Nâng cao tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Phát triển, ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một nội dung, nhiệm vụ được xác định trong chương trình, kế hoạch phát triển KT-XH của cả nước nói chung, của mỗi địa phương nói riêng. Đối với tỉnh Quảng Trị, yêu cầu đặt ra là phải đánh giá đúng thực trạng phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh; tập trung phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, yếu kém, từ đó xác định mục tiêu, lộ trình thực hiện phù hợp trong giai đoạn tới.

Mục tiêu cụ thể được đề ra trong Kế hoạch thực hiện Kết luận số 69-KL/TW, ngày 11/1/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 1/11/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” trên địa bàn tỉnh Quảng Trị là nâng cao đóng góp của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vào tăng trưởng kinh tế thông qua các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, hoạt động đổi mới công nghệ; đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế bằng với mức trung bình của cả nước.

Nâng cao trình độ công nghệ của toàn bộ các ngành kinh tế; đến năm 2030, trình độ năng lực công nghệ của tỉnh trên mức trung bình chung của cả nước; chỉ số đổi mới sáng tạo của tỉnh (PII) đạt mức trung bình của cả nước; nhân lực khoa học và công nghệ có trình độ từ đại học trở lên đạt 10% so với tổng lao động của tỉnh; có 50% kết quả các dự án khoa học công nghệ nghiên cứu ứng dụng khoa học và công nghệ được thương mại hóa sản phẩm; 70% dự án khoa học công nghệ nghiên cứu ứng dụng thành công từng bước được nhân rộng vào thực tiễn sản xuất và đời sống. Hoàn thành các mục tiêu cụ thể về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo theo Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, có 6 nhóm nhiệm vụ và giải pháp được đề ra. Trước hết là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; đổi mới tư duy, hoàn thiện chính sách, nâng cao vai trò quản lý nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; thúc đẩy phát triển thị trường khoa học và công nghệ; đẩy mạnh hội nhập, hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Một vấn đề quan trọng cần tập trung thực hiện, đó là nâng cao tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá, phương hướng, giải pháp phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo được đề ra trong Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Sắp xếp, đẩy mạnh cơ chế tự chủ đối với các tổ chức khoa học công nghệ công lập nhằm thu hút, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ có chất lượng, có cơ cấu trình độ, chuyên môn hợp lý. Hình thành đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trình độ cao, đủ sức tổ chức, hợp tác nghiên cứu và giải quyết những nhiệm vụ khoa học và công nghệ trọng điểm của tỉnh.

Quan tâm xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút và trọng dụng nguồn nhân lực khoa học công nghệ chất lượng cao; tạo được mạng lưới các nhà khoa học, chuyên gia giỏi sẵn sàng tham gia giải quyết các vấn đề khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của tỉnh. Có chính sách thu hút, tuyển dụng các nhà khoa học trẻ tài năng vào các tổ chức khoa học công nghệ công lập và các cơ quan nhà nước.

Mặt khác, tập trung quy hoạch các tổ chức khoa học công nghệ trên địa bàn tỉnh phù hợp với chiến lược phát triển KT-XH của tỉnh. Phát triển các doanh nghiệp khoa học công nghệ; doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; doanh nghiệp công nghệ thông tin. Hình thành và phát triển các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; hệ thống phòng thí nghiệm trọng điểm, hạ tầng thông tin và thống kê về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo hướng hiện đại, tiên tiến.

Xã hội hóa các nguồn lực đầu tư cho khoa học công nghệ, khuyến khích khu vực tư nhân và doanh nghiệp đầu tư cho khoa học, công nghệ và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh hợp tác công - tư nhằm khuyến khích doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phương Minh