Cảm nhận về đất nước Chùa Tháp (Kỳ 1)

(QT) - Lời bài hát “Cùng tắm dòng sông Mêkông, cùng chung cánh đồng bát ngát, Việt Nam và Campuchia…” cứ ngân vang trên chuyến xe của Saigon Sunrise Tours đưa chúng tôi đến với đất nước Chùa Tháp nhiều đền đài, cung điện cổ kính, với ruộng vườn làng mạc thênh thang, có biển hồ mênh mang sông nước và dòng Mêkông như người mẹ hiền hậu, bao dung… Từ Siem Reap đến Phnom Penh Qua cửa khẩu Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh chúng tôi nhập cảnh vào đất nước Campuchia ở cửa khẩu Bavet, tỉnh Svay Rieng. Điều ngạc nhiên đầu tiên là sự nhanh chóng và hiện đại về thủ tục của nước bạn. Ở đây, việc quản lý nhập cảnh về người chỉ bằng vân tay, còn hàng hóa, tư trang miễn kiểm tra. Toàn bộ hệ thống máy móc hiện đại ở cửa khẩu được Mỹ tài trợ, do đó Campuchia dễ dàng quản lý số lượng người nhập cảnh vào đất nước mình ở mọi thời điểm.

Quang cảnh Hoàng cung ở Campuchia.

Từ cửa khẩu Bavet đến thủ đô Phnom Penh dài 162 km nhưng lộ trình tour du lịch của chúng tôi phải đến thành phố Siem Reap trước, do đó phải vượt một chặng đường dài 600 km băng qua nhiều làng mạc, ruộng đồng bát ngát. Hướng dẫn viên người Campuchia có tên Sok Chaya (XêZa) thuộc Công ty Angkor Land- Tour giải thích nghĩa của từ Siem Reap xuất phát từ địa danh: “Siamese defeated” (Nơi đánh bại người Xiêm tức người Thái Lan ngày nay). Vào năm 802, vua Jayavarman II đã đánh bại quân Xiêm, mở đầu đế chế Angkor hưng thịnh cho dân tộc Khmer. Thành phố Siem Reap đang thu hút sự quan tâm của du khách trên khắp thế giới bởi quần thể đền đài Angkor hùng vĩ và đầy bí ẩn với hàng trăm ngôi đền được xây dựng từ thế kỷ 12, là dấu tích của một thời đại hoàng kim về văn hóa, kiến trúc ở đất nước Campuchia. Ngoài ra ở Siem Reap có Viện bảo tàng quốc gia Angkor đêm về lung linh ánh đèn điện; Bảo tàng vũ khí bom mìn... Đến Siem Reap là háo hức để khám phá quần thể Angkor Wat, Angkor Thom hùng vĩ. Nếu muốn mua sắm ở Siem Reap, có thể ghé chợ đêm Psar Chaa với nhiều mặt hàng phong phú nhưng rẻ nhất vẫn là váy phụ nữ và áo phông. Khoảng 8 giờ sáng, từ thành phố đền đài Siem Reap khởi hành bằng đường bộ hơn 300 km mới đến thủ đô Phnom Penh. Trên đường chúng tôi dừng lại ở chợ côn trùng. Ở đây bày bán đủ thứ từ nhện, châu chấu, dế, bọ cạp…đã được rang bằng dầu, ớt tươi và tỏi. Người dân ở đây rất khoái những món này và quảng cáo rằng rất bổ dưỡng nên mặc dù thấy ái ngại nhưng tôi cũng mua mấy lon ăn thử. Ở chợ còn có chuối nướng và nhiều loại trái cây non tươi là đặc trưng của nền nông nghiệp nước Chùa Tháp. Điểm đến đầu tiên của chúng tôi là Chùa Tháp (tiếng Campuchia gọi là Wat Phnom). Chùa Tháp từ lâu trở thành biểu tượng thân thương của thành phố Phnom Penh. Cung điện Hoàng gia Campuchia ở thủ đô Phnom Penh là một tổ hợp các tòa nhà được xây dựng từ hơn một thế kỷ trước để phục vụ việc ăn ở, sinh hoạt của quốc vương, gia đình quốc vương và các quan khách nước ngoài. Tại đây còn là nơi diễn ra các cuộc thiết triều, các nghi thức ngoại giao và lễ nghi hoàng gia. Thủ đô Phnom Penh có khá nhiều nhà hàng, bar. Nổi bật nhất là Riverhouse Restaurant & Lounge, Heart of Darkness, Manhattan Club với nhiều món ăn rất hợp khẩu vị của người Việt nhưng bia thì quá đắt, giá từ 3 đến 5 USD/lon. Quán Snack-Bar l’Asiate số 54 đường 118 có một không gian ấm cúng do ông Maurice Rédié, mang hai dòng máu Pháp-Việt làm chủ. Những ngày lưu lại ở Phnom Penh, những ai yêu thích nghệ thuật có thể thưởng thức chương trình múa ba lê truyền thống Hoàng gia Khmer, múa dân gian Khmer tại nhà hát Chatomuk cạnh bờ sông Sisowat, Hội quán văn nghệ Apsara, Hội quán nghệ thuật Sovanna Phum. Đặc biệt là xem múa Apsara thật tuyệt vời, mới lạ và hấp dẫn. Các điệu múa kể lại những câu chuyện gắn liền với cuộc sống đời thường của người dân như mô tả cảnh đi bắt cá và lồng vào đó là câu chuyện tình của một đôi trai gái; hay mô tả các sự tích cổ. Các điệu múa tuy đơn giản nhưng vũ công được đào tạo từ Trường nghệ thuật Hoàng gia Campuchia nên đã tạo được sự hấp dẫn lạ kỳ.

Tuk- tuk, một phương tiện giao thông phổ biến ở Campuchia.

Tháng 6, khí trời về đêm mát mẻ sau cơn mưa chiều. Ăn tối xong, chúng tôi vi vu khám phá thành phố Phnom Penh về đêm (Phnom Penh by night). Gọi một chiếc xe Tuk-tuk, 3 chúng tôi tìm đến một quán bar nhâm nhi mồi cá lóc khô và lạp xường. Rời quán bar sau vài lon bia, chúng tôi thưởng thức “Phnom Penh by night” trên xe Tuk-tuk dạo quanh phố phường, ghé vào một số quầy bán hàng lưu niệm mua một ít đồ về làm quà cho người thân. Xe chạy dọc sông Mêkông lồng lộng gió, trong ánh đèn điện lung linh. Cảm giác thư thái ngập tràn cơ thể, lúc này bao mệt nhọc sau chuyến hành trình dài hàng trăm cây số bằng đường bộ dường như tan biến. Du lịch khám phá, nét độc đáo ở Campuchia Vương quốc Campuchia là một trong những địa điểm du lịch mới và hấp dẫn. Theo thống kê của Bộ Du lịch Campuchia năm 2011, đất nước này thu hút khoảng 2,8 triệu khách du lịch, đem về nguồn thu 2 tỷ USD. Tất cả các khu du lịch ở Campuchia được giao cho tư nhân đứng ra nhận thầu, quản lý và khai thác. Khách du lịch đến Campuchia được chụp một tấm hình gắn vào một tấm vé mà nhiều người gọi đùa là “giấy chứng minh nhân dân”. Tấm vé này có giá trị trong suốt thời gian du khách lưu lại các điểm du lịch. Nếu du khách vô tình đánh mất tấm vé đó thì phải trình báo ngay với cơ quan quản lý du lịch để được tìm dùm hoặc cấp lại vé mới. Du khách nào bị phát hiện không có tấm vé đó là bị phạt một khoản tiền trị giá gấp 100 lần số tiền mua vé vào tham quan các khu du lịch và bị trục xuất khỏi các điểm du lịch sau 30 phút bị phát giác. Những điểm du lịch hấp dẫn nhất của Vương quốc Campuchia là đền Angkor Wat và những ngôi đền thuộc quần thể Angkor thuộc thành phố Siem Reap, Hoàng cung ở Phnom Penh, những bãi biển thuộc tỉnh Sihanoukville, vùng đồi núi thuộc tỉnh Rattanakiri và tỉnh Mondulkiri... Campuchia là thiên đường của cái đẹp, các ngôi đền cổ kính thuộc quần thể Angkor, đền Bayon và sự sụp đổ của đế chế Khmer mang đậm dấu ấn của sự trang trọng, hùng vĩ. Hoàng cung gồm một khu phức hợp các di tích Hoàng cung- Chùa Bạc và sự kết hợp của rất nhiều công trình kiến trúc khác lộng lẫy trong khu vườn với rất nhiều hoa kiểng. Hoàng cung và Chùa Bạc tạo thành một quần thể kiến trúc biểu tượng cho đất nước Campuchia. Công trình nằm quay mặt ra bờ sông thoáng mát. Toàn bộ công trình được xây dựng kiên cố bao gồm nhiều công trình hình tháp cao chót vót, kiểu kiến trúc tiêu biểu của xứ sở Chùa Tháp. Trừ khu vực sinh sống của Hoàng gia (Cung điện Khemarin), các nơi khác trong Hoàng cung và Chùa Bạc được mở cửa cho du khách tham quan. Cũng giống như một số nước khác, Hoàng cung Campuchia quy định khá nghiêm ngặt việc đồng phục tham quan. Vào Hoàng cung cấm mặc quần ngắn trên đầu gối, áo thun sát nách, hở hang, cấm mang theo súc vật, vũ khí và phải mang dép lê; phòng khánh tiết và Chùa Bạc không được phép mang dép vào, tất cả cấm không được chụp hình, quay phim. Chùa Bạc hay Chùa Phật ngọc lục bảo là một ngôi chùa nổi tiếng. Sở dĩ được gọi là Chùa Bạc vì chùa có đến 5.329 miếng bạc lát trên nền nhà, mỗi miếng bạc đều có trọng lượng 1,125 g. Ngôi chùa có chức năng văn hoá và lưu giữ bảo vật tôn giáo hơn là chức năng thờ cúng, chứa đựng hơn 1.650 đồ vật có giá trị. Bức tượng Phật ngồi trên ngọn tháp ở trung tâm ngôi đền là bức tượng ngọc lục bảo. Trước tượng lục bảo là tượng Phật Di-lặc đúc bằng 90 kg vàng ròng và được gắn 2.086 viên kim cương. Ngoài ra còn có bức tượng Phật xá lị ngồi trong một tháp nhỏ bằng vàng và bạc, các bảo vật của hoàng hậu Kossomak Nearirith, bảo vật đóng góp của các dòng họ quý tộc và hoàng gia. Bên trong ngôi chùa có một tiền sảnh đường rộng trang trí bằng những bức tranh tường kể về sử thi Reamker (phiên bản Khmer hóa từ sử thi kinh điển Ramayana của Ấn Độ). Trong thập niên 1930, sảnh đường này được dùng làm nơi học đạo của các nhà sư. Mondop là một quả đồi nhân tạo nhỏ tượng trưng cho núi Kailassa, trên đỉnh là ngọn tháp là gian thờ hiện diện một dấu chân lớn của đức Phật. Ngọn tháp được trang trí 108 bức ảnh đức Phật tượng trưng cho 108 linh hồn của đức Phật. Phía dưới đồi là hình voi thần Genasa và các vị thần Ấn Độ giáo với một dòng suối nhỏ chảy róc rách ngày đêm. Thành phố Siem Reap nổi tiếng nhờ quần thể Angkor hùng vĩ. Chúng tôi vào đền Angkor Thom- kỳ quan thứ 7 thế giới từ cửa nam. Cung điện lớn nhất với 43 cụm tượng Phật Bayon 4 mặt khổng lồ, 172 gương mặt Phật vẫn còn giữ nguyên nét mặt và nụ cười bí hiểm, thăm khu phế tích Baphuon. Khu đền Angkor Wat huyền bí, một trong những kỳ quan của thế giới hiện đại được xây dựng từ đầu thế kỷ 12 thờ thần Vishnu-đạo Hindu nổi tiếng với gần 3.000 thiếu nữ Apsara với 30 kiểu tóc khác nhau được chạm khắc trên các bức tường đá…Buổi chiều, chúng tôi lên núi Ba Kheng ngắm cảnh hoàng hôn trên đỉnh núi và toàn cảnh Angkok Wat. (Còn nữa) Bài, ảnh: HỒ NGUYÊN KHA