Cảnh giác với chiêu trò lừa đảo xuất khẩu lao động

(QT) - Những năm gần đây, phong trào xuất khẩu lao động (XKLĐ) trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, đặc biệt là ở vùng biển phát triển mạnh mẽ, đem lại hiệu quả tích cực trong giải quyết việc làm, thu nhập, nâng cao tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động. Đặc biệt, người lao động nếu chăm chỉ sẽ tích lũy được một số vốn khá lớn để lập thân, lập nghiệp khi hết hạn hợp đồng, trở về địa phương. Vì thế, nhiều lao động ở những vùng nông thôn rất muốn tham gia XKLĐ. Nắm được tâm lý ấy, một số “cò” môi giới và các công ty hoạt động XKLĐ trái phép đã lừa đảo, chiếm đoạt tiền của các lao động và bỏ trốn. Nhiều lao động nhẹ dạ, cả tin mất một số tiền lớn nhưng vẫn không được ra nước ngoài làm việc...

Lao động vùng biển nghiên cứu, tìm hiểu thông tin về xuất khẩu lao động

Tiền mất tật mang

Những ngày này, anh N.H, ở xã Trung Giang, huyện Gio Linh đang tất bật chuẩn bị để bay qua Hàn Quốc làm việc với đơn hàng nuôi trồng thủy sản. Trước đó, anh H. đã nhiều lần dính “bẫy” lừa đảo của những người môi giới, cò mồi.

“Lần đầu tiên là vào năm 2012, lúc ấy, biết tôi có ý định đi XKLĐ nên một người quen trong thôn tên thường gọi là Tú “Lùn” tìm đến tận nhà trò chuyện, gợi ý sẽ “bao trọn gói”, giúp tôi đi XKLĐ tại Hàn Quốc một cách nhanh chóng, dễ dàng. Vì là người quen biết, lại nghe người này nói chắc như đinh đóng cột nên tôi cùng 10 người khác trong thôn nộp tiền cho Tú. Mỗi người nộp gần 100 triệu đồng rồi được anh ta cùng một người khác ở Đông Hà đưa vào thành phố Hồ Chí Minh học tiếng mấy tháng trời. Sau một thời gian dài chỉ nghe hứa hẹn mãi mà không ai được thi cử gì cả nên chúng tôi đâm ra nghi ngờ rồi đòi lại tiền. Vì gia đình tôi có ký kết với Tú bằng văn bản nên sau này có đòi lại được tiền, còn những người khác trao đổi bằng miệng nên mất trắng…”, anh H. kể.

Sau lần đi XKLĐ “hụt” ấy, anh H. và gia đình quyết định đi XKLĐ sang Hàn Quốc thông qua Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH). Năm 2016, anh H. thi đậu đơn hàng nuôi trồng thủy sản tại Hàn Quốc và về nhà chờ đợi học định hướng để xuất ngoại. Gần 1 năm sau, một người tên Việt tìm tới nhà dụ dỗ, rằng anh H. lâu được đi vì hồ sơ đã bị “quên” (!?). Muốn nhanh đi hơn thì phải nộp tiền cho Việt. Nghe Việt nói có quen nhiều người ở Bộ LĐ,TB&XH, lại nôn nóng được xuất ngoại nên gia đình anh H. nghe theo, nộp cho Việt 35 triệu đồng. Gần đây, khi nhận được tin sắp bay qua Hàn Quốc làm việc từ Trung tâm Dịch vụ việc làm, gia đình anh H. đòi lại tiền từ Việt nhưng vẫn chưa lấy lại đủ số tiền đã nộp.

Trở về từ Hà Nội cách đây chưa lâu, anh L.N, ở thị trấn Gio Linh, huyện Gio Linh vẫn chưa hết lo lắng, bất an. Qua nhiều người môi giới, anh N. và một vài người khác ở Gio Linh liên hệ với một người tên Hoàng Thị Hà, Giám đốc Công ty Hoàng Hà (Hà Nội) để được bà Hà thu xếp đi làm việc tại Hàn Quốc theo diện “bảo lãnh thương mại”. Nếu đồng ý đi, người lao động phải nộp cho Công ty Hoàng Hà tổng chi phí là 15.000 USD. Chấp nhận lời đề nghị trên, anh N. và khoảng 20 người cùng quê đã nộp tiền đặt cọc 3.000 USD/người cho bà Hà. Tiếp đó, bà Hà yêu cầu mỗi người nộp thêm 15 triệu đồng tiền học ngoại ngữ và cấp mã số, mã vạch. Tuy nhiên, sau khi học xong, họ chỉ nhận được những lời hứa chờ ngày nhận visa và lên máy bay mà không biết cụ thể là khi nào.

Chờ đợi quá lâu mà không có kết quả, anh N. cùng nhóm bạn đồng hương đã nhiều lần ra Hà Nội để đòi lại tiền, nhưng bà Hà cho biết, không thể đưa lao động đi Hàn Quốc theo diện “bảo lãnh thương mại” và gợi ý nhóm anh N. nên chuyển sang đi theo diện du học, nếu đồng ý thì sẽ giảm từ 15.000 USD xuống còn 12.000 USD. Nghi ngờ có dấu hiệu bị lừa đảo, anh N. kiên quyết đòi lại tiền nhưng bà Hà không chịu hoàn trả. Sau nhiều lần đòi tiền không được, anh N. và nhóm bạn nhờ tới cơ quan chức năng thì bà Hà mới hoàn trả lại một phần tiền cho anh N. còn những người khác vẫn chưa đòi được.

Đâu là nguyên nhân và giải pháp?

Thông tin từ Sở LĐ,TB&XH, hiện tại, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có 18 công ty hoạt động XKLĐ được cấp giấy giới thiệu; trong đó 2 công ty có văn phòng và chi nhánh tại Quảng Trị là Công ty Cổ phần Thương mại Tam Quy và Chi nhánh Công ty TNHH Hợp tác lao động và Thương mại Thái Bình tại Quảng Trị. Bà Dương Thị Hải Yến, Phó Giám đốc Sở LĐ,TB&XH cho biết, hiện nay các công ty lừa đảo người lao động đi xuất khẩu xuất hiện ngày càng nhiều và hầu hết những người lao động bị lừa thường tìm đến những công ty, doanh nghiệp ngoài địa bàn tỉnh, những công ty này hoạt động không thông qua chính quyền địa phương sở tại. Bà Yến cho hay, để giảm thiểu tối đa tình trạng lao động xuất khẩu bị lừa đảo thì giải pháp căn cơ là các cơ quan, bộ, ngành hữu trách cần vào cuộc một cách đồng bộ, rốt ráo để rà soát, chấn chỉnh những công ty hoạt động XKLĐ trong cả nước. Doanh nghiệp nào hoạt động trái phép, vi phạm pháp luật thì rút giấy phép hoạt động, có chế tài xử phạt đủ sức răn đe và thông báo rộng rãi cho người dân được biết. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, vận động cũng cần được chú trọng. Mặt trận, các ban, ngành, đoàn thể các địa phương cần kịp thời nắm bắt thông tin, tăng cường bảo vệ quyền lợi người lao động. Ngoài ra, quan trọng nhất là mỗi người dân cần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, cảnh giác đối với những công ty hoạt động XKLĐ có dấu hiệu lừa đảo để tránh tiền mất tật mang.

“Thời gian tới, Sở sẽ có văn bản đề xuất Cục Quản lý lao động ngoài nước chuyển quyền giám sát, cấp phép, rút giấy phép các doanh nghiệp có văn phòng, chi nhánh tại địa phương cho tỉnh quản lý . Đến thời điểm hiện tại, các công ty được cấp phép hoạt động trên địa bàn tỉnh chưa xảy ra tình trạng trên. Hiện nay, Trung tâm Dịch vụ việc làm, Sở LĐ-TB&XH có chức năng tư vấn, hỗ trợ XKLĐ nên người dân có thể đến đây hoặc đến các văn phòng, chi nhánh của các công ty hoạt động XKLĐ có uy tín đã được cấp phép và được Sở giới thiệu để đảm bảo quyền lợi và được tư vấn, hỗ trợ XKLĐ an toàn”, bà Yến thông tin thêm.

Trần Tuyền