Phối hợp liên ngành để bảo vệ tốt quyền lợi người lao động

Thời gian qua, công tác phối hợp liên ngành giữa Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh và Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh được triển khai nhịp nhàng, đồng bộ, đạt được nhiều kết quả tích cực trong phát triển đối tượng, khắc phục tình trạng chậm đóng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn tỉnh, góp phần quan trọng bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động (NLĐ).

Công ty TNHH Dệt may VTJ TOMS tại Cụm công nghiệp Diên Sanh, huyện Hải Lăng đảm bảo tốt quyền lợi cho người lao động -Ảnh: T.T

Vào tháng 4/2022, 31 lao động từng làm việc tại Công ty Cổ phần May Quảng Trị đã làm đơn gửi LĐLĐ tỉnh đề nghị công ty nộp đủ tiền nợ BHXH để được chốt sổ bảo hiểm, hưởng chế độ thai sản, chế độ thất nghiệp. Trước sự việc này, LĐLĐ tỉnh đã khẩn trương phối hợp với các đơn vị liên ngành, trong đó có BHXH tỉnh tổ chức đối thoại, giải quyết kiến nghị, khiếu nại của đoàn viên bị ảnh hưởng quyền lợi về chế độ tiền lương, BHXH tại Công ty Cổ phần May Quảng Trị.

Kết quả bước đầu đã giải quyết được chế độ thai sản, ốm đau cho một số NLĐ, hiện nay, liên ngành tiếp tục phối hợp giải quyết việc nợ đọng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tại công ty. Đây là một trong những vụ việc liên quan đến nợ đọng, chậm đóng BHXH ảnh hưởng đến quyền lợi NLĐ mà liên ngành đã kịp thời phối hợp giải quyết trong thời gian qua.

Từ việc thực hiện Quy chế phối hợp giữa LĐLĐ tỉnh và BHXH tỉnh giai đoạn 2022-2023, công tác thanh tra, kiểm tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo, giải quyết đơn thư liên quan đến chính sách BHXH, BHYT đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Theo đó, BHXH tỉnh đã chủ trì phối hợp với Phòng PC03 Công an tỉnh, LĐLĐ tỉnh, Cục Thuế tỉnh thực hiện 3 cuộc thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT tại 23 doanh nghiệp. Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra đã kịp thời phát hiện, xử lý những sai sót, tồn tại, hành vi vi phạm pháp luật về đóng BHXH, BHYT, BHTN của các doanh nghiệp như: trốn đóng, nợ đọng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN kéo dài.

Trong đó, 14 doanh nghiệp đã kịp thời chuyển nộp số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp với số tiền 1,18 tỉ đồng... Qua đó, bảo đảm cho NLĐ và cán bộ, đoàn viên được hưởng đầy đủ các quyền lợi theo đúng quy định của pháp luật.

Liên ngành phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện công tác thanh tra về việc thực hiện pháp luật lao động, BHXH, BHYT, BHTN, an toàn vệ sinh lao động đối với 14 doanh nghiệp trên địa bàn, trong đó thanh tra kiến nghị truy thu đối với 4 doanh nghiệp với số tiền 104,6 triệu đồng về đóng BHXH, BHYT, BHTN còn thiếu.

Xác định công tác tuyên truyền là yếu tố then chốt để đưa chính sách BHXH, BHYT đến gần với NLĐ, hằng năm, BHXH tỉnh và LĐLĐ tỉnh đẩy mạnh triển khai nhiều nội dung thông tin, truyền thông bằng nhiều hình thức. Hai ngành đã phối hợp tổ chức 27 lớp tập huấn, tuyên truyền cho 1.620 người sử dụng lao động (NSDLĐ), đoàn viên, NLĐ, tập trung vào các doanh nghiệp có đông NLĐ và một số doanh nghiệp mới thành lập, chưa thành lập tổ chức công đoàn, có số lượng, tỉ lệ NLĐ tham gia BHXH, BHTN còn thấp.

Tại các buổi tuyên truyền, báo cáo viên thông tin về quyền lợi, nghĩa vụ của NSDLĐ, NLĐ trong thực hiện các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, chú trọng việc trao đổi, giải đáp những băn khoăn, vướng mắc cho đối tượng tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT, BHTN. Một số LĐLĐ và BHXH cấp huyện như: Hải Lăng, Gio Linh, Triệu Phong và Công đoàn ngành công thương.. đã có sự đổi mới hình thức tuyên truyền thông qua việc tổ chức các hội thi tìm hiểu pháp luật, nói chuyện chuyên đề, đối thoại trực tiếp với NSDLĐ và NLĐ, góp phần đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật một cách thiết thực, hiệu quả.

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác truyền thông chính sách BHXH, BHYT, BHTN đến NLĐ trong các doanh nghiệp, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Thế Lập cho rằng, liên ngành cần chú trọng đổi mới hình thức tuyên truyền, tạo điều kiện để NLĐ tiếp cận được đầy đủ thông tin các nội dung văn bản, quy định của pháp luật để có thể tự bảo vệ quyền lợi của mình.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn không ít khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Tỉ lệ bao phủ BHXH, BHYT tăng trưởng chậm, ở một số địa phương tỉ lệ doanh nghiệp tham gia BHXH còn thấp như Hải Lăng chỉ đạt 57,7%, Triệu Phong 35,88%... Toàn tỉnh hiện có hơn 3000 doanh nghiệp đang hoạt động, nhưng chỉ có khoảng 1.700 - 1.800 doanh nghiệp có người tham gia BHXH, số công nhân được tham gia đạt tỉ lệ thấp.

Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN đã được triển khai thường xuyên bằng nhiều hình thức, nhưng kết quả chưa đạt yêu cầu đề ra. Việc nắm số liệu về lao động, doanh nghiệp trên địa bàn, việc kiểm tra, giám sát pháp luật lao động, BHXH, công đoàn ở khu vực doanh nghiệp còn khó khăn.

Còn không ít doanh nghiệp chậm đóng, nợ BHXH với số tiền lớn, nhiều năm nhưng chính quyền địa phương chưa có biện pháp chấn chỉnh, xử lý, một số UBND cấp huyện chưa quyết liệt trong thực hiện các chế tài xử phạt vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền.

Để nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành giữa BHXH tỉnh và LĐLĐ tỉnh trong thời gian tới, cần tiếp tục đổi mới hình thức, nội dung phối hợp tuyên truyền, chú trọng việc tổ chức đối thoại trực tiếp với NLĐ ở các doanh nghiệp thuộc đối tượng bắt buộc nhưng chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ.

Chú trọng tuyên truyền chính sách ưu việt của BHXH, hạn chế tối đa tình trạng nhận trợ cấp BHXH một lần. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị, doanh nghiệp nhiều năm hoạt động ổn định nhưng chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ, có biện pháp xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.

Bảo Bình