Chánh án TAND tối cao kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án phúc thẩm

(QT) - Báo Quảng Trị số 4022, ra ngày 24/9/2013 có bài “Vụ xây nhà trên đất người khác: Trách nhiệm thuộc về ai?”. Nội dung bài báo phản ánh vụ tranh chấp đất đai xảy ra ở phường Đông Lương, thành phố Đông Hà giữa ông Trương Trọng Phương, địa chỉ số 74, Quang Trung, phường 3, thị xã Quảng Trị và Công ty Minh Thành, có địa chỉ ở số 24, đường Lý Thường Kiệt, phường Đông Lương, thành phố Đông Hà do ông Lê Thiên Thành, giám đốc công ty làm đại diện. Trở lại nội dung bài báo, năm 2005, ông Trương Trọng Phương đấu giá lô đất số 201 tại Khu đô thị Nam Đông Hà, phường Đông Lương, thành phố Đông Hà và được cấp giấy CNQSDĐ số AC705209, ngày 20/6/2005. 2 năm sau (2007), ông Lê Thiên Sử, trú tại xã Triệu Tài, huyện Triệu Phong đấu giá trúng lô đất số 203 (lô liền kề) và được UBND thị xã Đông Hà cấp giấy CNQSDĐ số AE537269 ngày 30/5/2007. Tiếp đó, vào năm 2011, ông Lê Thiên Sử chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với lô đất số 203 cho ông Lê Thiên Thành, địa chỉ số 24 Lý Thường Kiệt, phường Đông Lương, thành phố Đông Hà. Ngày 23/5/2011, Công ty Minh Thành do ông Lê Thiên Thành làm giám đốc làm hợp đồng kinh tế thuê đất của ông Lê Thiên Thành để xây dựng trụ sở công ty, đồng thời xin cấp phép xây dựng. Ngày 31/5/2011 UBND thành phố Đông Hà tiến hành cấp Giấy phép xây dựng số 255/GPXD tại lô đất số 203 theo Giấy CNQSDĐ số BĐ 161252 của ông Lê Thiên Thành, kèm theo sơ đồ mặt bằng xây dựng. Tuy nhiên, trong quá trình khởi công xây dựng, Công ty Minh Thành lại tiến hành xây dựng công trình trên lô đất số 201 mà UBND thành phố Đông Hà đã cấp cho ông Trương Trọng Phương. Quá trình xảy ra tranh chấp, UBND phường Đông Lương, thành phố Đông Hà đã tổ chức hòa giải cho các bên tranh chấp. Trong quá trình hòa giải, ông Lê Thiên Thành đã đồng ý bù số tiền chênh lệch 50 triệu đồng để đổi lô số 203 lấy lô số 201 (vị trí đã xây dựng); trong trường hợp ông Trương Trọng Phương không đồng ý thì sẽ tiến hành mua lại lô đất số 201 với số tiền 1 tỷ đồng nhưng ông Trương Trọng Phương không đồng ý và các bên không đạt được thỏa thuận, ông Phương tiếp tục khiếu nại. Ngày 8/3/2012, Đội trật tự xây dựng thành phố tiến hành lập biên bản vi phạm, đồng thời UBND thành phố Đông Hà ra Quyết định xử phạt hành chính số 348, ngày 14/3/2012 với nội dung quyết định phạt chủ đầu tư 25 triệu đồng và buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép. Không đồng ý với quyết định xử phạt, Công ty Minh Thành khởi kiện ra Tòa án nhân dân (TAND) thành phố Đông Hà với lý do quyết định xử phạt vi phạm thời hạn ra quyết định; quyết định không có căn cứ về mặt nội dung vì công ty đã xây dựng đúng vị trí lô đất 203 trong Quy hoạch phân lô đấu giá do Ban quản lý dự án cơ sở hạ tầng tỉnh Quảng Trị và Sở Xây dựng Quảng Trị lập, đồng thời yêu cầu TAND thành phố Đông Hà hủy Quyết định xử phạt hành chính số 348. Mặt khác, Công ty Minh Thành tiếp tục xây dựng, hoàn thiện công trình và đưa vào sử dụng. Ngày 21/11/2012, TAND thành phố Đông Hà ra bản án số 01/2012/ HCST quyết định bác đơn kiện của Công ty Minh Thành về yêu cầu hủy Quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng số 348/QĐ - XPHC ngày 17/4/2012 của Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà. Không chấp nhận bản án sơ thẩm, Công ty Minh Thành tiếp tục kháng cáo lên TAND tỉnh. Tại bản án phúc thẩm số 01/2013/HCPT ngày 22/3/2013 của TAND tỉnh quyết định: “Chấp nhận kháng cáo của người khởi kiện, sửa bản án sơ thẩm: Hủy quyết định xử phạt hành chính số 348/ QĐ-XPHC ngày 17/4/2012 của Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị”. Sau khi bản án phúc thẩm có hiệu lực, UBND thành phố Đông Hà đã kiến nghị Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao xem xét lại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm, đồng thời Viện trưởng VKSND tỉnh đã có văn bản báo cáo Viện trưởng Viện KSND tối cao xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án hành chính phúc thẩm số 01/2013/ HCPT ngày 22/3/2013 của TAND tỉnh. Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Trị, ngày 17/10/2014, lãnh đạo UBND thành phố Đông Hà cho biết: Trên cơ sở kiến nghị của UBND thành phố Đông Hà và báo cáo của Viện trưởng VKSND tỉnh gửi Viện trưởng VKSND tối cao, Chánh án TAND tối cao đã quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án hành chính phúc thẩm số 01/2013/HCPT, ngày 22/3/2013 của TAND tỉnh Quảng Trị theo hướng hủy bản án hành chính phúc thẩm nêu trên để xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định pháp luật. Trong văn bản kháng nghị số 08/2014/KN-HC do Phó Chánh án TAND tối cao Bùi Ngọc Hòa ký ngày 18/4/2014 nêu rõ: Căn cứ vào biên bản vi phạm hành chính được lập ngày 8/3/2012, thì hành vi Công ty Minh Thành xây dựng trụ sở trên lô đất số 201 của ông Trương Trọng Phương là hành vi xây dựng công trình sai vị trí so với giấy phép xây dựng được cấp. Tại điểm c, khoản 1. Điều 11 Nghị định 23/2009/NĐ-CP ngày 27/2/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng, kinh doanh bất động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà và công sở, trong đó quy định xử phạt chủ đầu tư có hành vi vi phạm các quy định về trật tự xây dựng, cụ thể phạt tiền đối với chủ đầu tư tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung giấy phép được cấp có thẩm quyền cấp; phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với trường hợp xây dựng khác ở nông thôn và thành thị. Đối chiếu với quy định trên, Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà xử phạt Công ty Minh thành với số tiền 25.000.000 đồng và buộc Công ty Minh Thành phải tháo dỡ công trình xây dựng vi phạm, khôi phục nguyên trạng khu đất là đúng với quy định của pháp luật. Tại bản án sơ thẩm số 01/2012/HCST, ngày 21/11/2012 của TAND thành phố Đông Hà đã xử bác đơn khởi kiện của Công ty Minh Thành về yêu cầu hủy Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 348 của Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà là có căn cứ. Việc tòa án cấp phúc thẩm nhận định, Giấy phép xây dựng số 255/GPXD do UBND thành phố Đông Hà cấp ngày 31/5/2011 cho Công ty Minh Thành xác định vị trí xây dựng là thửa đất lô số 203 và giấy CNQSDĐ số BĐ 161252 do UBND thành phố Đông Hà cấp ngày 15/3/2011 cho ông Lê Thiên Thành thửa đất lô số 203, như vậy là khớp nhau không có sai lệch như trong biên bản xử phạt hành chính ngày 3/8/2012 và việc Công ty Minh Thành xây dựng trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng tức là mặc nhiên thừa nhận vị trí Công ty Minh Thành đã khởi công xây dựng để từ đó hủy quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 348 của Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà là không có căn cứ. Bởi khi được cấp giấy phép xây dựng tại thửa đất lô số 203 nhưng thực tế Công ty Minh Thành đã xây dựng công trình trên thửa đất lô số 201 thuộc quyền sử dụng hợp pháp của ông Trương Trọng Phương đã được cấp giấy CNQSDĐ năm 2005 là không đúng pháp luật. Việc Công ty Minh Thành xây dựng công trình sai vị trí so với giấy phép xây dựng được cấp là hành vi vi phạm trật tự xây dựng. Trên cơ sở đó, Chánh án TAND tối cao quyết định kháng nghị Bản án hành chính phúc thẩm số 01/2013/HCPT ngày 22/3/2013 của TAND tỉnh Quảng Trị. Đồng thời đề nghị Tòa Hành chính TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án hành chính phúc thẩm nêu trên để xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật. Tạm đình chỉ thi hành bản án hành chính phúc thẩm nêu trên cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm. Bên cạnh đó, quyết định kháng nghị của Chánh án TAND tối cao cũng cho rằng, để đảm bảo quyền lợi cho các bên, trước khi xét xử lại vụ án, tòa án cần tổ chức đối thoại giữa Công ty Minh Thành, ông Trương Trọng Phương và Chủ tịch UBND thành phố Đông Hà để thay đổi biện pháp khắc phục hậu quả tại quyết định xử phạt hành chính. LÊ MINH