Để Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan sớm đi vào vận hành và hoạt động có hiệu quả

VÕ VĂN HƯNG, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

Khu kinh tế thương mại đặc biệt (KTTMĐB) Lao Bảo được thành lập theo Quyết định số 219/1998 QĐ-TTg ngày 12/11/1998 của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam với tên gọi ban đầu là khu vực khuyến khích phát triển kinh tế và thương mại Lao Bảo, được áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội khu vực biên giới Lao Bảo (Quảng Trị)-Densavan (Savannakhet-Lào).

Khu KTTMĐB Lao Bảo và Khu thương mại biên giới Densavan được hình thành xuất phát từ lợi thế của khu vực, chủ trương của hai Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào từ năm 1997, đó là xây dựng “Khu vực thương mại tự do Lao BảoDensavan”.

Trong những năm qua, nhờ sự quan tâm, hỗ trợ của Trung ương Đảng, Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương, sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Quảng Trị, sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, Quảng Trị đã từng bước phát huy tiềm năng, lợi thế, tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển Khu KTTMĐB Lao Bảo, từng bước hình thành nên diện mạo đô thị vùng biên giới, có nhiều đóng góp vào sự phát triển của tỉnh Quảng Trị cũng như Hành lang kinh tế Đông-Tây về phía Việt Nam.

Tuy nhiên đến nay, do nhiều nguyên nhân, Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo chưa phát triển được như kỳ vọng; có những hạn chế, bất cập về cơ chế chính sách cần được tháo gỡ, tạo động lực mới cho khu vực Lao BảoDensavan phát triển phù hợp với bối cảnh, tình hình mới.

Tại Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 3/11/2022 của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế-xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đề ra chủ trương: “Đẩy mạnh hợp tác kinh tế qua các cửa khẩu trong vùng gắn với Hành lang kinh tế Đông-Tây. Nghiên cứu thí điểm mô hình khu kinh tế cửa khẩu qua biên giới trên Hành lang kinh tế Đông-Tây”; tiếp đó tại Thỏa thuận về “Kế hoạch hợp tác giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào năm 2023”, ký ngày 12/1/2023 tại Viêng Chăn đã đưa nội dung thí điểm mô hình khu kinh tế cửa khẩu qua biên giới trên Hành lang kinh tế Đông-Tây vào văn kiện ký kết giữa hai thủ tướng.

Thực hiện chủ trương của lãnh đạo cấp cao hai nước, tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với tỉnh Savannakhet xây dựng Đề án thí điểm “Xây dựng Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo-Densavan” để tham mưu cho các bộ, ngành trung ương và Chính phủ hai nước triển khai thực hiện chủ trương quan trọng này.

Toàn cảnh hội thảo Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo-Densavan: Từ ý tưởng đến hiện thực -Ảnh: NGUYÊN KHA

Hội thảo “Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo-Densavan: Từ ý tưởng đến hiện thực” nhằm giới thiệu nội dung đề án, đặc biệt là các cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội dự kiến áp dụng tại Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung để lấy ý kiến tham gia của các chuyên gia, các nhà khoa học, các cơ quan có liên quan, đặc biệt là ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và Lào để tỉnh Quảng Trị và tỉnh Savannakhet tiếp tục hoàn thiện đề án và dự thảo nội dung Hiệp định giữa hai Chính phủ trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư-Cơ quan thường trực Ủy ban hợp tác Việt Nam-Lào và các bộ, ngành của hai nước với mong muốn khi đi vào vận hành sẽ có tính khả thi cao, phù hợp tình hình thực tiễn và mối quan hệ Việt Nam-Lào trong bối cảnh mới và thực sự có sức hấp dẫn đối với doanh nghiệp đến đầu tư, kinh doanh tại khu vực nhiều tiềm năng này.

Để Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo-Densavan sớm đi vào vận hành và hoạt động có hiệu quả, tỉnh Quảng Trị đã xác định bên cạnh việc phối hợp nghiên cứu xây dựng các cơ chế chính sách, hành lang pháp lý thì đồng thời tiến hành điều chỉnh quy hoạch Khu KTTMĐB Lao Bảo và phối hợp với tỉnh Savannakhet điều chỉnh quy hoạch Khu thương mại biên giới Densavan phù hợp với định hướng phát triển mới và tích cực quảng bá thu hút các doanh nghiệp đến đầu tư, nhất là đầu tư hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật tại hai khu kinh tế; cả ba nội dung trên đang được tỉnh Quảng Trị và tỉnh Savannakhet phối hợp triển khai thực hiện.

Trong khuôn khổ hội thảo, gần 100 doanh nghiệp trong và ngoài nước đã khảo sát thực tế tại Khu thương mại biên giới Densavan và khu vực Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Tổ công tác 626 của tỉnh Quảng Trị và Tổ công tác 3399 của tỉnh Savannakhet phối hợp với Công ty tư vấn CTS của Hoa Kỳ đã tổ chức lấy ý kiến tham gia của cộng đồng doanh nghiệp đề xuất các cơ chế chính sách nhằm tháo gỡ những khó khăn, rào cản trong đầu tư của doanh nghiệp vào hai khu kinh tế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong đầu tư, kinh doanh, đi lại trong phạm vi Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo-Densavan.

Tại hội thảo quan trọng này, các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học và các doanh nghiệp cùng trao đổi thẳng thắn trên tinh thần khoa học, khách quan, tiếp cận đa chiều, đa tầng về những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến chủ đề hội thảo; là kênh gặp gỡ, kết nối, giao lưu trực tiếp, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa tỉnh Quảng Trị, tỉnh Savannakhet với các tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong nước, quốc tế, lan tỏa thông tin về tiềm năng, thế mạnh, cơ hội đầu tư vào Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo (Quảng Trị) và Khu thương mại biên giới Densavan (Savannakhet) đến với các tổ chức, hiệp hội, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Sự thành công của hội thảo sẽ góp phần rất quan trọng để việc thí điểm xây dựng Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung đầu tiên giữa hai nước Việt Nam-Lào sớm trở thành hiện thực, đáp ứng yêu cầu của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam-Lào và mong muốn của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân hai tỉnh Quảng Trị và Savannakhet.