Sạt lở đe dọa hàng trăm hộ dân dọc bờ sông Hiếu

Tình trạng sạt lở bờ sông Hiếu diễn ra ngày càng nghiêm trọng đang đe dọa cuộc sống của hàng trăm hộ dân các Khu phố 1, 3, 4 và nhiều trụ sở của Phường 4, TP. Đông Hà.

Sạt lở đã vào sát nhà dân

Chỉ tay về phía tấm ruộng sau nhà đã cày ải chuẩn bị trỉa lạc, ông Nguyễn Nhân, ở Khu phố 4, Phường 4, TP. Đông Hà xót xa nói: “Trước đây đất rộng lắm, giờ do sạt lở nên đã bị thu hẹp đi rất nhiều”.

Nhà ông Nhân ở sát bờ sông Hiếu suốt mấy chục năm nay nên từng mét đất bị sạt lở qua mỗi mùa mưa bão ông đều nhớ rõ. Ông kể những năm nào mưa lũ lớn, nước cuồn cuộn đổ về, dâng cao thì sạt lở càng nhiều. Có năm, sông “nuốt” của vườn nhà ông đến vài mét đất tính theo chiều sâu từ bờ vào.

“Bờ sông vốn ở xa ngoài kia, tầm hơn 10 m. Tôi lo nếu cứ đà này thì vài năm nữa sạt lở hết cả mảnh đất này, tiếc lắm”, vừa nói, ông Nhân vừa dùng rựa phát những đám cây cỏ để chỉ cho tôi thấy rõ chỗ đất vừa sạt lở trong mùa mưa năm nay.

Ông Trần Thanh Dũng và người dân sống dọc bờ sông Hiếu mong muốn Nhà nước sớm đầu tư xây kè kiên cố để giữ đất, giúp dân yên tâm sinh sống, làm ăn - Ảnh: QUANG HẢI

Theo quan sát, bờ sông dọc theo khu đất nhà ông Nhân bị sạt lở một đoạn dài khoảng 50 m. Sạt lở tạo nên bờ vực thẳng đứng, cao tầm 3 m. Trong khi dẫn tôi đi quan sát bờ sông, ông Nhân luôn dặn cẩn thận kẻo trượt ngã xuống sông rất sâu, nguy hiểm.

Đi dọc lên phía thượng nguồn, đến khu vực bờ sông Hiếu thuộc địa bàn Khu phố 3, Khu phố 1 của Phường 4, chúng tôi tiếp tục ghi nhận thêm nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng khác. Tại Khu phố 3 có 3 điểm sạt lở rất lớn, rộng hơn 10 m, ăn sâu vào vườn nhà dân cũng tầm hơn 10 m, cây cối nằm la liệt. Ngay cả những bờ tre ken dày trồng để giữ đất cũng đã bị dòng nước kéo sập xuống sông.

Theo ông Trần Thanh Dũng, Khu phố trưởng Khu phố 3, tình trạng sạt lở diễn ra cách đây khoảng 5 - 6 năm về trước, nhất là từ khi một đoạn kè khoảng 300 m ở giữa khu vực bờ sông thuộc địa bàn được xây dựng.

“Có lẽ do làm kè chưa đồng bộ nên tình trạng sạt lở bờ sông đoạn đi qua Phường 4 càng diễn ra nghiêm trọng. Trong những lần tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND TP. Đông Hà và đại biểu HĐND tỉnh Quảng Trị, chúng tôi đều kiến nghị cần quan tâm đầu tư xây dựng bờ kè dọc tuyến cho đồng bộ. Trong buổi tiếp xúc cử tri vào ngày 9/1/2025 vừa qua, đại biểu HĐND TP. Đông Hà có trả lời dự án này sẽ được làm trong giai đoạn 2026-2030. Cử tri chúng tôi cho rằng nếu như vậy thì muộn quá, vì sạt lở đang đe dọa đến đời sống của người dân, từ việc mất đất sản xuất đến sự an toàn trong mùa mưa bão”, ông Dũng nói.

Cũng theo ông Dũng, những hộ dân bị sạt lở nhiều nhất là Nguyễn Văn Mẹo, Lê Trung Hiếu, Nguyễn Thị Thu Hằng... Mỗi hộ mất hàng chục mét đất, lòng sông ăn sâu cả chục mét, đã vào sát sau nhà dân.

Cần sớm triển khai xây kè để giữ đất

Phó Chủ tịch UBND Phường 4 Lê Quốc Rin thông tin, kè sông Hiếu đoạn qua địa bàn kéo dài từ Khu phố 4 dọc lên Khu phố 3, Khu phố 1. Trong giai đoạn 2020- 2023, tỉnh có đầu tư làm một đoạn kè thuộc Khu phố 3. Theo khảo sát, những năm 2023 đến 2025, sạt lở chỉ cách đất nhà dân khoảng 15 đến 20 m.

Theo ông Rin, việc xây dựng bờ kè không đồng bộ cũng là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng sạt lở như hiện nay. “Xây vài chục mét kè thì chỉ giải quyết được tạm thời tại vị trí đó chứ không thể giải quyết về mặt tổng thể. Hơn nữa, bờ sông bên phía phường Đông Thanh và xã Cam Hiếu đã xây kè kiên cố nên theo quy luật bồi bên này thì lở bên kia. Vì thế, phía bên Phường 4 chưa xây kè, tình trạng lở ngày càng nghiêm trọng”, ông Rin nhận định.

Cũng theo ông Rin, bên cạnh hàng trăm hộ dân đang sinh sống thì dọc sông Hiếu thuộc địa bàn Phường 4 còn có các trụ sở của cơ quan nhà nước, chợ, trạm trộn bê tông... Mỗi mùa mưa bão, Ban chỉ huy phòng chống lụt bão của phường luôn túc trực tại các khu vực sạt lở để vận động, di dời người dân nhằm đảm bảo an toàn.

Trước tình trạng sạt lở đang đe dọa những khu vực xung yếu dọc bờ sông, UBND Phường 4 đã có kiến nghị, đề xuất đầu tư xây dựng kè kiên cố để người dân an tâm sinh sống, làm ăn. Trên thực tế, sạt lở đã làm mất đất canh tác của người dân. “Vừa rồi, UBND TP. Đông Hà đã trình xin chủ trương đầu tư dự án xây kè và đã được HĐND tỉnh thống nhất. Dự án sẽ được bố trí vốn thực hiện trong giai đoạn 2026 - 2030”, ông Rin thông tin.

Việc được HĐND tỉnh thông qua chủ trương dự án xây kè là tin vui, nhưng cả người dân và chính quyền Phường 4 đều cho rằng cần sớm được triển khai, ít nhất là những năm đầu của giai đoạn 2026- 2030. “Chính quyền và Nhân dân địa phương đều mong muốn được đầu tư xây kè càng nhanh càng tốt, nhưng cũng phải căn cứ vào tình hình kinh tế và khả năng nguồn vốn của tỉnh. Tin vui là trong giai đoạn 2026-2030 đã sắp xếp được nguồn vốn để thực hiện dự án. Mong rằng dự án sẽ được bố trí vốn giai đoạn đầu, chứ nếu triển khai giai đoạn cuối thì quá muộn”, ông Rin chia sẻ.

Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP. Đông Hà Thái Vĩnh Hải cho biết thêm, sau khi được giao thực hiện một đoạn bờ kè sông Hiếu qua Phường 4, đơn vị đã nhiều lần kiến nghị, đề xuất bố trí vốn làm tiếp vì tính cấp bách trước tình trạng sạt lở ngày càng diễn ra nghiêm trọng.

Trước tình trạng sạt lở đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng như hiện nay, thiết nghĩ các cấp chính quyền cần dành sự quan tâm nhiều hơn, sớm bố trí vốn để triển khai xây dựng bờ kè sông Hiếu kiên cố nhằm giữ đất, đừng để quá muộn.

Quang Hải