Giải pháp nâng cao tỉ lệ học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế

(QT) - Theo số liệu thống kê mới nhất của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Quảng Trị cho thấy, năm học 2018 - 2019, tổng số học sinh, sinh viên trong tỉnh tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) là 120.745 người, chiếm tỉ lệ 95,41%. Như vậy vẫn còn một bộ phận học sinh, sinh viên (HSSV) chưa tham gia BHYT, ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi được chăm sóc sức khỏe của các em; đồng thời đặt ra bài toán cho không chỉ riêng ngành BHXH để hướng đến mục tiêu mọi HSSV đang học tập trong hệ thống giáo dục quốc dân phải có thẻ BHYT.

Nỗ lực hướng đến mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT​

Năm học 2018 - 2019, tỉ lệ học sinh tham gia BHYT của Trường TH và THCS Triệu Thành, huyện Triệu Phong đạt 79,85%, vẫn còn khoảng hơn 80 em học sinh chưa có thẻ BHYT. Theo đại diện Ban giám hiệu nhà trường, có nhiều nguyên nhân khiến tỉ lệ học sinh chưa tham gia BHYT còn cao, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức một số ít phụ huynh học sinh về chính sách BHYT đối với HSSV chưa đầy đủ nên không tham gia. Đối với Trường PTCS Trấm, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong, trong số 21 em chưa có thẻ BHYT, ngoài lí do trên thì hầu hết rơi vào trường hợp học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn, đông con, bố mẹ không đủ điều kiện mua thẻ BHYT cho các em. Tình trạng này cũng xảy ra đối với nhiều trường học trên địa bàn huyện Triệu Phong nói riêng cũng như toàn tỉnh nói chung.

Luật BHYT năm 2014 quy định mức đóng BHYT hằng tháng của học sinh, sinh viên bằng 4,5% mức lương cơ sở (tức là 4,5% x 1.390.000 đồng/ tháng). Trong đó, HSSV chỉ cần đóng 70% chi phí, 30% còn lại sẽ được nhà nước hỗ trợ. Theo đó, HSSV từ cấp tiểu học trở lên đang theo học tại các cơ sở giáo dục, đào tạo thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, cả loại hình công lập, dân lập, tư thục, giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, dạy nghề (trừ những trường hợp đã được cấp thẻ BHYT thuộc các nhóm đối tượng khác theo quy định pháp luật) thuộc đối tượng có trách nhiệm tham gia BHYT sẽ được nhà nước hỗ trợ 30%. Cùng với đó, cơ quan BHXH và các trường đã có nhiều hình thức thu như thu theo quý, theo giai đoạn để giảm áp lực về kinh tế cho phụ huynh khi bước vào năm học. Với nhiều chính sách hỗ trợ như vậy, tuy nhiên tỉ lệ học sinh chưa tham gia BHYT ở các địa phương đến nay vẫn còn cao. Theo số liệu đến ngày 31/1/2019, trong năm học 2018 - 2019, thị xã Quảng Trị là địa phương có tỉ lệ học sinh tham gia BHYT cao nhất trong toàn tỉnh với 99,91%, huyện Đakrông có tỉ lệ thấp nhất với 90,79%.

Nguyên nhân là do nhận thức của một số ít bậc cha mẹ về chính sách BHYT đối với HSSV chưa đầy đủ, nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên không đủ điều kiện mua BHYT cho con em mình. Bên cạnh đó, công tác triển khai, tổ chức thực hiện BHYT học sinh tại một số địa phương, cơ sở trường học chưa được chú trọng. Một số trường học chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm trong việc chỉ đạo triển khai BHYT học sinh cũng như quan tâm thích đáng đến công tác y tế học đường. Việc tuyên truyền, vận động chưa được triển khai quyết liệt, đồng bộ. Công tác phối hợp giữa các ban, ngành chức năng trong công tác BHYT học sinh chưa chặt chẽ. Ngoài ra, chất lượng khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế trên địa bàn chưa đáp ứng sự hài lòng của người dân.

Để nâng cao tỉ lệ HSSV tham gia BHYT, giải pháp cấp bách là các cơ sở giáo dục cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến rõ cho phụ huynh học sinh nắm được BHYT là trách nhiệm của cả gia đình và nhà trường nhằm bảo đảm quyền lợi và sức khỏe của học sinh. Cấp ủy đảng, chính quyền địa phương cần tiếp tục quan tâm, tăng cường chỉ đạo thực hiện công tác BHXH, BHYT nói chung và BHYT HSSV nói riêng trên địa bàn. Các Phòng Giáo dục- Đào tạo đưa chỉ tiêu tỉ lệ HSSV tham gia BHYT vào tiêu chí xét thi đua, khen thưởng của các trường hằng năm theo công văn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc thực hiện chỉ tiêu BHYT HSSV năm học 2018 - 2019. Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong Nguyễn Thành Vũ đề xuất thêm, các địa phương, trường học cần đặc biệt quan tâm đến trường hợp những học sinh có hoàn cảnh khó khăn chưa tham gia BHYT. Ngoài phần kinh phí đã được ngân sách nhà nước hỗ trợ, đối với những trường hợp này nên chăng địa phương, nhà trường gắn với địa chỉ nhân đạo, phát động cán bộ, nhân viên trên địa bàn cũng như các em học sinh trong trường chung tay đóng góp, hỗ trợ để các em được tham gia BHYT.

Chia sẻ thêm về quyền lợi của HSSV khi các em được tham gia BHYT, Giám đốc BHXH tỉnh Hồ Sỹ Nam cho biết: “HSSV tham gia BHYT sẽ được hưởng nhiều quyền lợi trong việc khám chữa bệnh. Cụ thể, hiện nay theo Luật BHYT, nếu học sinh tham gia BHYT sẽ được chi trả 100% chi phí khám, chữa bệnh khi khám, chữa bệnh tại tuyến xã hoặc tổng chi phí của một lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở ở mọi tuyến điều trị. 100% chi phí khám, chữa bệnh khi có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, trừ trường hợp tự đi khám, chữa bệnh không đúng tuyến. Chính vì vậy, để giảm gánh nặng viện phí trong điều kiện rủi ro đau ốm, các bậc phụ huynh cần nêu cao ý thức tham gia BHYT cho con em mình để các em có điều kiện được chăm sóc sức khỏe tốt nhất”.

Để thực hiện mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, ngoài nỗ lực của ngành BHXH, cần sự vào cuộc mạnh mẽ và trách nhiệm hơn nữa của các địa phương, đơn vị liên quan. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật BHYT đến HSSV và các bậc phụ huynh thông qua Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên, Đội Thiếu niên tiền phong. Đặc biệt nhấn mạnh thực hiện BHYT không chỉ là quyền lợi và trách nhiệm công dân của mỗi HSSV mà còn thể hiện ý thức chấp hành pháp luật của những chủ nhân tương lai của đất nước, khẳng định vai trò của BHYT trong bối cảnh viện phí điều chỉnh theo hướng tính đúng, tính đủ.

Bảo Bình