Cơ sở chế biến cà phê xây dựng và hoạt động trái phép

Vừa qua, đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật tài nguyên và môi trường tại Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp, xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa thì phát hiện cơ sở này xây dựng, hoạt động trái phép.

Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp xây dựng, hoạt động trái phép trên diện tích hơn 8.000 m2 -Ảnh: TRẦN TUYỀN

Yêu cầu cơ sở xây dựng trái phép tạm dừng hoạt động

Phó Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Văn Thiệu cho biết, theo kế hoạch năm 2024, đoàn kiểm tra của sở sẽ tiến hành kiểm tra tại 2 cơ sở hoạt động chế biến cà phê tại huyện Hướng Hóa. Tuy nhiên, sau khi nhận được thông tin từ huyện Hướng Hóa về việc có một số cơ sở đang hoạt động nhưng chưa đầy đủ hồ sơ, thủ tục pháp lý nên đoàn đưa Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp vào chương trình kiểm tra.

Qua kiểm tra thực địa vào ngày 12/11/2024, đoàn ghi nhận cơ sở này hoạt động chế biến cà phê với quy mô công suất 20 - 25 tấn/ngày, do ông Nguyễn Trọng Hải làm chủ. Cơ sở được xây dựng từ tháng 7 và đi vào hoạt động từ tháng 11, đã chế biến khoảng 200 tấn cà phê tươi.

Cơ sở có hợp đồng thuê quyền sử dụng đất với ông Phạm Thắng, trú tại Thôn 1, xã Cát Quế, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội với diện tích 20.350 m2, giá thuê 15 triệu đồng/năm.

Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở đã xây dựng nhà máy chế biến cà phê 3.000 m2; nhà điều hành 200 m2; sân bê tông 5.000 m2; hệ thống xử lý nước thải gồm 3 hồ với tổng thể tích 10.500 m3; khoan giếng để phục vụ sinh hoạt với khối lượng khoảng 5 m3/ngày.

Tuy nhiên, cơ sở này chưa được cấp quyết định chủ trương đầu tư, chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường, chưa có giấy phép môi trường, chưa có giấy phép xây dựng, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa được cấp phép khai thác sử dụng nước dưới mặt đất...

“Mặc dù cơ sở đã có hợp đồng thuê đất với người dân, nhưng việc xây dựng và hoạt động khi chưa hoàn thành các thủ tục về đất đai, môi trường và tài nguyên nước là trái quy định của pháp luật. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu chủ cơ sở tạm dừng hoạt động cho đến khi hoàn thành các thủ tục liên quan. Để một cơ sở xây dựng trái phép với quy mô lớn như vậy thì trách nhiệm thuộc về UBND xã. Nay, cơ sở đã xây dựng với quy mô lớn nên để xử lý, khắc phục hậu quả không phải dễ. Hiện nay, chúng tôi đang hoàn thiện hồ sơ để tham mưu lãnh đạo sở ban hành thông báo kết quả kiểm tra. Đối với trường hợp này thì quan điểm là phải xử lý”, ông Thiệu thông tin thêm.

Từng bị xử phạt hành chính

Liên quan đến Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp, Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng Hà Ngọc Dương cho biết, vào ngày 9/7/2024, UBND xã đến kiểm tra và lập biên bản đối với ông Phạm Thắng, trú tại Thôn 1, xã Cát Quế, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội.

Trong quá trình sử dụng, ông Thắng đã xây dựng nhà tạm trên diện tích đất nông nghiệp tại thửa đất số 02, tờ bản đồ số 12 (nay là thửa đất số 321, tờ bản đồ số 41) khi chưa được cơ quan chức năng cho phép. Tại hiện trường, ông Thắng đã san gạt mặt bằng, xây dựng nhà tạm để cho công nhân ở với diện tích 68,75 m2.

Với hành vi này, UBND xã đã ra quyết định xử phạt hành chính 4 triệu đồng đối với ông Thắng, đồng thời đề nghị ông Thắng tháo dỡ công trình đã xây dựng trái phép, trả lại hiện trạng thửa đất như ban đầu trước ngày 19/7. Sau đó, ông Thắng đã nộp phạt. Được biết, đây là vị trí mà Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp đang thuê quyền sử dụng đất và tiến hành xây dựng trái phép các hạng mục đã kể ở trên.

Trước đó, vào ngày 25/12/2023, UBND tỉnh Quảng Trị cũng có quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Trung Thắng Phát, địa chỉ tại Khối 1, thị trấn Khe Sanh, huyện Hướng Hóa. Ông Nguyễn Trọng Hải là giám đốc công ty.

Công ty TNHH Trung Thắng Phát đã ký hợp đồng thuê thiết bị, nhà xưởng Nhà máy chế biến cà phê Khe Sanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Nông lâm nghiệp xuất khẩu Việt Nam để sản xuất gia công, chế biến cà phê. Trong quá trình hoạt động, Công ty TNHH Trung Thắng Phát xả nước thải chế biến cà phê ra môi trường vượt quy chuẩn cho phép.

Căn cứ điểm e, Khoản 5, Điều 18 Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ và áp dụng các hình thức phạt tăng thêm, UBND tỉnh xử phạt Công ty TNHH Trung Thắng Phát 288 triệu đồng, đồng thời buộc công ty chi trả chi phí trưng cầu giám định, phân tích mẫu môi trường với số tiền trên 2,4 triệu đồng cho Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường Quảng Trị. Công ty phải nộp phạt trong 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt. Tuy nhiên, qua tìm hiểu của phóng viên, đến nay Công ty TNHH Trung Thắng Phát vẫn chưa nộp số tiền phạt 288 triệu đồng.

Chủ cơ sở nói gì?

Mặc dù đoàn kiểm tra đã yêu cầu cơ sở tạm dừng hoạt động để hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết nhưng theo ghi nhận của phóng viên vào ngày 5/12, tại nhà điều hành, tốp thợ xây đang miệt mài hoàn thiện các hạng mục. Còn bên trong nhà máy, hệ thống máy móc chế biến cà phê vẫn hoạt động. Ông Nguyễn Trọng Hải, chủ Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp cho hay, thửa đất đang xây dựng các hạng mục trên được ông thuê của ông Phạm Thắng.

Ông đã có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Hiện, ông đang thực hiện các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất và đã đăng ký với UBND xã Hướng Phùng để đưa vào kế hoạch sử dụng đất năm 2025. “Sau khi hoàn thiện các thủ tục về đất đai, chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý còn lại. Dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2025”, ông Hải nói.

Theo ông Hải, Cơ sở sản xuất nông sản thôn Cợp thu mua cà phê tươi hoặc khô từ các nhà máy quanh vùng về chế biến rồi vận chuyển ra Hà Nội để xuất khẩu thô. Trung bình mỗi ngày, cơ sở sản xuất từ 25 - 30 tấn cà phê. Lúc cao điểm, cơ sở tạo việc làm cho 15 - 20 lao động.

“Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu cơ sở tạm dừng hoạt động cho đến khi hoàn thành các hồ sơ, thủ tục cần thiết. Cơ sở đã tuân thủ như thế nào?”, phóng viên đặt câu hỏi. “Chúng tôi đã dừng hoạt động chế biến cà phê tươi nhưng vẫn chế biến cà phê khô”, ông Hải nói.

“Ông có biết cơ sở xây dựng nhà máy và hoạt động khi chưa được cấp phép là vi phạm pháp luật không?”, phóng viên tiếp tục chất vấn. “Tôi biết là vi phạm. Chúng tôi xây dựng nhà máy ở đây với mục đích hỗ trợ người dân trên địa bàn như thu mua cà phê với giá tốt và hạn chế tình trạng người dân bị ép giá. Tôi cứ nghĩ đơn giản là vừa làm vừa hoàn thiện các thủ tục. Với lại đang vào mùa vụ cà phê nên chúng tôi khó dừng lại”, ông Hải đáp.

Khi được hỏi về việc chậm trễ nộp phạt số tiền 288 triệu đồng, ông Hải cho hay: “Chúng tôi không hề nhận được quyết định xử phạt. Cho đến hôm đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường lên làm việc, thông báo thì chúng tôi mới biết. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến hành nộp phạt và hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết để hoạt động sản xuất”.

Trần Tuyền