Cần giải quyết tình trạng rác chất đống bên Quốc lộ 9

(QT) - Thoạt nhìn những đống rác chất thành từng đống lớn dọc Quốc lộ 9 (QL9) đoạn qua các xã: Tân Hợp, Tân Liên, Tân Lập và thị trấn Khe Sanh (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị), chúng tôi cứ tưởng đó là những bao tải hàng hóa tập kết bên đường chờ xe đến chuyển đi. Nhưng khi lại gần thì mới biết đó là những bao rác đang phân hủy và bốc mùi nồng nặc. Để tránh vật nuôi đào bới, người dân đã cho rác vào bao rồi chất dọc đường để… chờ đơn vị thu gom. Nhiều năm qua, tình trạng rác thải sinh hoạt tràn lan dọc QL 9 không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe người dân mà còn làm mất mỹ quan trên tuyến giao thông huyết mạch này . Ngang qua UBND xã Tân Lập, thấy một đống rác với những túi ni-lon bị gió cuốn còn vương vãi, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên tự hỏi, tại sao trước cổng một cơ quan hành chính lại có một đống rác như thế. Mang những thắc mắc của mình đến hỏi anh Nguyễn Văn Túy, cán bộ văn phòng UBND xã Tân Lập và được anh cho biết: “Đã khá lâu rồi, không hiểu tại sao người dân lại vứt rác trước cổng ủy ban. Họ cứ vô tư đặt từng túi rác to trước cổng cứ như đó là một bãi rác. Nhiều lần nhắc nhở nhưng người dân vẫn không chấp hành”.

Rác thải dồn ứ thành từng đống lớn bên cung đường xuyên Á.

Theo anh Túy, do quá bức xúc trước điều này, hiện UBND xã đã có thông báo, nếu ai còn vứt rác trước cổng trụ sở thì sẽ bị phạt nhưng tình hình vẫn không biến chuyển. Điều đáng nói là mặc dù có thùng rác, nhưng người dân không bỏ rác vào thùng mà cứ thế thẳng tay ném xuống lề đường. Không chỉ trước trụ sở UBND xã Tân Lập mà nhiều nơi trên QL9, nhiều bãi rác tự phát đã mọc lên. Qua khảo sát chúng tôi được biết, hiện số lượng thùng rác bố trí tại các khu vực dân cư vẫn còn rất ít. Để đổ rác đúng nơi quy định, nhiều hộ dân phải đi quá xa nên tạo cho họ thói quen tiện đâu vứt đó. Nhiều hộ dân sống cách xa QL9, mỗi lần đi đâu, họ đều tranh thủ mang rác thải gia đình ra đặt dọc tuyến đường. Có nơi rác được đặt trong từng túi lớn bên vỉa hè, có nơi người dân thi nhau vứt bừa bãi thành đống lớn. Vừa qua, Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Khe Sanh (CPMTĐT), đơn vị trực tiếp thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn 4 xã, thị trấn đã tăng thêm 50 thùng rác tại các điểm ngã ba, ngã tư, khu vực chợ và trường học… nhưng tình hình vẫn không được cải thiện. Địa bàn rộng với hàng ngàn dân sinh sống, việc thiếu thùng rác cộng với ý thức người dân kém đã làm cho “bộ mặt” cung đường dẫn đến cửa khẩu quốc tế Lao Bảo không được khang trang như trước. Chỉ tay về phía đống rác bên kia đường, ông Mai Văn Hóa, trú tại thôn Tân Hữu, xã Tân Liên nói: “Cứ nhìn đống rác đó thì biết đã khá nhiều ngày rồi người ta chưa tới xử lý. Việc rác thải đóng bao chất thành từng đống đã diễn ra trong một thời gian dài. Người dân sống xung quanh khu vực bãi tập kết rác bức xúc vì chờ đến khi rác được đưa đi thì đã bốc mùi nặng nề”. Theo phản ánh của ông Hóa, thường thì rác từ các khu vực dân cư được công nhân Công ty CPMTĐT Khe Sanh thu gom, sau đó chất đống trước cửa ngõ nhà ông. Trong khoảng vài ngày, khi đống rác bắt đầu hôi thối khi đó mới thấy xe tải đến chuyển ra bãi rác. Đầu tháng 11/2011, người dân tại 4 xã, thị trấn đã đóng mức phí thu gom rác từ 7 ngàn đồng lên 10 ngàn đồng/hộ dân. Tuy nhiên, việc thu gom rác vẫn không sớm hơn, thường rác chỉ được chuyển đi trong thời gian trên dưới 3 ngày. Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Công ty CPMTĐT Khe Sanh cho biết: “Hiện tại công ty có 22 công nhân đảm nhận việc thu gom rác trên từng khu vực với xe đẩy khu gom khá cơ động. Tuy nhiên, hiện công ty chỉ có 1 xe ép rác đảm bảo vệ sinh môi trường trong khi tiến hành thu gom. Do điều kiện ít xe thu gom rác nên tiến độ chở rác đến bãi nhiều khi còn chậm”. Theo ông Dũng, ngày thường công ty ông phải xử lý lượng rác đến 70 tấn, trong khi đó công ty chỉ có 1 xe ép rác tải trọng 3,5 tấn. Như vậy, để xử lý hết khối lượng rác đó, xe của công ty phải chạy đến 20 chuyến. Nhưng để hoàn thành nhiệm vụ này, công ty phải thuê thêm 2 xe tải (tải trọng 5 tấn), mỗi xe phải chạy 5 lần/ngày thì rác thải mới không dồn ứ. Những ngày lễ tết, đội công nhân của công ty phải làm việc cật lực, tăng ca mà nhiều khi vẫn không giải quyết hết lượng rác đó. Việc thu gom rác thải hiện tại của Công ty CPMTĐT Khe Sanh với xe ép rác chỉ đáp ứng được 1/3 tiêu chuẩn trong quá trình thu gom, vì có 3 xe chuyên chở rác nhưng chỉ có 1 xe ép rác đúng kỹ thuật. Đối với những nơi xe ép rác có thể đến được thì không cần đóng bao. Đối với các khu vực dân cư xe ép rác không đến được, công nhân công ty phải đóng vào bao đặt gần đường để thuận tiện, vệ sinh hơn khi bốc vác lên xe tải. Chúng tôi thắc mắc: “Tại sao gần đây, rác lại được chất thành đống trong nhiều ngày dọc QL9?”, ông Nguyễn Văn Dũng cho biết: “Đang vào mùa mưa, con đường dẫn vào bãi rác đang lầy lội, do vậy xe chuyển rác không thể vào bãi. Để có thể đổ rác, chúng tôi đang thuê xe san ủi mặt đường thì xe mới có thể lưu thông”. Theo ông Dũng, ngoài những lý do trên thì hiện mức phí thu gom rác các hộ dân vẫn chưa đủ chi trả cho nhiều khoản của công ty. “Hiện chúng tôi đang kiến nghị lên cấp trên tăng mức phí lên 15 ngàn đồng/hộ dân và xin hỗ trợ thêm 1 xe ép rác để phục vụ người dân tốt hơn”, ông Dũng nói thêm. Bà Dương Thị Cúc, chuyên viên phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Hướng Hóa cho biết: “Trong thời gian qua, thấy tình hình ô nhiễm môi trường vì rác thải sinh hoạt đang trở nên phức tạp, chúng tôi đã có công văn chỉ đạo, yêu cầu đơn vị trực tiếp thu gom, xử lý phải giải quyết trong thời gian ngắn nhất. Nếu phát hiện hành vi gây ô nhiễm môi trường, với người dân chúng tôi sẽ nhắc nhở, đối với các đơn vị thì sẽ tiến hành xử phạt”. Hiện trạng các bãi rác tự phát của người dân và việc tập kết rác thành đống của đơn vị thu gom dọc cung đường xuyên Á đang làm xấu đi hình ảnh cửa ngõ vào tỉnh Quảng Trị và cả nước nói chung. Thiết nghĩ, đơn vị thu gom, xử lý cần sớm phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền vận động người dân đổ rác đúng nơi quy định. Ngoài ra, đơn vị thu gom cần chọn vị trí thích hợp để tập kết rác, tránh việc rác chất thành đống vừa gây ô nhiễm môi trường vừa làm mất cảnh quan QL 9. Việc tăng dày thùng rác tại các khu dân cư, trang bị xe ép rác hợp tiêu chuẩn môi trường cũng cần sớm thực hiện. Để làm được điều đó, rất cần sự quan tâm của các cơ quan hữu quan. Bài, ảnh: HOÀNG SƠN