Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền phát triển đoàn viên

Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới đặt ra yêu cầu “Củng cố, phát triển công đoàn ngành, nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn địa phương; có mô hình phù hợp thu hút, tập hợp, bảo vệ người lao động (NLĐ) ở khu vực phi chính thức”.

Lễ công bố Quyết định kết nạp đoàn viên và thành lập nghiệp đoàn cơ sở nghề cá Cửa Việt - Ảnh: TUẤN BÌNH

Văn kiện Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam (nhiệm kỳ 2023-2028) cũng xác định “Chú trọng đổi mới phương thức kết nạp đoàn viên theo hướng linh hoạt; tập trung nguồn lực, tạo bước đột phá về phát triển đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở (CĐCS), nhất là ở các doanh nghiệp (DN) khu vực ngoài nhà nước, lao động khu vực phi chính thức”.

Vì vậy, bên cạnh việc chỉ đạo các cấp công đoàn khảo sát, nắm bắt tình hình lao động tại các DN trên địa bàn tỉnh thì điểm mới trong năm 2024, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh đã chỉ đạo khảo sát tình hình, tập trung thu hút NLĐ khu vực phi chính thức gia nhập tổ chức Công đoàn Việt Nam (CĐVN) và thành lập nghiệp đoàn cơ sở (NĐCS).

Qua khảo sát cho thấy, hoạt động kinh doanh dịch vụ vận tải, vận chuyển hành khách và những NLĐ đang làm việc trên các tàu khai thác thủy sản có chiều dài từ 15 mét trở lên hoạt động tại vùng khơi ngày càng phát triển. Nhiều cá nhân đã tập hợp thành câu lạc bộ để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau làm nghề và tổ chức một số hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao, thiện nguyện...

Tuy nhiên, NLĐ trong lĩnh vực này chưa có tổ chức đại diện đứng ra bảo vệ quyền lợi, chỉ gắn kết với nhau ở quy mô nhỏ. NLĐ trong khu vực phi chính thức phải chịu nhiều thiệt thòi vì chưa được điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật về lao động. Tình trạng phi chính thức có tác động khá tiêu cực đến thu nhập, an toàn và sức khỏe của NLĐ nhưng đôi khi họ vẫn buộc phải làm công việc này do không có lựa chọn nào khác để đảm bảo cuộc sống mưu sinh trong bối cảnh các điều kiện phúc lợi xã hội còn hạn chế, thu nhập từ công việc không đảm bảo hoặc thiếu ổn định.

Mặt khác, đây là mô hình hoạt động tự phát, thường xuyên biến động, phân tán nên việc tổ chức sinh hoạt và nguồn kinh phí duy trì hoạt động còn gặp nhiều khó khăn. Từ thực tiễn trên, Ban Thường vụ (BTV) LĐLĐ tỉnh đã tập trung chỉ đạo và xem việc thành lập các NĐCS nhằm tập hợp NLĐ hoạt động hợp pháp trong một số ngành nghề, lĩnh vực là giải pháp để tập hợp, thu hút NLĐ gia nhập vào tổ chức CĐVN.

Đây là cách làm khá mới đối với các cấp công đoàn. Vì vậy, để đạt hiệu quả, BTV LĐLĐ tỉnh ban hành Kế hoạch số 28/KH-LĐLĐ ngày 7/10/2024 về việc khảo sát, tuyên truyền, vận động phát triển đoàn viên khu vực phi chính thức và thành lập NĐCS.

Theo đó, LĐLĐ tỉnh hướng dẫn các cấp công đoàn khảo sát, nắm bắt tình hình lao động khu vực phi chính thức, tuyên truyền, vận động phát triển đoàn viên, thành lập NĐCS. Hỗ trợ tổ chức lễ kết nạp đoàn viên, thành lập NĐCS, trao kinh phí ban đầu hoạt động cho các NĐCS.

LĐLĐ tỉnh đã chỉ đạo các cấp công đoàn tiếp cận và tuyên truyền, vận động NLĐ khu vực phi chính thức hiểu về tổ chức CĐVN, về quyền lợi của NLĐ khi gia nhập tổ chức CĐVN để họ mong muốn được kết nạp đoàn viên và thành lập NĐCS. Quá trình vận động, NLĐ đã hiểu khi tham gia nghiệp đoàn, quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ sẽ được tổ chức công đoàn chăm lo, bảo vệ.

Những ý kiến, nguyện vọng của họ sẽ được nghiệp đoàn phản ánh, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền giải quyết. Nghiệp đoàn là điểm tựa tinh thần, là nơi đoàn viên chia sẻ, hỗ trợ, động viên, giúp đỡ lẫn nhau trong công việc, trong cuộc sống. Nghiệp đoàn cũng là nơi tuyên truyền, vận động đoàn viên thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và động viên đoàn viên ra sức thi đua lao động, sản xuất góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

Vì vậy, kết quả bước đầu đã thành lập được 2 NĐCS với 87 NLĐ tham gia vào tổ chức CĐVN, trong đó: 1 nghiệp đoàn nghề cá thị trấn Cửa Việt với 60 đoàn viên và 1 nghiệp đoàn lái xe ô tô kinh doanh dịch vụ vận tải, vận chuyển hành khách với 27 đoàn viên.

Từ những căn cứ pháp lý, chính trị và thực tiễn nêu trên, để tiếp tục triển khai thành lập NĐCS trong khu vực phi chính thức, thời gian tới, LĐLĐ tỉnh tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ sau:

Một là, tiếp tục triển khai kế hoạch về phát triển đoàn viên, xây dựng NĐCS tại khu vực phi chính thức và giao cho LĐLĐ các huyện, thị xã, thành phố, các công đoàn ngành phối hợp khảo sát nắm tình hình, số lượng các ngành nghề và NLĐ phi chính thức, có phân loại, phân nhóm rõ ràng, từ đó có cơ sở thực tiễn để giao chỉ tiêu thành lập NĐCS.

Hai là, nghiên cứu, đề xuất hỗ trợ kinh phí hoạt động để tạo uy tín, giới thiệu tạo điều kiện về địa điểm sinh hoạt cho NĐCS, vận động hỗ trợ kinh phí chăm lo cho đoàn viên nghiệp đoàn khi mới kết nạp để NLĐ chưa là đoàn viên so sánh, lựa chọn tham gia công đoàn.

Ba là, đây là việc làm mới, vì vậy bên cạnh việc chỉ đạo triển khai sẽ vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. LĐLĐ tỉnh sẽ chỉ đạo các cấp công đoàn tiếp tục phối hợp với các ngành, cấp ủy, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, rà soát đối tượng lao động phi chính thức. Đổi mới mạnh mẽ hoạt động công đoàn, thực hiện tốt các chức năng của tổ chức công đoàn, đặc biệt là quan tâm chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, NLĐ để họ thấy được lợi ích và tự nguyện tham gia vào tổ chức công đoàn.

Bốn là, nghiên cứu, học tập kinh nghiệm, giải pháp thu hút NLĐ khu vực phi chính thức vào NĐCS; giải pháp chăm lo, bảo vệ đoàn viên, NLĐ, hướng dẫn NĐCS hoạt động có hiệu quả tại các tỉnh, thành phố có nhiều NĐCS.

Năm là, tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động cho ủy viên BCH, ủy viên ủy ban kiểm tra các NĐCS khu vực phi chính thức khi được thành lập và đi vào hoạt động.

Hy vọng rằng, việc vận động NLĐ khu vực phi chính thức gia nhập tổ chức CĐVN, thành lập các NĐCS để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng cho NLĐ sẽ tạo ra một triển vọng mới, góp phần thúc đẩy công tác phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS, NĐCS trên địa bàn tỉnh Quảng Trị trong thời gian tới.

NGUYỄN THỊ HOÀI LÊ, Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Trị