Nông thôn mới tạo nên những miền quê đáng sống

Đường làng ngõ xóm được mở rộng, nhựa hóa hoặc bê tông hóa sạch đẹp, điện cao áp chiếu sáng khắp xóm thôn, mô hình camera an ninh giữ làng quê yên bình, đời sống nhân dân được cải thiện... là đổi thay ý nghĩa ở những vùng trong tỉnh từ quá trình xây dựng NTM, tạo nên những miền quê đáng sống.

Làng quê nông thôn mới xã Cam Chính, huyện Cam Lộ - Ảnh: T.T

Câu chuyện được người dân thôn Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ rôm rả nhắc nhiều trong những ngày này là mong mỏi con đường liên xóm sớm hoàn thành. Từ năm 2020, người dân đã đồng thuận hiến đất để mở rộng con đường này, sẵn sàng góp vốn đối ứng với Nhà nước cùng làm. Và đến năm 2023, từ nguồn vốn được nhà nước bố trí thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM, con đường dài gần 1km qua các xóm 3,4 và khu dân cư Thạch Đâu đã chính thức được mở rộng, thảm nhựa hơn 400m và phần còn lại là bê tông hóa.

Ông Trần Đức Vỹ, Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn Vĩnh An nhớ lại: “Khi nghe thông tin được nhà nước hỗ trợ kinh phí để mở rộng con đường, người dân trong thôn rất phấn khởi, đồng lòng hiến đất để thực hiện. Trước đây, con đường này chỉ rộng khoảng 3,5m, người dân đi lại bất tiện. Khi có chủ trương làm đường, 40 hộ dân trên tuyến này đã tự nguyện hiến đất, cây cối, hoa màu để mở rộng đường ra 8m, nhiều hộ gia đình đã đập bỏ tường rào bằng bê tông vì việc chung. Lòng dân thuận nên việc giải tỏa để mở rộng con đường liên xóm được thực hiện nhanh chóng”.

Là hộ dân nằm ngay đầu xóm 3, có diện tích đất bị ảnh hưởng khá nhiều, ông Hoàng Đức Nhiệm đã nêu gương, tự giác chặt bỏ cây cối trên phần đất nhà mình, dỡ bỏ hàng rào làm bằng thép B40 để làm đường. “Ai cũng muốn có con đường khang trang rộng rãi, được thảm nhựa hay bê tông sạch đẹp để đi lại thuận tiện, nên khi Nhà nước có chủ trương hỗ trợ nguồn vốn làm đường thì người dân tự giác hiến một phần đất để mở rộng đường sá phục vụ lại chính mình. Bộ mặt nông thôn muốn khang trang thì chính người dân phải là chủ thể chung sức xây dựng”, ông Nhiệm niềm nở bày tỏ.

Sau khi về đích xây dựng NTM vào năm 2017, xã Cam Hiếu tiếp tục hướng tới các tiêu chí của NTM nâng cao, hiện thực hóa giấc mơ trở thành một miền quê đáng sống bằng những công trình nhà văn hóa, trường học, nước sinh hoạt, tưới tiêu, điện lưới, trung tâm học tập cộng đồng... được đầu tư đạt chuẩn.

Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Cam Hiếu Mai Chiếm Hiệp cho biết: “Xác định xây dựng NTM là một quá trình phấn đấu và nâng cao chất lượng tiêu chí, dù có điểm xuất phát thấp, song UBND xã đã chủ động, sáng tạo lựa chọn những giải pháp có trọng tâm, trọng điểm để triển khai thực hiện.

Trong đó tập trung từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng sản xuất, cơ sở thiết yếu sinh hoạt ở nông thôn, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm nông nghiệp, các mô hình kinh tế có hiệu quả. Ưu tiên tổ chức lại sản xuất theo hướng nâng cao năng suất chất lượng, chế biến, xây dựng thương hiệu gắn với thị trường tiêu thụ để nâng cao thu nhập”.

Chuyển biến rõ nhất trong thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM ở địa phương là người dân ngày càng xác định rõ hơn vai trò chủ thể trong xây dựng NTM, từ đó tích cực tham gia đóng góp tiền của, nhân lực để xây dựng cơ sở hạ tầng, mở rộng đường làng ngõ xóm, công trình công cộng...

Nhờ đó, diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, kết cấu hạ tầng giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa... được quan tâm đầu tư đáp ứng nhu cầu sản xuất, phục vụ dân sinh. Trong năm 2022, xã Cam Hiếu đã vận động Nhân dân hiến 8.132 m2 đất, huy động hơn 3000 ngày công tham gia chỉnh trang nông thôn. Xây dựng nhiều công trình NTM gắn với xây dựng thôn NTM kiểu mẫu, xã NTM nâng cao. Cải tạo được 30 vườn tạp, xây dựng mới 10 vườn cơ bản đạt các tiêu chí vườn kiểu mẫu, xây dựng và duy trì 7 tuyến đường mẫu sáng - xanh - sạch - đẹp.

Vận động Nhân dân hưởng ứng, đóng góp kinh phí bê tông hóa 1km đường giao thông, 230 m kênh mương nội đồng, xây dựng trung tâm học tập cộng đồng thôn Vĩnh Đại, sửa chữa trung tâm học tập cộng đồng thôn Định Xá, xây dựng mới 2 tuyến đường điện 2,5 km tại thôn Định Xá, Mộc Đức.

Hệ thống nước sạch cơ bản hoàn thiện đến các thôn, xóm với tổng kinh phí đầu tư từ năm 2017 đến nay là khoảng 5 tỉ đồng. Chặng đường xây dựng NTM với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, sự đoàn kết và đồng thuận của người dân đã giúp Cam Hiếu bứt phá vươn lên, trở thành xã NTM nâng cao, là vùng quê đáng sống.

Người dân thôn Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ mong chờ con đường thôn hoàn thành - Ảnh: T.T

Xuôi về hướng Bắc, chúng tôi có dịp đi qua những vùng quê NTM trù phú của huyện Vĩnh Linh, trong đó có xã Vĩnh Giang, vùng đất mà qua cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã vinh dự được Đảng, Nhà nước 3 lần phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Từ một vùng đất bị chiến tranh tàn phá nặng nề, đến hôm nay Vĩnh Giang đã thực sự thay da đổi thịt, đạt kết quả khá trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa-xã hội, QP-AN, xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận và đoàn thể, trở thành xã đạt chuẩn về NTM nâng cao.

Là một xã bãi ngang ven biển, diện tích đất canh tác và gieo cấy lúa thấp, nhưng với những định hướng và các giải pháp quyết liệt, Vĩnh Giang đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, chuyển đổi mục đích sản xuất, đầu tư phát triển cây trồng mang nguồn thu lớn cho địa phương như cây hồ tiêu, đậu xanh, lạc...

Hiện xã tập trung phát triển cây đậu xanh truyền thống và đăng ký thương hiệu với diện tích 70 ha. Thực hiện chương trình một địa phương một sản phẩm, sản phẩm bột đậu xanh Vĩnh Giang đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Giám đốc HTX nông nghiệp Cổ Mỹ Lê Chẩn cho biết: “Sản phẩm chủ lực của HTX là bột đậu xanh tằm đã có tem xuất nguồn gốc sản phẩm, được cấp mã vùng và đưa mặt hàng lên sàn thương mại điện tử postmart để bán sản phẩm. Mô hình trồng và chế biến sản phẩm đậu xanh gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm là mô hình phát triển kinh tế nông thôn hiệu quả theo hướng tích hợp đa giá trị, đem lại thu nhập cao cho nông dân, góp phần phát triển kinh tế của địa phương”.

Xã cũng đã đăng ký sở hữu nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm gạo bát đỏ và quy hoạch vùng trồng dưa hấu tại HTX Cổ Mỹ. Quy hoạch, mở rộng các mô hình chăn nuôi trang trại, phát triển mô hình vườn-aochuồng trên vùng cát, vùng ao hồ ven đê sông Bến Hải, quy hoạch các vùng nuôi cá nước ngọt tại khu vực các HTX Tân Mỹ, Cổ Mỹ, Di Loan. Các ngành nghề như mộc mỹ nghệ, xây dựng, xay xát, vận chuyển, sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến nông, thủy sản, buôn bán nhỏ... đem lại thu nhập cao cho người dân.

Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Giang Lê Vỹ chia sẻ thêm: “Trong quá trình xây dựng xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, công tác tuyên truyền vận động là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt luôn được cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể chính trị xã Vĩnh Giang quan tâm thực hiện. Theo đó, những nội dung của 19 tiêu chí xây dựng NTM nâng cao được quán triệt sâu sắc trong tổ chức Đảng và phổ biến sâu rộng trong toàn thể hội viên, đoàn viên và các tầng lớp nhân dân.

Ngoài ra còn lồng ghép qua các hoạt động sinh hoạt tập thể, các hội nghị, các cuộc họp tại khu dân cư, qua băng rôn, khẩu hiệu, từ đó làm cho từng người dân nhận thức đầy đủ, xác định rõ trách nhiệm của vai trò chủ thể của Nhân dân là đối tượng trực tiếp thực hiện xây dựng NTM”.

Đến nay, xã Vĩnh Giang đã cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí xây dựng NTM và NTM nâng cao. Diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, kết cấu hạ tầng giao thông nông thôn, trường học, trạm y tế... được quan tâm đầu tư từng bước đáp ứng nhu cầu sản xuất, phục vụ dân sinh.

Ông Phùng Thế Tuyền, Trưởng thôn Tân Mỹ, xã Vĩnh Giang chia sẻ: “Chương trình xây dựng NTM là chương trình lớn, không có điểm dừng, với mục tiêu đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân nông thôn. Quá trình xây dựng NTM rất nhiều nội dung công việc Nhà nước và Nhân dân cùng làm như Nhà nước hỗ trợ xi măng, người dân đóng góp vật liệu, ngày công, hiến đất... để làm đường giao thông, xây dựng nhà văn hóa thôn...

Có những công việc thuộc trách nhiệm của chính người dân và cộng đồng địa phương như xây dựng cảnh quan nông thôn, xây dựng hương ước, quy ước, xây dựng nếp sống văn minh... Đây là những việc mà chính người dân phải làm và cũng chính người dân là người được hưởng lợi đầu tiên từ những kết quả của công việc đó, lúc này vai trò chủ thể của người dân được thể hiện rõ nhất”.

Sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của các tầng lớp nhân dân đã góp phần tạo dựng nên những miền quê đáng sống, đổi mới, tiến bộ cả trong nếp nghĩ, cách làm. Những con đường hoa rực rỡ, con đường bê tông trải dài, sạch sẽ, khang trang, những công trình công cộng được đầu tư...là kết quả nỗ lực của người dân ở nhiều địa phương.

Với mỗi người dân, giờ đây xây dựng NTM không còn là khái niệm xa lạ, mà đã ăn sâu vào nếp nghĩ, cách làm của họ với sự trách nhiệm, tận tâm bằng những việc làm thiết thực, mà thành quả là chính họ được thụ hưởng.

Thanh Trúc