Giúp người cao tuổi phát huy vai trò trong cộng đồng

Xác định người cao tuổi (NCT) có vai trò rất quan trọng trong gia đình và xã hội, thời gian qua, ngành y tế - dân số tỉnh Quảng Trị quan tâm đẩy mạnh việc chăm sóc sức khỏe và phát huy tri thức, kinh nghiệm của NCT. Đây là điều kiện quan trọng để giúp NCT thực sự sống vui, sống khỏe, sống có ích, có thể đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển xã hội.

Khám, tư vấn chăm sóc sức khỏe cho NCT ở phường Đông Thanh, TP. Đông Hà -Ảnh: M.L

Cũng như các địa phương trong cả nước, Quảng Trị đang trong tình trạng già hóa dân số, tỉ lệ NCT tăng sẽ đặt ra nhiều thách thức đối với công tác chăm sóc sức khỏe (CSSK) và hệ thống an sinh xã hội. NCT của tỉnh sống chủ yếu ở vùng nông thôn, số người không có lương hưu nhiều và đại bộ phận sống cùng với con cháu. Mặt khác, do điều kiện KT-XH còn khó khăn, họ đối diện với gánh nặng “bệnh tật kép”.

Trong khi đó, nhận thức về tự CSSK của một bộ phận NCT còn hạn chế; hệ thống CSSK nói chung, CSSK ban đầu nói riêng chưa thích ứng với tốc độ già hóa dân số nhanh. Theo số liệu của Chi cục Dân số tỉnh, đến ngày 31/3/2024, toàn tỉnh có hơn 118.491 NCT, chiếm 17,9% dân số toàn tỉnh. Nhóm NCT chiếm tỉ trọng càng cao trong cơ cấu dân số thì sự ảnh hưởng của họ đối với cộng đồng càng lớn.

Hiểu rõ vai trò của NCT trong gia đình và xã hội sẽ giúp các cụ thêm tự tin, chủ động phát huy thế mạnh của mình. Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số tỉnh Quảng Trị Nguyễn Hương Chương chia sẻ: “Trong gia đình, NCT là trụ cột tinh thần, có vai trò trong việc giáo dục, truyền đạt kỹ năng, kinh nghiệm, đạo đức và chia sẻ tâm tư, tình cảm với con cháu, điều hòa các mối quan hệ giữa các thành viên.

Còn trong cộng đồng, vai trò của NCT thể hiện thông qua việc đóng góp ý kiến, tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và địa phương, tham gia các hoạt động của đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, hòa giải mâu thuẫn, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, tham gia công việc của dòng họ, làng xóm.

Dù ở vị thế nào, NCT cũng luôn là chỗ dựa vững chắc, là động lực góp phần xây dựng hạnh phúc gia đình và luôn có tinh thần cống hiến cho sự phát triển của đất nước”.

Để CSSK cho NCT, thời gian qua, ngành y tế - dân số tỉnh Quảng Trị tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền về công tác CSSK NCT. Xây dựng, ban hành kế hoạch hoạt động thực hiện Chương trình CSSK NCT phù hợp với thực tế ở địa phương.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác truyền thông - giáo dục thay đổi hành vi của người dân về quyền, nghĩa vụ, lợi ích CSSK NCT như: tuyên truyền, cung cấp thông tin về già hóa dân số; các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về CSSK NCT trên các phương tiện thông tin đại chúng như: phối hợp với Báo Quảng Trị, Đài PT-TH tỉnh, các trung tâm văn hóa, thông tin - thể dục, thể thao huyện, thị xã, thành phố sản xuất, phát sóng các tin, bài, phóng sự về CSSK NCT tại địa phương.

Ngoài ra, tăng cường các hoạt động truyền thông trực tiếp tại cộng đồng thông qua việc tổ chức các hội nghị chuyên đề cung cấp các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thích ứng với già hóa dân số và CSSK cho NCT; nâng cao chất lượng tư vấn, vận động NCT tự CSSK tại gia đình thông qua đội ngũ cộng tác viên dân số.

Tiếp tục duy trì, nhân rộng và nâng cao chất lượng hoạt động mô hình “Tư vấn, CSSK NCT dựa vào cộng đồng”. Hưởng ứng ngày truyền thống NCT Việt Nam (6/6), trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố tổ chức các hoạt động giao lưu văn hoá, văn nghệ, thể dục - thể thao giữa các câu lạc bộ (CLB) “Người cao tuổi giúp người cao tuổi” và tổ chức tọa đàm, mừng thọ cho các thành viên CLB.

Chủ tịch Hội NCT phường Đông Lễ, TP. Đông Hà Hà Văn Nam chia sẻ: “Việc tích cực tham gia vào các hoạt động, phong trào giúp NTC được giao lưu, học hỏi và rèn luyện sức khỏe. Không những thế, chúng tôi cũng có cơ hội phát huy sự tích cực, giá trị bản thân và bày tỏ quan điểm cá nhân đối với các vấn đề trong xã hội. NCT chỉ thật sự sống vui, khỏe, có ích khi phát huy hết vai trò của mình. Bằng việc tham gia những hoạt động phù hợp, NCT sẽ tránh được cảm giác cô đơn, trầm cảm. Thay vào đó, chúng tôi có thể sống một cách chủ động và luôn tràn đầy năng lượng để tiếp tục cống hiến cho xã hội”.

Đến nay, toàn tỉnh có 77 CLB “Người cao tuổi giúp người cao tuổi” tại 47 xã, phường, thị trấn của các huyện, thị xã, thành phố, với gần 4.200 NCT tham gia sinh hoạt. CLB duy trì có hiệu quả các hoạt động như: sinh hoạt định kỳ hằng quý; tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề cung cấp các kiến thức, kỹ năng tự CSSK cho các thành viên CLB.

“Để NCT trên địa bàn tỉnh được CSSK ngày càng tốt hơn, thời gian tới, ngành y tế - dân số tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thay đổi hành vi tạo môi trường xã hội ủng hộ và tham gia CSSK NCT. Củng cố và phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ CSSK cho NCT tại gia đình và cộng đồng.

Tiếp tục duy trì, nhân rộng mô hình tư vấn, CSSK NCT dựa vào cộng đồng; nâng cao chất lượng hoạt động mô hình CLB “Người cao tuổi giúp người cao tuổi”. Hy vọng với những nỗ lực của gia đình, xã hội và Nhà nước sẽ tạo ra môi trường, điều kiện và cơ hội tốt nhất để NCT phát huy một cách tối đa vai trò của mình”, ông Nguyễn Hương Chương cho biết thêm.

Minh Long