Triển vọng từ những giống cây trồng mới

(QT) - Những ngày này, vùng cát Triệu Trạch (huyện Triệu Phong, Quảng Trị) đang đón nhận niềm vui khi cây thanh long ruột đỏ cho thu hoạch vụ đầu tiên sau 8 tháng trồng. Với mong muốn tìm cây trồng thích hợp trên vùng cát nghèo dinh dưỡng, sau một thời gian học kinh nghiệm trồng thanh long ruột đỏ từ các tỉnh phía Nam, đầu tháng 11/2012, ông Lê Ngoạn đã đầu tư trồng thử nghiệm cây thanh long ruột đỏ trên diện tích 10.000 m 2 . Theo đó, ông Ngoạn đã tuân thủ nghiêm ngặt các bước kỹ thuật từ chọn giống đến khâu trồng, chăm sóc. Thay vì sử dụng gốc cây làm trụ như phương pháp trồng thanh long truyền thống, với thanh long ruột đỏ ông Ngoạn sử dụng trụ đúc bằng bê tông cao 2,2 m, khoảng cách giữa các trụ cách nhau 3 m. Để chống ngập úng, tất cả các gốc trụ đều được vun cao từ 0,7-1m.

Thu hoạch đậu xanh giống mới tại HTX Thượng Phước, xã Triệu Thượng, Triệu Phong

Sau 8 tháng trồng, đến tháng 7/2013, vườn thanh long 1.000 gốc trên cát của ông Ngoạn đã cho thu hoạch, sớm hơn so với thanh long trồng trên các chân đất khác 4 tháng. Kết quả từ vụ đầu tiên cho thấy, thanh long ruột đỏ có ưu điểm vượt trội về năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế so với giống thanh long ruột trắng. Trọng lượng quả nặng hơn, ăn có vị ngọt thanh mát. Đặc biệt, vào mùa đông, nếu cung cấp đầy đủ ánh sáng thì thanh long ruột đỏ vẫn cho thu hoạch. Chia sẻ về kinh nghiệm trồng thanh long ruột đỏ, ông Lê Ngoạn cho biết: “Cây thanh long thuộc họ xương rồng có bộ rễ địa sinh ăn ngang, bộ rễ thuỷ sinh nằm phía trên nên cây cần mặt bằng để dựng trụ. Nếu trồng trên cát cần phải sử dụng nhiều phân và tưới nước đều đặn, cây sẽ sinh trưởng và phát triển tốt. Trên cơ sở những kết quả bước đầu đạt được, tôi đã thực hiện đề tài khoa học về cây thanh long ruột đỏ, được Sở KH&CN công nhận và hỗ trợ một phần kinh phí để phát triển. Dự kiến đến tháng 12/2014 sẽ tổ chức hội nghị đầu bờ tại vùng cát Triệu Trạch, tôi sẽ chuyển giao toàn bộ công nghệ trồng cây thanh long ruột đỏ để nhân rộng cho người dân vùng cát trên địa bàn tỉnh thực hiện mô hình”. Với giá thanh long ruột đỏ trên thị trường hiện nay từ 35-40 ngàn đồng/kg, theo ước tính của ông Ngoạn thì 10.000 m 2 đất cát, mỗi năm đem lại nguồn thu khoảng 500 triệu đồng, cao gấp nhiều lần so với nguồn thu từ các loại cây truyền thống của địa phương. Dễ trồng, chăm sóc, có giá trị kinh tế cao, cây thanh long ruột đỏ hoàn toàn thích hợp để có thể nhân rộng ở vùng cát Triệu Trạch cũng như các vùng đất nghèo dinh dưỡng trên địa bàn tỉnh. Đồng chí Trương Duy, Chủ tịch UBND xã Triệu Trạch cho biết thêm: “Thời gian qua, địa phương đã trích 30 triệu đồng giúp anh Ngoạn phát triển sản xuất, sắp tới xã cũng sẽ tổ chức hội nghị đầu bờ để nhân rộng mô hình trồng thanh long ruột đỏ trên địa bàn xã. Đề nghị cấp trên hỗ trợ thêm một phần kinh phí và kỹ thuật để mô hình được nhân rộng tại vùng cát địa phương và các vùng lân cận. Đây là một trong những mô hình cây trồng mới, đem lại hiệu quả kinh tế khá cao, góp phần tích cực vào thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới”. Tại xã Triệu Thượng (Triệu Phong) nhóm hộ ông Trần Đình Bình, HTX Thượng Phước cũng đã trồng thử nghiệm thành công các loại giống đậu xanh do Trung tâm Giống cây trồng-vật nuôi tỉnh cung cấp. Ưu điểm lớn nhất của giống đậu xanh mới so với giống cũ là thời gian sinh trưởng ngắn, nhiều trái, chất lượng hạt tốt, khả năng thích nghi tốt và năng suất khá cao. Ông Hồ Soạn, Chủ nhiệm HTX Thượng Phước, cho biết: “Từ trước đến nay, người dân ở đây chủ yếu trồng các giống đậu xanh địa phương, năng suất chỉ đạt khoảng từ 70-90 kg/sào. Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi tỉnh đưa về trồng thử nghiệm giống đậu xanh mới cho trái sai, hạt chắc, trái chín nằm lên phía trên ngọn nên rất thuận lợi cho việc thu hoạch, thời gian sinh trưởng ngắn nên thích hợp với vùng đất thấp trũng bị ảnh hưởng của lũ lụt”. Cây đậu xanh là cây trồng có thời gian sinh trưởng ngắn, khả năng thích ứng rộng, chịu hạn khá và có thể thích nghi với các vùng có điều kiện khắc nghiệt. Quá trình gieo trồng không đòi hỏi vốn đầu tư cao, công chăm sóc ít nhưng đem lại giá trị kinh tế khá cao. Thời gian qua, chính cây đậu xanh đã góp phần tăng thêm thu nhập cho người dân nhiều xã vùng Đakrông, Cam Lộ, Hải Lăng, Vĩnh Linh…Tuy nhiên, qua một thời gian phát triển, giống đậu xanh ở nhiều địa phương đã bị thoái hoá, tuy thời gian sinh trưởng ngắn nhưng phải thu hoạch nhiều lần, khả năng chống chịu sâu bệnh kém... Do vậy, việc nghiên cứu để tìm ra một loại giống mới chất lượng cao, thích nghi với điều kiện thời tiết trong tỉnh là rất cần thiết. Từ vụ Hè thu 2012, Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi tỉnh đã đưa vào thử nghiệm 2 giống đậu xanh ĐXVN6, ĐX14 và giống đậu đối chứng là ĐX208 tại HTX Thượng Phước, xã Triệu Thượng. Kết quả cho thấy, đối với giống ĐXVN6, thời gian sinh trưởng ngắn, ra hoa nhiều tầng và tập trung, phù hợp với vùng chạy lụt, năng suất đạt 18- 20 tạ/ha. Giống ĐX14 có thời gian sinh trưởng tương đương giống ĐX208 (đối chứng) từ 80-85 ngày, nhưng năng suất đạt từ 21-25 tạ/ha, cao hơn giống ĐX208 từ 2-3 tạ, vỏ hạt có màu xanh mốc phù hợp thị hiếu người tiêu dùng. Ông Nguyễn Văn Trí, Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng- vật nuôi tỉnh cho biết thêm: “Trên cơ sở những thành công bước đầu trong quá trình khảo nghiệm, từ vụ sau có thể nhân rộng các giống đậu xanh mới ra sản xuất ở các địa phương trên địa bàn tỉnh, nhất là hai loại giống đậu mới ĐXVN6 và ĐX14”. Những thành công bước đầu của các loại giống mới đã mở ra một hướng đi mới trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong nông nghiệp, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân trên địa bàn tỉnh. Bài, ảnh: THANH LÊ