Công tác giải phóng mặt bằng, nhìn từ một số dự án đầu tư ở Gio Linh

(QT) - Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là phần việc khó khăn nhất trong quá trình triển khai các dự án đầu tư. Bởi GPMB là tiến hành kiểm kê, áp giá đền bù liên quan đến quyền lợi sát sườn của người dân; có sự xung đột lợi ích giữa cá nhân và tập thể…nên mất rất nhiều thời gian, công sức và kinh phí.

Nhờ làm tốt công tác GPMB nên Dự án điện mặt trời Licogi 13 hoàn thành vượt tiến độ​

Qua thực tiễn triển khai nhiều dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã gặp không ít vướng mắc từ công tác GPMB dẫn đến dự án kéo dài, chậm tiến độ; có không ít dự án còn xảy ra xung đột giữa người dân với đơn vị thi công, với chủ đầu tư, thậm chí buộc phải dừng dự án gây thiệt hại về tài chính cho chủ đầu tư và ảnh hưởng đến môi trường thu hút đầu tư của tỉnh.

Có nhiều lí do dẫn đến vướng mắc trong công tác GPMB nhưng tựu trung vẫn là chưa giải quyết thỏa đáng bài toán xung đột lợi ích giữa các bên. Mặt khác cấp ủy, chính quyền địa phương chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm; chưa huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc, đặc biệt là chưa làm tốt công tác dân vận cũng như tham vấn cộng đồng. Bởi nếu ở nơi nào, địa phương nào huy động được cả hệ thống chính trị vào cuộc, cấp ủy, chính quyền sở tại phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, làm tốt công tác vận động quần chúng thì ở đó các dự án đầu tư sẽ được triển khai thuận lợi. Huyện Gio Linh là địa phương điển hình trong việc hỗ trợ tối đa, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư qua việc làm tốt công tác GPMB.

Dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn đi qua huyện Gio Linh có 15 đơn thư của các hộ dân trú tại các xã Gio Phong, Gio Châu và thị trấn Gio Linh kiến nghị liên quan đến việc đền bù, hỗ trợ GPMB, với chiều dài 12,8 km, ảnh hưởng đến 934 hộ gia đình có diện tích đất thu hồi hơn 396.000 m2 . Trong đó, nguồn vốn BOT thực hiện 9.248,18m đi qua địa bàn 3 xã và 1 thị trấn, ảnh hưởng đến 577 hộ, với diện tích đất thu hồi 275.906 m2 ; nguồn vốn trái phiếu Chính phủ xây dựng đường tránh Khu Di tích lịch sử Đôi bờ Hiền Lương- Bến Hải có chiều dài 3,7 km đi qua địa bàn 2 xã, ảnh hưởng đến 167 hộ, có diện tích đất thu hồi 120.725 m2 . Theo yêu cầu đảm bảo tiến độ thi công mà trước hết là công tác đền bù GPMB phải được hoàn tất sớm, Ban Thường vụ Huyện ủy Gio Linh đã tổ chức họp bàn, lên kế hoạch tổ chức thực hiện và đích thân Bí thư Huyện ủy và Chủ tịch UBND huyện đứng tên trong Tổ công tác. Căn cứ theo số lượng đơn thư mà Ban Tiếp công dân tiếp nhận rồi phối hợp với các ban, ngành tham mưu UBND huyện chỉ đạo trực tiếp hoặc ban hành các văn bản giao Thường trực Hội đồng GPMB huyện chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng, các ban, ngành, đoàn thể tổ chức giải thích, vận động các hộ gia đình nhận tiền hỗ trợ, đền bù. Nhờ huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tích cực tuyên truyền vận động, đặc biệt là thực hiện phương châm “5 đúng” trong công tác GPMB (đo đạc, quy chủ, kiểm kê, áp giá và chi trả tiền đền bù đúng), đối với những trường hợp khó khăn phải tìm giải pháp tháo gỡ kịp thời, tổ chức vận động, giải thích nhiều lần nên được người dân đồng tình. Riêng các hộ tái định cư chọn nơi thuận lợi cho người dân như gần đường giao thông, cơ sở hạ tầng như điện, nước phải xây dựng trước khi đưa dân đến để người dân sớm ổn định cuộc sống... Nhờ vậy, công tác GPMB vốn rất khó khăn, nan giải nhưng ở huyện Gio Linh lại giải quyết nhanh chóng, tạo được sự đồng thuận cao. Công tác GPMB Quốc lộ 1 đoạn qua huyện Gio Linh được đánh giá là nhanh chóng, đạt tiến độ so với các địa phương khác, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.

Tháng 6/2018, Dự án điện mặt trời của Công ty cổ phần Licogi 13 được cấp quyết định đầu tư. Dự án được xây dựng trên diện tích 60 ha với 70 hộ dân bị ảnh hưởng trong diện tích mặt bằng triển khai dự án và khoảng 400 hộ bị ảnh hưởng trong thi công 11,4 km đường dây đấu nối vào Trạm biến áp Quán Ngang. Huyện Gio Linh được giao nhiệm vụ GPMB trong điều kiện đất có sự tranh chấp ranh giới giữa hai xã Gio Thành và Gio Hải nên được xác định sẽ gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, UBND huyện phải có chiến lược triển khai khoa học và hợp lí. Căn cứ theo Đề án 513 ban hành ngày 2/5/2012 của Chính phủ về “Hoàn thiện, hiện đại hóa hồ sơ, bản đồ địa giới hành chính và xây dựng cơ sở dữ liệu về địa giới hành chính” đang có sự tranh chấp giữa các xã Gio Thành- Gio Hải và Gio Mỹ-Trung Giang. Sau khi xác định lại địa giới hành chính, làm việc với chính quyền địa phương và người dân ở 2 xã nhưng không đi đến thống nhất, UBND huyện đã giải quyết việc tranh chấp căn cứ theo Chỉ thị số 364- CT ngày 6/11/1991 của Chủ tịch HĐBT (nay là Thủ tướng Chính phủ) về việc giải quyết tranh chấp đất đai liên quan đến địa giới hành chính tỉnh, huyện, xã. Theo đó, UBND huyện thu hồi toàn bộ diện tích tranh chấp, sung công sau đó cấp lại cho chủ đầu tư dự án. Cách giải quyết này là thỏa đáng nên không có bên nào kiện tụng, khiếu nại. Để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư, UBND huyện tích cực vận động người dân ủng hộ dự án. Toàn bộ đất đai và tài sản trên đất của người dân đã được kiểm đếm chi tiết, áp giá đề bù thỏa đáng. Đến nay dự án đã chi cho phần đền bù GPMB 8 tỉ đồng.

Giám đốc BQL dự án điện mặt trời Licogi 13 Nguyễn Quốc Thi cho biết: “Trong quá trình triển khai dự án, chúng tôi nhận được sự quan tâm của lãnh đạo huyện, sự ủng hộ tích cực của người dân nên công tác GPMB diễn ra nhanh chóng và thuận lợi. Chỉ sau 2 tháng kể từ khi có quyết định đầu tư, dự án đã hoàn thành việc GPMB. Tôi khẳng định rằng đây chính là lí do mà công ty chọn địa bàn huyện Gio Linh chứ không phải nơi nào khác để triển khai dự án. Bởi dự án triển khai ở nơi khác chắc chắn sẽ gặp rủi ro cao về GPMB”. Hiện nay dự án đã hoàn thành trên 80% khối lượng công việc với hơn 23.000 cọc bê tông đúc được cắm và 7 khu tập pin được lắp đặt. Dự kiến vào tháng 4/2019, dự án sẽ hoàn thành đưa vào chạy thí nghiệm, vận hành thử, đấu nối trong vòng 2 tháng và tổ chức khánh thành vào cuối tháng 6/2019. Được biết đây là một trong ba dự án trọng điểm của tỉnh có thời gian GPMB nhanh nhất, chỉ trong vòng 2 tháng sau khi có quyết định cấp giấy phép đầu tư, toàn bộ dự án chỉ hoàn thành trong vòng 7 tháng.

Chủ tịch UBND huyện Gio Linh Trần Văn Quảng cho biết thêm: “Với quan điểm chỉ đạo là các cơ quan, đơn vị và địa phương phải nêu cao tinh thần trách nhiệm; vận dụng chính sách phù hợp, đảm bảo nguyên tắc công khai, công bằng và đúng pháp luật trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Như vậy mới tạo ra sự đồng thuận cao trước các vấn đề quan trọng tác động đến đời sống dân sinh, trong đó công tác GPMB là một điển hình”.

Hồ Nguyên Kha