Xuân về trên những vùng nông thôn mới

(QT Xuân) - Không khí xuân dường như đến sớm hơn trên những vùng quê thực hiện xây dựng xã điểm nông thôn mới (NTM). Những bức tranh quê mới đang dần hiện ra với những sắc màu rạng rỡ, tươi sáng từ những cách làm sáng tạo, phù hợp thực tiễn từng địa phương. Rất có thể người dân ở làng quê sẽ không biết đến những số liệu mà ngành chức năng cập nhật, thống kê về kết quả 3 năm xây dựng NTM ở Quảng Trị như tính đến cuối năm 2013, toàn tỉnh có 4 xã đạt từ 15 – 18 tiêu chí; 31 xã đạt 10 – 14 tiêu chí; 67 xã đạt 5 – 9 tiêu chí… nhưng họ là người cảm nhận rõ nhất những đổi thay trên quê hương mình. Mùa xuân này, người dân xã Vĩnh Thạch (huyện Vĩnh Linh) vui hơn vì giao thông đi lại thuận tiện không còn cảnh nắng bụi, mưa bùn nhờ những con đường phủ nhựa và bê tông phẳng lì cùng hệ thống đèn đường nối dài khắp thôn xóm. Người dân Vĩnh Thạch hiểu rằng, đó là kết quả của việc xây dựng NTM. Ưu điểm lớn nhất của Vĩnh Thạch là được sự bảo trợ của Chủ tịch nước về xây dựng NTM. Nói vậy không có nghĩa là chỉ biết trông chờ, ỷ lại sự đầu tư của nhà nước. Nhận thức rõ điều này, thời gian qua Đảng bộ và chính quyền xã Vĩnh Thạch đã có nhiều cách làm hay để huy động nguồn lực.

Nhân dân xã Cam Thủy ra quân kiên cố hóa kênh mương nội đồng

Điển hình là sau khi tiếp nhận 1.000 tấn xi măng của Chủ tịch nước hỗ trợ xây dựng đường nông thôn, để kích cầu sức dân, UBND huyện Vĩnh Linh đã hỗ trợ địa phương này 3.000 m 3 sạn; chính quyền xã đầu tư 2.700 m 3 cát nên chỉ trong một thời gian ngắn, xã Vĩnh Thạch đã vận động nhân dân hiến 48.702 m 2 đất; giải tỏa 493 m tường rào xây; 18.610 m hàng rào xanh; 2.650 cây lâu năm với tổng giá trị đất, tài sản trên 3,2 tỷ đồng. Để tổ chức làm nền và gạt khuôn 10,2 km đường, nhân dân toàn xã tham gia 2.330 ngày công và tự đầu tư mua mới 16 máy trộn bê tông, 53 xe rùa, ván khuôn và một số vật liệu khác để nhanh chóng bê tông hóa các con đường. Tính đến nay, 100% đường làng ngõ xóm trên địa bàn xã Vĩnh Thạch đã được giải tỏa đúng quy định; đường nội thôn, nội đồng rộng 6 m; đường liên thôn rộng 10 m. Sau khi đường làng ngõ xóm được chỉnh trang, xã Vĩnh Thạch tiếp tục thực hiện thành công kế hoạch vận động nhân dân đóng góp để “thắp sáng đường quê” ở 10/10 thôn; nhân dân đã tự bỏ trên 370 triệu đồng và 605 ngày công để thi công đường điện chiếu sáng với tổng chiều dài trên 21 km. Hải Lệ là xã NTM duy nhất trên địa bàn tỉnh thuộc vùng đô thị, cùng với lợi thế được thị xã Quảng Trị có những chính sách đầu tư, ưu tiên cho xã điểm; Đảng bộ, chính quyền xã Hải Lệ đã khéo léo sắp xếp, lồng ghép các nguồn vốn đầu tư để đưa xã ven đô này đạt 13/19 tiêu chí, tăng 8 tiêu chí so với khi bắt đầu phát động. Với phương châm tập trung thực hiện những tiêu chí không cần vốn lớn trước, những tiêu chí vận động nhân dân làm được tổ chức làm trước; tận dụng nâng cấp, sửa chữa các công trình có thể sử dụng được theo hướng đảm bảo quy định chứ không nhất thiết phải xây dựng mới. Chợ trung tâm Hải Lệ vừa mới được đầu tư xây dựng dựa trên cơ sở hạ tầng của Trạm y tế xã Hải Lệ là một minh chứng. Do đặc điểm chợ tạm của xã họp ngay bên cạnh đường Nguyễn Hoàng khiến việc giao thông đi lại khó khăn và ảnh hưởng đến đời sống dân sinh nên nhu cầu về chợ ở xã Hải Lệ rất bức thiết nhưng nếu đầu tư xây dựng chợ mới, cần một khoản vốn không nhỏ. Vì vậy, sau khi được thị xã chấp thuận đầu tư 350 triệu đồng cộng với vốn xây dựng NTM của xã trong năm 2013 là 368 triệu đồng (phần vốn còn lại lấy từ kinh phí đấu lô quầy sau khi chợ xây dựng xong), chính quyền xã đã tận dụng đất đai, khuôn viên và một phần cơ sở hạ tầng của trạm y tế xã cũ để xây dựng thành chợ trung tâm xã, đáp ứng nhu cầu buôn bán, trao đổi, lưu thông hàng hóa trên địa bàn. Điểm nhấn của xây dựng NTM ở xã Cam Thủy (huyện Cam Lộ) là việc đổi thửa dồn điền để xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Đi từ gốc rễ sản xuất chính là con đường đúng của một xã chủ yếu sản xuất nông nghiệp như Cam Thủy. Để nâng cao hiệu quả canh tác, trước đây, xã đã từng vận động nhân dân thực hiện dồn thửa đổi điền được 271 ha đất trồng lúa. Tuy nhiên, do diện tích đất đai còn manh mún nên việc đổi thửa dồn điền trước đây chỉ mang tính tương đối (đổi từ 6 - 7 thửa/hộ thành 3 - 4 thửa/hộ). Sau khi phát động xây dựng NTM, xã Cam Thuỷ đã tiếp tục vận động nhân dân thực hiện tiếp việc đổi thửa dồn điền để các hộ dân sở hữu từ 3 - 4 thửa/hộ xuống còn 1- 2 thửa/hộ nhằm tạo điều kiện đưa máy móc và áp dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào thâm canh lúa. Đồng chí Tạ Phước, Phó Chủ tịch UBND xã Cam Thuỷ cho biết: “Để tổ chức cho người dân chia lại ruộng, xã thành lập các tổ chuyển đổi ruộng đất cấp thôn; chia đất trồng lúa thành 2 vùng, đó là vùng sản xuất thuận lợi và vùng khó (diện tích cao, khó dẫn nước) và đưa ra phương án lựa chọn, ai nhận ruộng vùng khó sản xuất thì diện tích sẽ nhiều hơn vùng thuận lợi. Tuy nhiên, nhờ ý thức người dân cao nên rất nhiều nơi dân tự đứng ra hoán đổi, thay thế ruộng đất cho nhau chứ không cần qua tổ chuyển đổi ruộng đất của thôn”. Ngoài ra, trên địa bàn xã còn có 2 HTX dịch vụ nông nghiệp là HTX Thuỷ Đông và HTX Thuỷ Tây. 2 HTX này hoạt động rất hiệu quả, có nhiều đóng góp cho phong trào xây dựng NTM của địa phương. Hiện nay, phần lớn hệ thống kênh mương nội đồng trên địa bàn xã sau khi được nhà nước hỗ trợ 60%, 2 HTX nông nghiệp này đều tự nguyện trích quỹ đóng góp 40% còn lại để kiên cố hoá kênh mương chứ không huy động xã viên đóng góp. Đặc biệt, các HTX còn chủ động xử lý các tình huống từ việc cung cấp dịch vụ nông nghiệp đến đối ứng vốn xây dựng NTM… mang lại hiệu quả thiết thực cho xã viên. Có thể nói, lộ trình xây dựng NTM dẫu còn nhiều khó khăn nhưng bằng quyết tâm mạnh mẽ, chính sách hợp lòng dân, những vùng NTM trù phú, văn minh đang dần hiện hữu ở nhiều làng quê trên mảnh đất Quảng Trị. Bài, ảnh: LÂM THANH