Nghiệp võ, đời người

(QT) - “Đời người thì ngắn nhưng võ thuật thì bao la, rộng lớn. Có những môn võ có lịch sử hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm, chứa đựng tinh hoa và hào khí dân tộc. Là một người theo nghiệp võ, tôi chỉ góp chút sức mình để bảo tồn và phát triển võ thuật cổ truyền dân tộc, mang võ thuật lên miền núi, vùng xa… những nơi võ thuật chưa phát triển mạnh” - Võ sư Nguyễn Văn Bình, môn phái võ Ta Bạch Hổ phái tỉnh Quảng Trị đã có kiến giải như vậy khi tâm sự về cuộc đời và nghiệp võ của mình. Con đường võ thuật “Từ bé tôi đã rất thích võ thuật nhưng không có điều kiện theo học vì lúc đó ở Hướng Hóa không có thầy dạy. Mãi sau này có duyên gặp gỡ với võ sư Đoàn Phú, chưởng môn võ Ta Bạch Hổ phái tại thành phố Huế, tôi mới chính thức nhập môn rèn luyện võ thuật” – Võ sư Bình hồi tưởng.

Võ sư Nguyễn Văn Bình và các đệ tử

Cơ duyên võ thuật đến với ông khá muộn, năm 21 tuổi, khi đang là sinh viên trường Đại học Tổng hợp Huế, anh mới có cơ hội tiếp xúc với võ phái Bạch Hổ khi về phái tham gia đại hội võ thuật tại thành phố Huế. Ngay từ lần đầu tiên, anh đã ấn tượng mạnh bởi những chiêu thức độc đáo và dũng mãnh của phái võ cổ truyền đất kinh thành, từ đó quyết tâm tìm đến theo học. “Ban đầu tập tôi bị chê lóng ngóng và “cứng” quá vì mình có xuất phát điểm khá muộn nhưng tôi may mắn có một người thầy tuyệt vời. Thầy tôi, võ sư Đoàn Phú đã động viên tôi rằng, kĩ thuật có thể luyện tập nhưng tư chất không phải ai cũng có, con có thể hình phù hợp với việc luyện võ. Nhờ những lời động viên đó mà tôi tiến bộ rất nhiều”, võ sư Bình cho biết. Nhờ có sự chỉ bảo tận tình của võ sư Đoàn Phú, từ vị trí một người “tay ngang” bước vào làng võ, anh đã tiến bộ không ngừng. Sau 4 năm miệt mài khổ luyện, ngày anh tốt nghiệp đại học cũng là lúc anh đã lĩnh hội được những kiến thức võ học uyên thâm từ người thầy của mình và đạt đến trình độ tứ đẳng (trình độ cao nhất của võ Ta Bạch Hổ phái là lục đẳng). Ngày tiễn người học trò của mình lên đường về quê, võ sư Đoàn Phú xúc động dặn dò rằng: “Dù đi đâu con cũng phải ra sức luyện tập, không ngừng nâng cao bản thân và giữ vững tinh thần con nhà võ. Về quê, nếu có điều kiện thì con hãy mở võ đường phát triển võ thuật môn phái, thầy và mọi người sẽ hết sức ủng hộ con”. Mang theo tâm nguyện của thầy, năm 1992 trở về mảnh đất Tân Xuyên (xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa), anh Bình bắt tay vào gây dựng võ đường Ta Bạch Hổ. Bước đầu, anh chỉ nhận vài đệ tử, những người thật sự quyết tâm theo học để tập trung đào tạo họ thành những trụ cột của võ đường. Qua 4 năm khổ luyện, ngày lứa đệ tử đầu tiên của anh thành tài, có khả năng đứng lớp dạy võ thuật cũng là lúc võ phái phát triển mạnh đến các xã lân cận như Hướng Tân, Khe Sanh, Tân Liên, Tân Lập, Lao Bảo… thu hút hàng trăm võ sinh ở các độ tuổi theo học. Trải qua 20 năm phát triển, đến nay, võ đường Ta Bạch Hổ phái dưới sự dẫn dắt của võ sư Nguyễn Văn Bình đã có những thành tích đáng tự hào. Võ đường đã đào tạo được nhiều võ sinh xuất sắc tham dự giải vô địch võ thuật cổ truyền tỉnh Quảng Trị hàng năm, đạt thành tích cao như Hoàng Quốc Anh, Lê Bình, Lê Đức Anh, Lê Thị Thu Thủy, Nguyễn Đặng Đan Trâm… Nhiều vận động viên tiếp tục tham gia ở giải quốc gia, nơi hội ngộ của những anh tài võ thuật Việt Nam. Không ngừng nâng cao trình độ bản thân, một số võ sinh đã kiên trì theo đuổi con đường võ thuật, được chứng nhận bằng huấn luyện viên quốc gia như Lê Bình, Hoàng Quốc Anh, Hồ Hữu Thăng khi tuổi đời còn rất trẻ. Bên cạnh đó, võ đường còn thường xuyên tham gia các hoạt động văn hóa – xã hội ở địa phương, đặc biệt trong các chương trình đồng diễn, hội thao…

Các môn sinh đang luyện tập

Là người dẫn dắt võ đường, người tiên phong đưa võ thuật cổ truyền lên xã miền núi Hướng Hóa, võ sư Nguyễn Văn Bình không ngừng nỗ lực để hoàn thiện trình độ bản thân và đóng góp cho sự phát triển chung của võ thuật cổ truyền tỉnh nhà. Năm 2004, anh dự thi và được Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam cấp bằng võ sư. Nhiệm kì 2005 – 2010, anh được Hội võ thuật cổ truyền tỉnh Quảng Trị tin tưởng bầu vào vị trí Phó chủ tịch, Trưởng ban chuyên môn Hội, nhiệm kì 2010 – 2015, anh tiếp tục vinh dự đảm nhận vị trí Tổng thư kí Hội. Nhờ đạt được những thành tích cao cũng như hoạt động xuất sắc, võ đường võ Ta Bạch Hổ phái tỉnh Quảng Trị đã 3 lần được liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam tặng Bằng khen. Ngoài ra, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch, UBND huyện Hướng Hóa cũng đã nhiều lần khen thưởng võ đường và cá nhân võ sư Nguyễn Văn Bình. Độc đáo môn võ Hổ Nói về phái võ của mình, võ sư Bình cho biết: “Võ Ta là môn võ đã có lịch sử hàng ngàn năm. Dưới thời nhà Nguyễn, võ Ta là môn thi tuyển quan võ cho triều đình và dùng trong huấn luyện quân đội chính quy. Còn Bạch Hổ là phái võ do tổ sư Nguyễn Hữu Cảnh, một vị tướng dưới triều Nguyễn sáng lập trên nền tảng võ Ta, dựa vào các hình thế chiến đấu của ngài Hổ”. Nhìn chung toàn bộ các kĩ thuật võ phái Bạch Hổ thiên về kĩ thuật chiến đấu cận chiến, đặc biệt trong kĩ thuật thủ pháp, môn phái sử dụng nhiều đòn tay mô phỏng bàn tay hổ, được gọi là hổ trảo. Vì là môn võ chiến đấu, dùng để đánh giặc ngoại xâm cứu nước, các chiêu thức Bạch Hổ phái đều hiểm, nhằm đến chỗ yếu hại của đối phương, tuy bạo nhưng không tàn bởi võ công Bạch Hổ phái chứa đựng triết lý võ học song hành nghệ thuật chiến đấu chứ không phải nhằm mục đích triệt hạ đối thủ một cách tàn độc. Võ phái Bạch Hổ hiện nay vẫn còn lưu giữ những bài đánh binh khí mang đậm bản sắc Việt Nam như lăn khiên, roi mây, đinh ba, cây sam…cùng các vũ khí thông dụng khác như côn thuật, đao thuật, kiếm thuật. Võ phái này còn nổi danh với các bài quyền nổi tiếng như Ngọc trản, Lão mai, Lão hổ, Phượng hoàng. Các võ sinh khi luyện quyền thuật, bắt chước các hình thế chiến đấu của Chúa sơn lâm phải luôn xem đồ hình là rừng núi, nơi tung hoành của ngài Hổ để luyện quyền. Khi cần, quyền cước phải cương mãnh như hổ, đánh vỡ gạch đá, nhưng cũng có lúc yêu cầu tính mềm mại, khéo léo trong các đòn đánh kĩ thuật. Bên cạnh truyền thụ võ học, môn sinh võ Ta Bạch Hổ phái còn được giáo huấn bởi hệ thống môn quy nghiêm ngặt cùng các bài học đạo đức thông qua các triết lý võ thuật. Theo võ sư Bình, người học võ là để rèn luyện bản thân chứ không phải để đánh nhau, bắt nạt kẻ yếu. Ttrước khi nhập môn các môn sinh đều phải hiểu rõ điều này. Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, ngày mồng 9 tháng 5 Âm lịch hàng năm, các môn sinh võ Ta Bạch Hổ phái lại tề tựu đông đủ ở võ đường thực hiện lễ giỗ tổ, tưởng nhớ đến vị tổ sư sáng lập ra Bạch Hổ phái Nguyễn Hữu Cảnh. Buổi lễ còn là dịp để những môn sinh tranh tài qua các màn biểu diễn quyền thuật, song đấu, thực hiện các công phu, công phá…thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân địa phương. Với tinh thần thượng võ, trải qua 20 năm phát triển, đến nay võ đường Bạch Hổ phái đã khẳng định vị thế của mình trong sự phát triển chung của võ thuật cổ truyền tỉnh Quảng Trị. Bài, ảnh: MINH HIỂN