Lao động làm việc tự do có xu hướng ngày càng nhiều

Trên địa bàn tỉnh thời gian gần đây xuất hiện nhiều lao động làm việc tự do, sẵn sàng nghỉ việc tại doanh nghiệp để chủ động tìm việc làm phù hợp sở thích, năng lực và tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Điều này đặt ra cho không ít doanh nghiệp phải linh hoạt thay đổi chính sách đối với người lao động nếu muốn giữ chân nhân viên tốt.

Một lao động tự do làm việc tại nhà -Ảnh: TÚ LINH

Vợ chồng anh Trần Ngọc Vũ ở huyện Cam Lộ là lao động tự do, làm việc giỏi trong nhiều lĩnh vực xây dựng, điện công nghiệp, nông nghiệp.

Cách đây vài năm, anh chị nghỉ làm công nhân cho một doanh nghiệp, quyết định không “đầu quân” cho bất kỳ doanh nghiệp nào nữa, chọn làm việc tự do để có nhiều nguồn thu nhập và chủ động thời gian.

Từ đầu năm nay anh Vũ nhận thi công công trình xây lắp điện cho một doanh nghiệp tại địa bàn huyện Gio Linh; sắp xếp thời gian thuận lợi, anh lại nhận thầu xây dựng 3 căn nhà cho 3 gia đình ở xã Thanh An, huyện Cam Lộ. Vợ anh giỏi giang nên cũng chủ động chọn việc làm phù hợp trong lĩnh vực nông nghiệp và chăn nuôi.

Anh chị cho biết, khi mới cưới nhau họ đã xác định chọn làm việc tự do để chủ động thời gian cũng như có được sự chọn lựa về thu nhập.

Tuy nhiên, một vài năm đầu tay nghề chưa cao, công việc chưa có nhiều để làm, phải đến khi anh chị có tay nghề, uy tín thì công việc như tự tìm đến; nhiều doanh nghiệp muốn ký hợp đồng làm việc nhưng anh chị vẫn thích lao động tự do hơn.

Trước những thay đổi trong thị trường lao động, làm việc tự do tuy lắm thách thức nhưng cũng mang đến cho người trẻ nhiều cơ hội, thu nhập. Trường hợp anh Nguyễn Đức Tú ở TP. Đông Hà làm kế toán tự do, đảm nhiệm công việc liên quan đến lĩnh vực tài chính, thống kê, báo cáo số liệu tài chính cho nhiều khách hàng.

Anh Tú cho biết, là kế toán tự do, anh thường làm chung một nhóm kế toán viên, di chuyển đến nhiều nơi và làm việc linh động vào bất kỳ thời gian, địa bàn nào khi được khách hàng yêu cầu. Hiện tại ở TP. Đông Hà nhiều doanh nghiệp có nhu cầu thuê kế toán tự do.

Vì vậy, không chỉ anh Tú mà rất nhiều người sau khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành chọn làm kế toán tự do để chủ động công việc cũng như thu nhập khá tốt.

Nhiều người trẻ làm công việc tự do có thu nhập rất cao, nhất là những người có năng lực thì rất thuận lợi trong việc tạo việc làm cho bản thân. Anh Nguyễn Quang Minh ở Gio Linh có tay nghề trong lĩnh vực thiết kế đồ họa.

Chủ doanh nghiệp trả lương cho anh khá cao so với mặt bằng chung tại Quảng Trị. Cách đây 1 năm anh xin nghỉ việc ra làm riêng. Anh cho biết trước đây hợp đồng lao động thời gian làm việc 8 giờ mỗi ngày, tuần làm 6 ngày, nhưng chưa bao giờ anh rời văn phòng trước 20 giờ dù công việc bắt đầu từ 8 giờ.

Tối lại anh tiếp tục xử lý các phản hồi của đối tác, cuối tuần cũng không thoát khỏi việc. Việc nhà, chăm sóc con đều do vợ và bố mẹ chăm lo.

Có tay nghề giỏi, học hành đào tạo bài bản từ trường đại học, ra trường có kinh nghiệm làm việc trong các công ty nước ngoài nên anh Minh quyết định làm việc tự do để chủ động thời gian cho mình và gia đình. Quý tay nghề, công ty cũ vẫn mời anh tiếp tục cộng tác nhưng không phải làm theo giờ hành chính, mà theo gói việc, thu nhập tính theo từng gói việc.

Anh Minh chia sẻ, thị trường lao động cũng như nhu cầu của xã hội hiện tại đã thay đổi, không bắt buộc mình gắn bó lâu dài với một nơi làm việc, mà cần có khả năng duy trì sự vững vàng, thích nghi với biến động, thông qua tham gia nhiều loại công việc và hoạt động tạo giá trị khác nhau, có nhiều nguồn thu nhập đa dạng, hài hòa cuộc sống giữa gia đình và công việc. Anh Minh không chỉ kiếm công việc tại tỉnh Quảng Trị mà còn tìm được những công việc, gói việc tốt ở Quảng Bình, Hà Tĩnh.

Lao động tự do, đặc biệt sau COVID-19 đã trở thành xu thế và phát triển khá mạnh. Trong một khảo sát gần đây của cơ quan chức năng tại Việt Nam cho kết quả 87% ứng viên được hỏi có mong muốn công việc không phải toàn thời gian. Trong số đó, thứ tự ưu tiên lựa chọn của lao động là làm việc tự do đến 36,5%, dự án 32,1%, bán thời gian 23,7%, hợp đồng 6,9%.

Trước tình hình này, doanh nghiệp muốn thu hút, giữ chân lao động có tay nghề cao buộc phải thay đổi cách thức quản lý, đáp ứng các yêu cầu của nhân viên. Khảo sát mới đây của một số đơn vị cung ứng, giới thiệu việc làm trong tỉnh cho thấy trong 6 nhu cầu phúc lợi mong muốn của lao động thì phúc lợi về thời gian được xếp đầu tiên.

Thực tế có nhiều doanh nghiệp sản xuất vẫn thu hút được nhiều người giỏi do đã tạo ra sự linh động về thời gian làm việc. Có thể vẫn làm việc 8 giờ trong ngày nhưng linh hoạt chọn khung giờ đến công ty.

Những thay đổi của thị trường lao động buộc doanh nghiệp cần phải không ngừng thích ứng và tìm kiếm cách tiếp cận mới để thu hút và giữ chân lao động tay nghề giỏi, đồng thời xây dựng môi trường làm việc hỗ trợ sự phát triển lâu dài cho nhân viên.

Tuệ Linh