Xung quanh vấn đề xe mang biển số Lào tạm nhập nhưng không tái xuất

( QT) - Trong những năm gần đây, xe mang biển số của nước CHDCND Lào qua cửa khẩu đường bộ Quảng Trị không ngừng gia tăng. Nguyên nhân là do mối quan hệ tốt đẹp giữa nhân dân hai nước. Chính phủ Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào đã ký Hiệp định vận tải đường bộ Việt Nam – Lào; Thỏa thuận Hà Nội năm 2007. Bộ Giao thông vận tải Việt Nam đã có Thông tư số 17/2005 về việc hướng dẫn thi hành Nghị định thư ngày 18/7/2001 giữa Bộ Giao thông vận tải Việt Nam và Bộ Giao thông vận tải-Bưu điện- Xây dựng Lào thực hiện Hiệp định vận tải đường bộ giữa Chính phủ hai nước. Các văn bản trên quy định xe ô tô của nước này có thể sang nước khác, thời hạn tạm nhập là 30 ngày.

Xe mang biển số Lào lưu hành trên địa bàn tỉnh Quảng Trị (ảnh chỉ mang tính minh họa)

Điều đáng nói là trong số hàng trăm chiếc xe mang biển số Lào làm thủ tục tạm nhập vào nước ta thời gian qua, nhiều xe không phải do người Lào mà do người Việt Nam điều khiển, quá thời hạn nhiều tháng mà vẫn không tái xuất. Số liệu thống kê của Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lao Bảo cho thấy từ năm 2007 đến nay, các phương tiện vận tải mang biển kiểm soát của Lào tạm nhập vào Việt Nam chưa tái xuất lên tới 324 xe. Trong đó 239 xe quá hạn trên 180 ngày ( xe do người Việt điều khiển 120 chiếc, xe do người Lào điều khiển 119 chiếc). Có 85 xe quá hạn dưới 180 ngày chưa tái xuất ( xe do người Việt Nam điều khiển 47 chiếc, xe do người Lào điều khiển 38 chiếc. Riêng tỉnh Quảng Trị có 36 xe). Xin nêu một số trường hợp cụ thể về xe tạm nhập đã lâu nhưng không tái xuất: Ông Nguyễn Văn Thịnh, thường trú tỉnh Bắc Ninh mở tờ khai nhập ô tô vào cửa khẩu Lao Bảo số 443 ngày 28/1/2007, loại xe Mercedes, 4 chỗ ngồi , đến nay đã hơn 2 năm vẫn chưa tái xuất. Ông Nguyễn Tiến Dũng, trú ở TP Vinh, Nghệ An, mở tờ khai số 390 ngày 25/1/2007, loại xe tạm nhập Toyota 7 chỗ ngồi. Bà Trịnh Thị Kim Thoa, thường trú Tam Kỳ, Quảng Nam, tờ khai số 2064, loại xe Benz, 4 chỗ ngồi đã quá thời hạn cho phép nhưng chưa tái xuất. Vì sao chỉ trong vòng 2 năm có hơn 300 xe mang biển số Lào làm thủ tục tạm nhập vào nước ta nhưng vẫn không tái xuất ? Lý giải vấn đề này, ông Đoàn Xuân Thủy, Trưởng phòng tham mưu xử lý vi phạm và thu thập xử lý thông tin nghiệp vụ Hải quan - Cục Hải quan Quảng Trị cho rằng: Ngoài yếu tố do tai nạn hoặc hư hỏng phải sửa chữa thì nhiều đối tượng đã lợi dụng cơ chế thông thoáng để đưa xe (trong đó có nhiều xe đời mới đắt tiền) vào Việt Nam để mua bán, chuyển nhượng, nhằm mục đích trốn thuế, kiếm được nhiều lợi nhuận. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết nhiều chiếc xe mua ở Lào giá rẻ hơn mua Việt Nam khoảng 50%, chính sự chênh lệch giá này mà nhiều đối tượng đã lợi dụng để tạm nhập mà không tái xuất. Những người Việt Nam mua xe mang biển số Lào làm thủ tục tạm nhập vào nước ta chủ yếu là người sang học tập, lao động, công tác tại nước bạn, họ sử dụng hộ chiếu, làm ăn có tiền để mua xe. Về nguyên tắc các xe làm thủ tục tạm nhập chịu sự giám sát của Hải quan nhưng khi đã vào nội địa , tham gia lưu thông ở nhiều địa phương thì đã thoát ra ngoài tầm kiểm soát của Hải quan tỉnh. Việc lưu hành xe mang biển kiểm soát của Lào tạm nhập quá thời hạn vào nước ta mà không tái xuất là vi phạm pháp luật. Việc ngăn chặn, xử lý là rất cần thiết để hạn chế tình trạng buôn lậu, trốn thuế và quản lý các phương tiện giao thông đường bộ một cách hiệu quả. Để giải quyết tình trạng này cần phải thực hiện nhiều giải pháp, trong đó khắc phục những sơ hở trong văn bản đã ký kết, cần quy định chặt chẽ hơn về người sử dụng phương tiện. Ví dụ xe mang biển số Lào khi làm thủ tục tạm nhập vào Việt Nam phải do chính người Lào điều khiển, hoặc do người Việt điều khiển nhưng phải là đối tượng cư trú lâu dài trên đất nước Lào. Cần có sự phối hợp giữa Hải quan và lực lượng Công an các địa phương trong vấn đề quản lý các phương tiện vận tải mang biển số nước ngoài. Mới đây, Hải quan Quảng Trị đã có công văn số 756, ngày 24/9/2009 gửi Tổng cục Hải quan, Cục Điều tra chống buôn lậu và Công an tỉnh Quảng Trị, đề nghị Tổng cục Hải quan kiến nghị Tổng cục Cảnh sát chỉ đạo Công an các tỉnh, thành phố trong cả nước phối hợp với Cục Hải quan các tỉnh, thành phố có cửa khẩu đường bộ tiếp giáp với Lào rà soát, kiểm tra, lập hồ sơ vi phạm để xử lý đối với người quản lý phương tiện vận tải mang biển kiểm soát của Lào quá hạn nhưng chưa tái xuất. Đề nghị Công an tỉnh Quảng Trị chỉ đạo các ngành chức năng chủ trì phối hợp với Công an các huyện, thị xã, thành phố và Cục Hải quan tỉnh rà soát, kiểm tra, lập hồ sơ vi phạm đối với người quản lý phương tiện vận tải mang biển kiểm soát của Lào quá hạn nhưng chưa tái xuất hoặc đang lưu hành trên địa bàn tỉnh Quảng Trị để xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm. Bài, ảnh Hoàng Nam Bằng