Bao giờ người trồng rừng ở Ba Thung nhận được sổ đỏ?

(QT) - Xã Cam Tuyền (Cam Lộ, Quảng Trị) là một trong những xã tham gia dự án trồng rừng Việt - Đức từ năm 1999, trong đó có thôn Ba Thung, nhưng đến nay đã 10 năm, hàng chục hộ trồng rừng vẫn chưa nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp (sổ đỏ). Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, ông Nguyễn Cử, nguyên trưởng thôn Ba Thung đã lợi dụng lòng tin của người dân giả mạo chữ ký của họ để chiếm đoạt tiền công trồng, chăm sóc, bảo vệ rừng từ nhiều năm qua và cất giấu sổ đỏ đất lâm nghiệp của các chủ rừng. Chị Đoàn Thị Mỹ Trang, thôn Ba Thung, xã Cam Tuyền cầm sổ đỏ trên tay ngơ ngác nói với chúng tôi: “Tui không biết như ri có phạm pháp không, tự nhiên rừng của mình mà giờ đây phải giữ sổ đỏ tên của người khác mới lạ”. Chị Trang kể, năm 1999, vợ chồng chị đã nhận trồng 1,7 ha rừng Việt- Đức, gia đình đầu tư nhiều công sức để trồng cây.

Bà Nguyễn Thị Thó thôn Ba Thung (xã Cam Tuyền, Cam Lộ) đang trao đổi với phóng viên Báo Quảng Trị. Ảnh: Lê Minh

Ông Nguyễn Cử, trưởng thôn lúc bấy giờ lấy cớ rừng trồng không đạt đã chiếm đoạt toàn bộ số tiền công trồng, chăm bón và bảo vệ rừng trong gần 10 năm; chiếm đoạt luôn cây rừng và sổ đỏ của 1,7 ha rừng. Khi phát hiện ra sự việc, chị tới nhà ông Cử đòi sổ đỏ nhiều lần, nhưng ông đều trả lời nghiệm thu không đạt thì không có sổ đỏ. Nhận thấy việc làm sai trái của ông Cử nên chị đã bỏ công sức, tiền của, đi nhiều nơi, gặp nhiều người trước đây làm trong Ban quản lý dự án trồng rừng Việt – Đức nay đã chuyển công tác hay nghỉ hưu, hỏi han và nhờ họ giúp đỡ để làm sáng tỏ sự việc. Khi đã có chứng cớ trong tay và không thể giải quyết bằng tình cảm, chị đã gửi đơn lên UBND xã kiện ông Cử. Qua quá trình làm việc với xã, ông Cử thừa nhận có giữ sổ đỏ và đất rừng của chị Trang (diện tích 1,7 ha) nhưng đã bán cho người khác (?!). Với hành động này lẽ ra ông Cử phải bị truy tố trước pháp luật nhưng với tình cảm làng xóm, gia đình chị Trang đã chấp nhận để ông Cử đền bù diện tích trồng rừng 1,7 ha của gia đình chị bằng diện tích 1,5 ha của mẹ ông Cử. Bà Nguyễn Thị Thó, một người dân thôn Ba Thung tham gia dự án trồng rừng kể lại: "Hồi đó gia đình tôi có 6 người, cuộc sống rất túng thiếu, khi nghe giao đất trồng rừng đã cố gắng bỏ công sức ra trồng, các con tôi đã đội nắng, mưa, leo núi, quần quật đào xới suốt cả tuần lễ trên vùng đồi Đá Mài hiểm trở để trồng 1,8 ha rừng Việt- Đức, mong được hưởng chính sách trồng rừng. Nhưng khi nghiệm thu không đạt, ông Cử tới xin cho trồng dặm, tôi cho ông mượn đất chứ không hề làm một giấy tờ chuyển nhượng gì. Năm kia ông có kêu tôi sang nhà nhờ ký giấy để ông nhận tiền chăm sóc, tôi nói "Ông ăn hết thì ông ký đi, tôi không ký". Mong ước của bà Thó là được chính quyền, các ngành liên quan can thiệp để bà được nhận lại đất và sổ đỏ để cho con cái tiếp tục sản xuất trên mảnh đất ấy. Dự án trồng rừng Việt- Đức được triển khai nhằm mục đích phủ xanh đất trống đồi núi trọc, giúp người dân phát triển kinh tế, tiến đến làm giàu từ trồng rừng. Tính ưu việt của dự án này là quyền lợi người trồng rừng được xác định rõ ngay từ đầu. Hộ dân tham gia thực hiện dự án được tập huấn kỹ thuật trồng rừng, làm vườn rừng, hỗ trợ vật tư bao gồm cây giống và phân bón, hỗ trợ tiền công lao động khi tham gia trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng thông qua tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Dự án ưu tiên người trồng rừng được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu dài (50 năm) và hưởng lợi toàn bộ sản phẩm rừng trồng dự án của gia đình mình. Ông Hồ Quang Luận, Phó Chủ tịch UBND xã Cam Tuyền cho biết: "Xã Cam Tuyền thực hiện dự án trồng rừng Việt- Đức trong 2 năm 1999 và 2000, với trên 500 hộ dân tham gia, trong đó, năm thứ nhất có 6 thôn gồm Tân Lập, Ba Thung, Tân Hiệp, Tân Quang, Đâu Bình 1 và Đâu Bình 2 trồng 281,7 ha rừng ở vùng đồi Đá Mài; năm thứ 2 gồm các thôn Tân Hoà, An Thái, Xuân Mỹ, Bắc Bình trồng 520 ha rừng ở vùng đồi Bản Chùa. Mỗi hộ dân được nhận đất trồng rừng theo dự án từ 1,5- 2 ha". Trong số 94 hộ tham gia trồng rừng ở thôn Ba Thung, qua nghiệm thu của Ban Quản lý dự án có khoảng 17 gia đình trồng rừng không đạt, do cây trồng bị cháy hoặc trâu bò phá hoại. Ông Nguyễn Cử hồi đó là trưởng thôn Ba Thung, thấy những gia đình trồng rừng không đạt đã xin trồng dặm để sau này thu hoạch củi gỗ. Nhưng qua bàn tay của ông trưởng thôn nhiều diện tích của các hộ gia đình không đạt đã trở thành đạt và ông cùng với người thân đã giả mạo chữ ký để được nhận tiền công chăm sóc. Chị Trang bức xúc: “Tui và chồng (anh Trần Văn Hiếu) chưa bao giờ ký giấy chuyển nhượng hoặc ủy quyền cho ai, rứa mà trong hồ sơ trồng rừng có người giả mạo chữ ký của tui để nhận tiền chăm sóc rừng.” Không dừng lại ở đó, ông trưởng thôn Ba Thung lúc đó còn có hành vi chiếm đoạt sổ đỏ của nhiều người. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết hầu hết các hộ trồng rừng dù nghiệm thu đạt hay không đạt đều được chính quyền cấp sổ đỏ. Ông Cử với tư cách là trưởng thôn đã đi nhận sổ đỏ của người dân trong thôn mang về, ai biết có sổ hỏi thì ông trả, ai không biết thì ông giữ luôn, ngay như ông Nguyễn Thành Trung là Chủ tịch UBND xã mãi tới năm 2004-2005 khi nghe mọi người hỏi đã nhận sổ đỏ trồng rừng chưa, ông Trung mới hỏi ông Cử để nhận sổ đỏ (sổ này được cấp năm 1999). Đối với những gia đình trồng rừng qua nghiệm thu không đạt, họ cứ tưởng là không được cấp sổ đỏ nên không ai dám hỏi han gì. Như trên đã đề cập, không chỉ gia đình chị Trang, bà Thó mà còn nhiều gia đình khác ở thôn Ba Thung cũng đã bị ông Cử chiếm đoạt sổ đỏ. Đó là trường hợp ông Nguyễn Đình Long, 73 tuổi, gia đình ông bỏ công sức để trồng 1,8 ha, nhưng khi nghiệm thu không đạt, ông Cử cũng xin trồng dặm nhưng đến nay đã 10 năm rồi không trả lại đất rừng cho ông Long. Ông Long bức xúc: “Bao nhiêu quyền lợi của người trồng rừng tôi không được hưởng gì, ai trồng không đạt thì ông Cử giành hết. Khi gặp ông Cử để đòi lại đất và sổ đỏ thì ông ta trả lời "cứ để đó, lo gì", thế mà mãi đến nay ông Cử vẫn không trả lại những thứ quyền lợi cho tôi”. Qua xác minh tại chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Cam Lộ cho thấy, bà Lê Thị Luỹ và ông Nguyễn Văn Hiền, ở thôn Ba Thung, là em dâu và em trai ông Nguyễn Cử đã ký nhận tiền trồng, chăm bón và bảo vệ rừng Việt- Đức của hàng loạt người khác trong nhiều năm liền. Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Cam Lộ cho phép bà Luỹ và ông Hiền được rút số tiền trên là do có giấy uỷ quyền của các chủ rừng Việt- Đức đã được xác nhận, ký tên và đóng dấu của lãnh đạo UBND xã Cam Tuyền. Sau khi tìm hiểu kỹ từ phía người dân về việc ông Cử có hành vi chiếm đoạt sổ đỏ và tiền chăm sóc rừng của nhiều gia đình, phóng viên Báo Quảng Trị đã có buổi làm việc với Đảng ủy và chính quyền xã Cam Tuyền với sự tham gia của các ông Lê Văn Tỵ, Bí thư Đảng ủy xã; Nguyễn Thành Trung, Chủ tịch UBND xã; Nguyễn Thiện Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã; Nguyễn Anh Tuân, Chủ tịch UBMTTQVN xã. Trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc chính quyền xã có biết ông Nguyễn Cử đã chiếm đoạt nhiều sổ đỏ và tiền công chăm sóc, bảo vệ rừng trồng của người dân thôn Ba Thung? Ông Nguyễn Thành Trung, Chủ tịch UBND xã và một số cán bộ xã khác cho rằng: Lãnh đạo xã Cam Tuyền không biết việc ông Cử có giữ sổ đỏ nhiều người và giữ của ai, do người ta cấp qua thôn mà không qua xã. Ông Trung thừa nhận: Ông Cử lúc đó lợi dụng chức quyền, có sai sót khi không công khai cho mọi người biết những người trồng rừng đều được cấp sổ đỏ và khi ông mượn đất của người ta thì không làm giấy tờ. Về vấn đề xác nhận vào giấy ủy quyền giả, ông Nguyễn Thành Trung ân hận: "Do tin tưởng ông Nguyễn Cử, trưởng thôn lúc bấy giờ nên lãnh đạo xã đã bị qua mặt". Theo nguyên tắc khi xác nhận giấy ủy quyền về một việc gì đó thì hai bên phải cùng có mặt để ký tên (hoặc điểm chỉ), cơ quan công quyền kiểm tra giấy chứng minh nhân dân cả hai bên rồi mới ký và đóng dấu xác nhận. Chúng tôi hỏi tiếp: "Trước vụ việc quyền lợi của bà con bị xâm phạm xã đã quan tâm giải quyết như thế nào?" Ông Trung giải thích: Nhiều gia đình khi nghiệm thu trồng rừng không đạt thì họ cho ông Cử làm, họ không để ý gì tới đất rừng, gần đây khi rừng trồng tới thời kỳ khai thác, thấy đất rừng có giá trị nên người ta mới đòi lại, xã cũng chỉ mới nhận được đơn của chị Trang và đã giải quyết. Ông Lê Văn Tỵ, Bí thư Đảng ủy xã nói thêm: Việc bà con cho ông Cử trồng là thỏa thuận của đôi bên, người dân không bị xâm hại, nếu bị xâm hại thì họ sẽ gửi đơn kiện rồi. Nếu chỉ nghe cán bộ xã giải thích tưởng rằng mọi chuyện ở thôn Ba Thung đều đơn giản, không có chuyện gì, nhưng những gia đình đã trồng rừng, cho ông Cử mượn trồng dặm đến nay không trả lại đất đều rất ấm ức, không ít người muốn khởi kiện ông Cử ra tòa nhưng họ sợ phải tốn một khoản tiền lớn nên đành phải chờ đợi. Một vấn đề khác cũng cần được nói rõ là hầu hết cán bộ xã Cam Tuyền đều biết ông Cử đang giữ sổ đỏ và chiếm đoạt đất của nhiều người, không những thế ông còn bán đất mà rõ nhất là trường hợp chị Đoàn Thị Mỹ Trang, thế mà chính quyền vẫn không có sự nhắc nhở để ông Cử trả lại sổ cho những người khác. Rõ ràng là chính quyền xã đã làm ngơ trước việc quyền lợi của nhiều người dân bị xâm phạm. Đó là chưa nói một số cán bộ của xã đã ký xác nhận nhiều giấy ủy quyền giả để ông Cử được nhận tiền của dự án. Qua sự việc trên chúng tôi đề nghị các ngành chức năng của huyện Cam Lộ cần làm rõ sự việc để trả lại quyền lợi chính đáng cho người dân thôn Ba Thung, xã Cam Tuyền. Bài, ảnh: Phước An - Minh Tuấn - Lê Minh