Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn

Ngày 10/7/2024, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 37-CT/TW về đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Chỉ thị nhấn mạnh, những năm qua nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên và người dân về vị trí, vai trò của công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn có sự thay đổi tích cực. Tuy nhiên, đào tạo nghề cho lao động nông thôn thời gian qua chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, còn tồn tại những hạn chế, yếu kém.

Vì vậy, một vấn đề đặt ra là phải đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn phù hợp với định hướng phát triển KT-XH của từng địa phương, tận dụng hiệu quả cơ hội cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số khu vực nông thôn, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Để thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW, ngày 23/1/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị ban hành Kế hoạch số 188-KH/TU. Mục tiêu đề ra là đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn, góp phần phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và sự phát triển KT-XH của tỉnh.

Đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với phát triển ngành nghề nông thôn nhằm phát huy tiềm năng khu vực nông thôn của tỉnh, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập, tạo việc làm và cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Từ nay đến năm 2030, phấn đấu hằng năm bình quân đào tạo, đào tạo lại, đào tạo chuyển đổi nghề cho khoảng 8.000 lượt lao động nông thôn (đào tạo nghề phi nông nghiệp chiếm khoảng 60%, đào tạo nghề nông nghiệp chiếm 40%), trong đó đào tạo trình độ các cấp cho khoảng 4.000 - 4.500 lao động nông thôn.

Nhiệm vụ, giải pháp đề ra cho các cấp ủy, tổ chức đảng là tăng cường sự lãnh đạo đối với công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác đào tạo nghề; rà soát để ban hành bổ sung và triển khai thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách về đào tạo nghề; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác đào tạo nghề.

Tiếp tục rà soát, sắp xếp các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; bảo đảm nguồn lực, các điều kiện nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo nghề. Trong đó, giải pháp rất quan trọng là đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn.

Theo đó, tăng cường giáo dục đạo đức nghề nghiệp, kiến thức về an toàn vệ sinh lao động, pháp luật, kinh doanh, khởi nghiệp, các kỹ năng mềm và đổi mới sáng tạo cho lao động nông thôn. Coi trọng thực hành, nhất là từ thực tế sản xuất, kinh doanh; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong tất cả các khâu của quá trình đào tạo. Nghiên cứu tổ chức đào tạo trình độ cao đẳng, trung cấp theo hướng mở, linh hoạt, phù hợp với đặc điểm địa phương, người học.

Tập trung đổi mới căn bản công tác hướng nghiệp, phân luồng trong giáo dục phổ thông phù hợp với nhu cầu phát triển KT-XH; nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tư vấn nghề; phát huy tính chủ động của người học, gắn kết đào tạo nghề với học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập ở nông thôn; tập trung đào tạo lại nguồn nhân lực nông thôn đáp ứng yêu cầu chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỉ trọng công nghiệp và dịch vụ gắn với bảo tồn, phát huy không gian văn hóa khu vực nông thôn.

Cùng với đó là phát triển ngành nghề phù hợp, góp phần xây dựng nông thôn phát triển toàn diện, bền vững. Hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý, chuyển đổi số cho doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực ngành nghề nông thôn. Ưu tiên đào tạo lao động tại doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất, vùng nguyên liệu tập trung, cụm công nghiệp.

Xây dựng mô hình liên kết đào tạo giữa các cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất trong lĩnh vực ngành nghề nông thôn. Đào tạo nghề theo hướng chuyển đổi một bộ phận lao động nông nghiệp sang các hoạt động ngành nghề nông thôn.

Tiếp tục ưu tiên đào tạo nghề cho lao động thuộc đối tượng chính sách, người có công, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người khuyết tật; quan tâm đào tạo nghề cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở chuyển sang học nghề, khuyến khích hoạt động vừa tổ chức học nghề kết hợp học văn hóa phổ thông để nâng cao kiến thức văn hóa và kỹ năng nghề cho học sinh, sinh viên trước khi tham gia thị trường lao động.

Trong tổ chức đào tạo nghề cho lao động nông thôn cần gắn với đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng số cho người dân, góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số khu vực nông thôn; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đẩy mạnh đào tạo nghề gắn với phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại, phù hợp với nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, nâng cao giá trị gia tăng, phát huy lợi thế vùng, miền, địa phương.

Trong quá trình thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp với tình hình thực tiễn của cơ quan, đơn vị, địa phương; đưa nội dung về đào tạo nghề cho lao động nông thôn vào kế hoạch phát triển KT-XH của ngành, địa phương.

Tất cả để hướng tới nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tăng tỉ trọng kinh tế công nghiệp và dịch vụ; bảo đảm an ninh lương thực; tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân; xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Phương Minh