“Dự án treo” ảnh hưởng đến đời sống của người dân Gio Phong

(QT) - Gio Phong, huyện Gio Linh (Quảng Trị) là một trong 8 xã được tỉnh chọn làm điểm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Sau hơn 3 năm thực hiện, nhờ sự chỉ đạo, điều hành, đầu tư nguồn kinh phí của tỉnh, huyện, sự nỗ lực của chính quyền địa phương, của thôn và của người dân trong các hoạt động nên nhiều thôn ở Gio Phong đã xây dựng đạt được nhiều tiêu chí về nông thôn mới. Bộ mặt thôn, xóm có nhiều thay đổi. Song người dân ở xóm Dốc Miếu, thôn Lan Đình, xã Gio Phong vẫn sống trong điều kiện khó khăn, do nằm trong vùng dự án phục hồi, tôn tạo di tích căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara. Tính đến nay, dự án phục hồi, tôn tạo căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara có thể gọi là một “dự án treo”, bởi đã sau 10 năm xây dựng quy hoạch, qua nhiều lần điều chỉnh, thay đổi chủ đầu tư (từ Bộ Quốc phòng sang tỉnh Quảng Trị) vẫn không thực hiện được và tương lai gần cũng rất khó thực thi. Dự án này đã không chỉ làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người dân xóm Dốc Miếu mà còn ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng nông thôn mới của xã Gio Phong. Toàn xóm có 48 hộ dân được huyện Gio Linh cấp đất ở hơn 20 năm nay (nhưng chưa được cấp giấy CNQSDĐ).

Người dân xóm Dốc Miếu mong ổn định quy hoạch để yên tâm sản xuất

Khi tỉnh tiến hành quy hoạch dự án phục hồi, tôn tạo căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara, cả xóm này bị giải tỏa nhưng không quy hoạch vùng đất khác để tái định cư cho người dân. Vì vậy, xã Gio Phong và huyện Gio Linh không thể di dời và lập khu tái định cư cho 48 hộ dân này được. Từ đó đến nay, người dân ở xóm Dốc Miếu sống trong điều kiện khó khăn mọi bề, đất ở không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở không được tu sửa, cơi nới hoặc xây dựng mới, hệ thống cơ sở hạ tầng không được đầu tư xây dựng, cuộc sống của người dân bấp bênh và thấp thỏm lo âu. Là một trong những hộ đến sinh sống đầu tiên tại xóm Dốc Miếu, gia đình ông Trần Văn Châu hàng chục năm nay không thể ổn định được cuộc sống, thiếu vốn kinh doanh mà không vay được ngân hàng. Ông Châu cho biết: “Gia đình tôi kinh doanh xăng dầu lúc nào cũng cần nhiều vốn nhưng chúng tôi không thể vay được ngân hàng vì đất không có giấy chứng nhận quyền sử dụng. Người dân ở đây thật khổ sở, phải sống trong những ngôi nhà tạm bợ không biết đến lúc nào mới có hướng ra”. Người dân xóm Dốc Miếu đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên huyện, lên tỉnh nhưng vẫn chưa có hướng giải quyết. Cuộc sống của 48 hộ dân ở xóm này đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong thời gian dài do phải sống trong các ngôi nhà bị xuống cấp, nhiều ngôi nhà có nguy cơ bị đổ sập. Ông Trần Văn Thận, Chủ tịch Mặt trận xã Gio Phong cho biết: “Người dân trong vùng dự án này sống khổ sở đã nhiều năm rồi, họ không có sổ đỏ để cầm cố vay vốn phát triển sản xuất nâng cao đời sống, họ cũng không tổ chức được cuộc sống đàng hoàng do không được mở rộng hoặc xây dựng mới nhà ở và tâm lý không yên ổn. Đây vốn là vùng đất bị tàn phá ác liệt trong chiến tranh, khi ra gây dựng cuộc sống mới lúc huyện Gio Linh tái lập, người dân phần lớn xây nhà cấp 4 nên đến nay đã bị xuống cấp. Nguyện vọng tha thiết nhất của người dân lúc này là tỉnh, huyện cần xử lý nhanh dự án phục hồi, tôn tạo căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara để dân có hướng đi mới cho cuộc sống, có nơi ăn chốn ở ổn định lâu dài mà yên tâm đầu tư cho sản xuất” . Không chỉ làm ảnh hưởng trực tiếp đến chính cuộc sống của người dân trong vùng dự án mà tình trạng này còn làm ảnh hưởng lớn đến tiến độ xây dựng nông thôn mới ở xã Gio Phong, bởi chỉ cần một thôn trong xã không đạt được các tiêu chí về nông thôn mới thì toàn xã cũng không được công nhận. Ông Nguyễn Đức Sâm, Phó Chủ tịch UBND xã Gio Phong, cho biết: “Khu vực xóm Dốc Miếu rất thích hợp để mở mang phát triển thương mại, dịch vụ. Hiện nay, do những vướng mắc về quy hoạch của dự án di tích lịch sử đó mà xã cũng không quy hoạch được khu dịch vụ cho địa phương. Các hộ dân sinh sống trong những ngôi nhà lụp xụp bên cạnh Quốc lộ 1A cũng ảnh hưởng rất lớn đến bộ mặt của xã. Nếu không giải quyết sớm vấn đề này thì tiêu chí về nhà ở của xã Gio Phong trong xây dựng nông thôn mới khó mà thực hiện được”. Hiện nay, dự án phục hồi, tôn tạo căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara được giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích và danh thắng Quảng Trị, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh quản lý. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã làm việc với huyện Gio Linh thống nhất lại quy mô của dự án là xây dựng nhỏ hơn, ít ảnh hưởng đến cuộc sống của phần lớn hộ dân ở xóm Dốc Miếu. Tuy nhiên, dự án mới cũng phải tiến hành quy hoạch lại, hộ dân nào không nằm trong vùng quy hoạch thì được ở lại định cư lâu dài, hộ nào ảnh hưởng thì phải di dời. Thế nhưng đã hơn 1 năm dự án được giao cho Trung tâm Bảo tồn di tích và danh thắng Quảng Trị mà vẫn chưa tiến triển gì thêm. Ông Nguyễn Hữu Thắng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: “Dự án phải tiến hành quy hoạch lại với quy mô nhỏ hơn quy hoạch trước rất nhiều, ít ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân ở đó, trình UBND tỉnh phê duyệt rồi mới thông báo quy hoạch để chính quyền địa phương triển khai các phần việc khác cho dân. Tuy nhiên, do hiện đang khó khăn về nguồn vốn nên dự án chưa triển khai được”. Dự án phục hồi, tôn tạo căn cứ Dốc Miếu - Hàng rào điện tử Mc Namara mới với quy mô không lớn nên cần phải đẩy nhanh tiến độ để giải quyết dứt điểm hộ nào phải di dời, hộ nào được ở lại để 48 hộ dân ở xóm Dốc Miếu sớm được đảm bảo quyền lợi mà ổn định cuộc sống; xã Gio Phong cũng phát triển được khu thương mại, dịch vụ tại trung tâm xã, góp phần thúc đẩy nhanh tiến trình xây dựng nông thôn mới. Bài, ảnh: VÕ THÁI HÒA