“Đón đầu” những công trình mới để giữ rừng bền vững

(QT) - Thời gian qua, một số người dân đã lợi dụng các tuyến đường thi công qua rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông để xâm phạm vào rừng. Ngay sau khi các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh, cơ quan chức năng đã quyết liệt vào cuộc và có các biện pháp ngăn chặn tình trạng đốn hạ cây rừng. Tuy nhiên, để giảm áp lực vào rừng, theo chúng tôi, các cấp chính quyền và các ban, ngành liên quan cần phải “đón đầu” các công trình thi công qua rừng để tuyên truyền, vận động và tiếp tục giải quyết sinh kế bền vững cho người dân sống gần rừng.

Cần “đón đầu” những công trình mới đi qua rừng để giữ rừng bền vững

Trước câu hỏi rừng giữ nguồn nước, điều hòa không khí, đồng thời giữ mát cho bản làng, nhưng tại sao vẫn đốn hạ cây rừng?, anh X.- người đồng bào Vân Kiều ở bản Kreng, xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông thật thà nói: “Do nhà tôi quá đông con (4 đứa), trong khi đó 2 vợ chồng chỉ làm 1 ha sắn nguyên liệu, 2 sào lúa nước nên rất túng thiếu. Chính vì vậy, tôi phải mang cưa vào rừng đốn cây để kiếm tiền nuôi gia đình. Thời gian này, các anh Kiểm lâm làm “rát” quá nên tôi phải chuyển sang nghề phụ hồ”.

Được biết, nhà anh Tr. sống cạnh rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông khoảng hơn 1 km theo đường chim bay và anh hành nghề “lâm tặc” không thường xuyên độ 2 tháng khi tuyến đường giao thông Khe Van (xã Đakrông)- Hướng Linh (huyện Hướng Hóa) thi công qua rừng phòng hộ. Anh Tr. nói sẽ không xâm phạm vào rừng khi có nghề nghiệp ổn định và lo cho vợ con cái ăn, cái mặc đầy đủ. Cũng câu hỏi ấy, chúng tôi hỏi ông P.H. (49 tuổi) trú tại thôn Vùng Kho, xã Đakrông, ông H. cũng thừa nhận do cuộc sống quá khó khăn nên mới xâm phạm vào rừng. Ông H. cho biết, chặt phá cây rừng cũng chẳng sung sướng gì, bởi mỗi ngày nếu đốn hạ trót lọt cây rừng ông bỏ túi khoảng từ 150-300 ngàn đồng.

Theo ông H. thì “rừng gần khu dân cư bây giờ chỉ còn gỗ tạp, gỗ quý thì phải đi sâu vào rừng, nhưng rất khó vận chuyển vì điều kiện đường sá khó khăn. Đốn 1 cây rừng xong phải xẻ thành từng khúc nhỏ rồi phải nai lưng ra khuân vác và bởi bán theo nhóm gỗ tạp nên giá cả rất rẻ mạt. Mang tiếng phá rừng nhưng thu nhập chỉ đủ công, chứ chẳng giàu có gì cho cam”. “Tại sao giá rẻ mạt thế mà ông vẫn chặt phá rừng?”. Ông H. nói: “Chúng tôi biết chặt phá rừng là không nên, là trái với pháp luật, nhưng không làm vậy thì lấy gì chúng tôi nuôi vợ con. Bởi khó khăn quá chúng tôi mới phá rừng, chứ có nghề nghiệp, có thu nhập ổn định thì chúng tôi cần gì phải phá rừng để mang tội với Giàng, với con cháu sau này”.

Từ lời tâm sự của những người dân trên cho thấy khâu vận động, tuyên truyền người dân bảo vệ, sống chung với rừng và giải quyết sinh kế cho người dân sống gần rừng cần được đưa lên hàng đầu và phải hết sức coi trọng. Ông Tống Phước Châu, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Đakrông cho biết, hiện tại toàn huyện có 122.467,4 ha rừng tự nhiên, trong đó, rừng tự nhiên có 72.654 ha; rừng trồng 4.337,4 ha, tỉ lệ độ che phủ rừng 62,9%. Để bảo vệ rừng bền vững, nhất là khi có những công trình mới mở gần rừng hoặc đi qua rừng, theo ông Châu cần tổ chức tuyên truyền, vận động, phổ biến pháp luật bảo vệ rừng nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ rừng trong người dân và khu dân cư thôn, bản.

Các cán bộ kiểm lâm địa bàn cần nhiệt tình, bám dân bản tuyên truyền về tác hại của việc phá rừng cũng như lợi ích của việc giữ rừng. “Thời gian tới chúng tôi sẽ đề xuất Chi cục Kiểm lâm tỉnh và UBND huyện Đakrông hỗ trợ nguồn vốn để tiếp tục giao khoán rừng cho từng cá nhân và khu dân cư quản lý, bảo vệ. Làm được những khâu trên thì người dân mới không xâm phạm vào rừng và giữ rừng bền vững”, ông Châu nói Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Văn Tý, Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông cho hay, hiện đơn vị đang quản lý 26.200 ha rừng phân bố trên 15 xã, thị trấn của 2 huyện Hướng Hóa và Đakrông nhưng chỉ có 16 cán bộ chuyên trách bảo vệ rừng.

Bởi địa bàn rộng, lực lượng mỏng nên việc người dân xâm phạm vào rừng thời gian qua là khó tránh khỏi. Ông Tý đề xuất cần trang bị cho đơn vị phương tiện đi lại, quần áo bảo hộ và tăng cường thêm cán bộ chuyên trách bảo vệ rừng theo Quyết định 17 của Thủ tướng Chính phủ bảo vệ rừng phòng hộ, tức là một cán bộ chuyên trách bảo vệ, quản lý 700 ha rừng. Ngoài ra, cần mở các lớp tập huấn về nghiệp vụ và hỗ trợ nguồn kinh phí để tăng cường hoạt động tuần tra, bảo vệ rừng.

Trong một cuộc họp với sự tham gia của lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Kiểm lâm tỉnh cùng đại diện nhiều cơ quan báo chí, ông Lê Đắc Quỳ, Chủ tịch UBND huyện Đakrông cho biết, huyện luôn quan tâm đến công tác chăm sóc, bảo vệ rừng. Thời gian qua, lợi dụng các tuyến đường giao thông thi công trên địa bàn nên tình trạng phá rừng có chiều hướng gia tăng. “Đây là huyện miền núi với hơn 80% là người đồng bào dân tộc thiểu số, phương thức canh tác là làm nương rẫy nên việc người dân xâm phạm vào rừng là có xảy ra”, ông Quỳ thừa nhận. Về các biện pháp giữ rừng, ông Quỳ cho hay, thời gian tới sẽ quy hoạch lại đất rừng, đất sản xuất và đảm bảo sinh kế cho người dân sống gần rừng.

Đồng thời, UBND huyện chỉ đạo các cấp chính quyền, lực lượng kiểm lâm xử lý nghiêm những hành vi làm ảnh hưởng đến sự tồn vong của rừng. Cũng tại cuộc họp này, ông Khổng Trung, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cấp kinh phí để giao khoán rừng cho người dân bảo vệ và hưởng lợi. Để giữ rừng bền vững, trong thời gian tới các cấp chính quyền, các ban, ngành cần vạch ra những kế hoạch và có những hành động cụ thể, quyết liệt để tránh tình trạng “mất bò mới lo làm chuồng”. Bên cạnh đó, cũng cần phải lưu ý, chủ động trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng và quy hoạch lại diện tích đất sản xuất, đất rừng một cách rõ ràng, công tâm.

Đức Nghĩa