng tuyến nhằm tạo sự đồng thuận, làm căn cứ kiến nghị UBND tỉnh đề xuất Bộ Giao thông vận tải có phương án phù hợp, đảm bảo hài hòa quyền lợi nhà nước và công dân, tạo thuận lợi cho thi công dự án đúng tiến độ.

Lê Minh