Đổi thay ở Tân Hiệp

(QT) - Những ngày này, người dân thôn Tân Hiệp (xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ, Quảng Trị) đang tất bật ra đồng làm cỏ, bón phân thúc lúa trổ đồng, đơm bông, hứa hẹn một mùa vàng bội thu. Tân Hiệp bây giờ đã có nhiều đổi thay, cuộc sống người dân yên bình và no ấm hơn. Đã xa rồi cái thời nhà nhà, người người đi rà tìm phế liệu chiến tranh, đối diện với nguy hiểm, nỗi đau và mất mát luôn rình rập... Dù đã là vụ mùa thứ 2 người dân thôn Tân Hiệp xuống đồng trồng lúa nước nhưng đôi tay bón phân vẫn còn ngượng nghịu, đôi chân vẫn còn lạ lẫm với ruộng bùn. Vụ đông xuân 2012-2013, người dân Tân Hiệp lần đầu tiên xuống ruộng làm lúa nước. Bà Nguyễn Thị Nhẫn, 57 tuổi, có 2 sào ruộng, cho biết: “Bà con mong muốn làm lúa nước từ lâu lắm rồi. Nhà nước xây đập thuỷ lợi Tân Kim-Đá Mài, kênh mương đi qua ruộng trồng lạc. Thấy vậy, bà con trong thôn bàn nhau thuê máy ủi về ủi đất trồng lạc cho bằng phẳng để chuyển sang trồng lúa. Ruộng của tôi thuê máy ủi hết 2,1 triệu đồng tiền công”.

Người dân Tân Hiệp hy vọng vào những vụ mùa tới, năng suất lúa sẽ được cải thiện dần

Ước mơ thay đổi sinh kế, có ruộng có nước đã thành hiện thực. Gần 8 ha ruộng trải dài đã khiến người dân Tân Hiệp đặt rất nhiều hy vọng đổi đời. Chuẩn bị cho vụ mùa đầu tiên, Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Cam Lộ, cùng với Ban nông nghiệp xã Cam Tuyền đã mở lớp tập huấn trồng lúa nước cho bà con có ruộng ở thôn Tân Hiệp. Bà Trần Thị Tằm cho biết: “Cả đời tui là nông dân, chừ cũng là nông dân, nhưng đây là lần đầu trồng lúa nước nên phải đi học mới biết đường mà thâm canh”. Thế là những lão nông ở thôn Tân Hiệp kéo nhau lên hội trường thôn để học trồng lúa trong 1 tuần. Những từ ngữ, kỹ thuật canh tác lần đầu tiên được tiếp xúc từ ngâm ủ hạt giống thế nào để hạt nảy mầm đều, gieo thế nào để mạ đúng mật độ và kỹ thuật cho đến cày bừa đất ra sao để đất nhuyễn và sạch cỏ, canh nước trong chân ruộng cho đúng mực... Biết bao kiến thức mới toanh dồn nén trong một tuần thực sự quá tải với những người nông dân lớn tuổi này. Học đi đôi với hành, sau những giờ lý thuyết, các cán bộ nông nghiệp huyện và xã đã xuống tận chân ruộng, cầm tay chỉ việc cho từng người một. Trong suốt mùa vụ thứ nhất, những người thầy này cũng liên tục theo sát “học trò” của mình, theo dõi, chăm bẵm từng cây lúa, thời điểm nào bón phân, khi nào phun thuốc trừ sâu bệnh... cho đến ngày thu hoạch. Không chỉ hướng dẫn kỹ thuật, Phòng Nông nghiệp huyện Cam Lộ và xã Cam Tuyền còn hỗ trợ bà con vôi, phân bón, 50% tiền thóc giống… trong vụ đầu. Vụ mùa đầu tiên năng suất chưa cao nhưng bà con vẫn vui ra mặt. “Khoai đất lạ, mạ đất quen, ông cha ta nói rồi. Vụ vừa rồi, năng suất ruộng nhà tôi được 1,5 tạ/sào. Tính ra 4 tháng làm một sào chỉ dư được có 50 kg lúa, nhưng như vậy là mừng rồi. Hy vọng các vụ sau, lúa quen ruộng thì năng suất cao hơn, tầm 2,5 đến 3 tạ là bà con mừng lắm”, anh Phạm Văn Phương cho biết. Đây cũng là tâm trạng chung của bà con thôn Tân Hiệp sau vụ lúa thứ nhất. Năng suất chưa cao nhưng không lỗ, không mất mùa như vậy đã là thắng lợi. Tất cả bà con đều hy vọng vào những vụ mùa tiếp theo năng suất sẽ dần được cải thiện. Ông Đào Văn Tùng, Trưởng thôn Tân Hiệp, cho biết: “Tân Hiệp hiện có 235 hộ dân với 1.038 nhân khẩu. Diện tích trồng lúa vừa chuyển đổi từ ruộng lạc sang là 7,6 ha, còn lại khoảng 10 ha trồng lạc và sắn. Vụ đầu tiên năng suất chưa cao nhưng bà con rất phấn khởi. Bà con chỉ mong muốn có đất, có nước, thời tiết thuận lợi để làm ăn ổn định, gắn bó với ruộng lúa mà thôi”. Khoảng hơn 1 tháng nữa bà con Tân Hiệp bước vào thu hoạch vụ mùa thứ 2. Dù vụ mùa này lúa đang đối mặt với bệnh sâu cuốn lá, nhưng được sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện, dịch bệnh đang được khống chế càng khiến bà con tin tưởng vào kết quả vụ mùa. Dòng nước mát đã đi xuyên qua thôn Tân Hiệp, ngấm vào từng thớ đất, mang lại sinh khí mới cho vùng đất này, tuy vậy chỉ mới có khoảng 40 hộ dân có đất làm ruộng lúa. Vẫn còn rất nhiều người dân Tân Hiệp chưa có đất sản xuất, không có kế sinh nhai nên họ vẫn phải gắn bó với nghề rà tìm phế liệu chiến tranh đầy nguy hiểm. Anh Phạm Văn Phương, chủ đại lý thu mua phế liệu chiến tranh duy nhất trong thôn Tân Hiệp cho biết: “Những năm 1998-2000, nhà tôi mua vào mỗi ngày lên đến 2 tấn sắt phế liệu chiến tranh. Thời điểm đó, bà con đi đào phế liệu rất nhiều. Bây giờ, ý thức được sự nguy hiểm, cộng với nhiều yếu tố thay đổi nên người đi rà phế liệu giảm nhiều. Hiện tại cả tháng tôi gom lại mới được 1 tấn phế liệu”. Bây giờ, những người rà phế liệu còn sót lại trong thôn Tân Hiệp phần lớn là người lớn tuổi, không có đất sản xuất, không thể chuyển đổi nghề khác. Trong làng hiện có khoảng 20 hộ trước đây làm nghề rà tìm phế liệu nay đã chuyển sang làm dịch vụ kinh doanh nhỏ lẻ, một số hộ chuyên trồng, chăm sóc rừng với diện tích 20 ha. Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương đã dành nhiều sự quan tâm đến người dân thôn Tân Hiệp, nhất là đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo quỹ đất nông nghiệp, lâm nghiệp để bà con làm ăn. Được biết, thời gian sắp đến, địa phương sẽ tiếp tục mở rộng quỹ đất, tạo điều kiện thuận lợi để người dân bỏ hẳn nghề rà phế liệu, tập trung phát triển kinh tế nông nghiệp, lâm nghiệp để ổn định cuộc sống. Bài, ảnh: HOÀNG TÁO