Tranh suất vào đại học sớm bằng kỳ thi đánh giá năng lực

Năm nay, vì lo sợ kỳ thi tốt nghiệp THPT đổi mới sẽ khó hơn những năm trước, nhiều học sinh lớp 12 đã chọn thi đánh giá năng lực (ĐGNL) để tăng cơ hội vào các trường đại học. Vào giữa tháng 3 vừa qua, hơn 100 trường đại học trong nước tuyên bố sử dụng kết quả ĐGNL năm 2025 xét tuyển đại học, chiếm gần 50% cơ sở giáo dục đại học cả nước. Tuy nhiên, từ nhiều năm học trước đó, học sinh đã có xu hướng chọn kỳ thi ĐGNL để tranh suất vào đại học sớm.

Nhiều học sinh mua gói ôn thi đánh giá năng lực trên mạng để ôn luyện từ sớm -Ảnh: H.N

Vừa hoàn thành kỳ thi ĐGNL của Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh tại Huế, những ngày này, Thúy Anh, học sinh lớp 12 D4, Trường THPT Đông Hà đang chờ đợi kết quả. Thúy Anh đã có hơn 6 tháng ôn luyện cho kỳ thi này vì tự tin với kiến thức nền trong những năm học cấp 3 của mình. Mục đích mà em hướng tới là đỗ vào Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh bằng kỳ thi ĐGNL. Trong lớp 12 của Phương Anh, hơn một nửa học sinh tham gia kỳ thi ĐGNL của các trường đại học khác nhau.

Chia sẻ lý do tham gia kỳ thi ĐGNL, Thúy Anh cho rằng nếu tham dự các kỳ thi riêng, thí sinh có khả năng đỗ vào các trường đại học yêu thích cao hơn. Ngoài ra, đây cũng là dịp để thử sức, nếu không đạt được kết quả như mong muốn sẽ tập trung cho kỳ thi tốt nghiệp THPT. Do học tốt Anh văn và một số môn khác nên Thúy Anh tập trung vào ôn Toán theo hai hình thức, học chắc kiến thức ở trường và mua phần mềm toán logic và phân tích số liệu trên mạng để học lý thuyết, luyện đề. “Theo em, đề thi ĐGNL năm nay không quá khó nhưng do số lượng thí sinh tăng đột biến nên rất áp lực. Theo dự kiến, vào ngày 16/4 thí sinh sẽ biết được kết quả”, Thúy Anh cho hay.

Thi ĐGNL là kỳ thi được tổ chức bởi các trường đại học tại Việt Nam nhằm đánh giá và xác định khả năng của thí sinh ở nhiều khía cạnh khác nhau. Đây là một phần quan trọng trong quá trình xét tuyển của một số trường đại học, bên cạnh việc xem xét kết quả học tập và các yếu tố khác. Năm nay có khoảng 130.500 thí sinh đăng ký thi ĐGNL đợt 1 của Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, tăng 34.500 người so với kỳ thi năm ngoái. Đây là con số kỷ lục kể từ khi kỳ thi được tổ chức tại đại học này vào năm 2018. Tại Đại học quốc gia Hà Nội, hơn 11.000 thí sinh cũng đã tham gia kỳ thi ĐGNL tranh suất vào đại học sớm.

Theo cô Nguyễn Phong Thư, giáo viên Trường THPT Đông Hà, do đây là kỳ thi tự nguyện nên không nắm chính xác số lượng học sinh nhà trường tham gia ĐGNL. “Đây là kỳ thi giúp đánh giá khả năng của thí sinh một cách toàn diện hơn. Thay vì chỉ dựa vào kết quả học tập, kỳ thi đánh giá khả năng suy luận, tư duy logic, phân tích và giải quyết vấn đề của thí sinh”, cô Thư chia sẻ. Nhiều giáo viên khác đánh giá kỳ thi ĐGNL mang lại sự đa dạng trong quá trình tuyển dụng. Thay vì chỉ dựa vào kết quả học tập, các trường đại học có thể sử dụng kết quả kỳ thi này để chọn lọc những sinh viên có năng lực cao.

Tuy nhiên, vì muốn đạt kết quả cao trong kỳ thi ĐGNL, nhiều học sinh tự tạo áp lực cho bản thân. Không ít em sa vào “ma trận” của các lò luyện thi trên mạng dẫn đến ôn tập không có phương hướng, trọng điểm.

Theo kinh nghiệm của Châu Anh, sinh viên năm 2 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, muốn tham gia kỳ thi ĐGNL đạt kết quả cao thì phải học thật chắc kiến thức của 3 năm cấp THPT. Châu Anh cho rằng không nên học tủ vì đề mỗi năm một khác, không thể lấy đề của kỳ thi năm nay để ôn cho năm tới.

Còn với Hoàng Nguyên, cựu sinh viên Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh, đề thi ĐGNL ra kiến thức rộng chứ không quá sâu, vì thế yêu cầu học sinh không được học lệch. “Trước đây, em thường lên Maya group để ôn luyện trên facebook. Ở đó, các anh chị thường trao đổi tài liệu miễn phí và trao đổi trực tiếp về các dạng bài cùng nhau”, Hoàng Nguyên cho hay.

Đó là kinh nghiệm của người đã đi qua kỳ thi ĐGNL, còn với học sinh chưa trải qua thì tâm lý chung là... ôn càng nhiều càng tốt. Để chuẩn bị cho kỳ thi ĐGNL, ngay từ lớp 11, Phương Hoa - học sinh của một trường THPT trên địa bàn TP. Đông Hà - đã mua phần mềm ôn thi trên mạng với giá 3,5 triệu đồng.

Theo Phương Hoa, ngoài việc học chắc, nắm kỹ bài trên lớp, thì việc ôn tập để bổ sung kiến thức và sau đó tập trung luyện đề là cách giúp em tự tin hơn. Minh Thảo, học sinh lớp 11 Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn cùng chung quan điểm trên. “Cái khó đối với em là chọn tổ hợp không có môn Lý, Hóa, trong khi đề thi ĐGNL có các môn này. Vì thế, nếu không dành thời gian ôn luyện sớm thì khó có kết quả cao”, Thảo bày tỏ.

Tùy theo quan điểm, năng lực để học sinh có kế hoạch ôn thi ĐGNL. Tuy nhiên, để học sinh tham gia kỳ thi đạt kết quả tốt nhất, giáo viên các trường cần tư vấn để các em có phương pháp học tập đúng đắn, hiệu quả. Học sinh cần hệ thống hóa kiến thức lớp 11, 12, có sự kết nối giữa các khoảng kiến thức, hiểu về khái niệm, bản chất, ứng dụng; làm quen với dạng bài thi qua đề thi tham khảo đã được công bố và củng cố kiến thức các môn học bậc phổ thông.

Ngoài ra, thí sinh cần giữ tâm lý thoải mái, vì ĐGNL không phải phương thức xét tuyển duy nhất mà là cơ hội để cọ xát và học hỏi kinh nghiệm. Quá trình ôn luyện cần học hỏi thêm kinh nghiệm của người đi trước và không nên tin vào quảng cáo của các lò luyện thi trên mạng .

Hoài Nam