Trả tiền 4 năm vẫn chưa nhận được tài sản đấu giá

(QT) - Ngày 8/11/2010, Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Quảng Trị tổ chức bán đấu giá tài sản của Ngân hàng Nông nghiệp-PTNT huyện Hướng Hóa là một ngôi nhà cấp 4, có diện tích sử dụng 219,2 m 2 gắn liền với quyền sử dụng đất 140 m 2 , tại tờ bản đồ số 20, số thửa 99, được UBND huyện Hướng Hóa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 16/1/2002. Ông Ngô Quốc Hùng, cư trú tại khóm 3B, thị trấn Khe Sanh, Hướng Hóa tham gia đấu giá và đã trúng đấu giá với số tiền 465.500.000đ. Căn cứ hợp đồng mua bán tài sản, ông Ngô Quốc Hùng đã nộp đủ số tiền 465.500.000đ cho Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Quảng Trị. Theo hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, sau khi nộp đủ tiền, người có tài sản bán đấu giá kết hợp với bên A bàn giao tài sản cho ông Hùng trong thời hạn 30 ngày, thế nhưng từ đó đến nay đã 4 năm ông Ngô Quốc Hùng vẫn chưa nhận được tài sản mà mình đã đấu giá trúng. Trong lúc đó, ông phải vay Ngân hàng Nông nghiệp- PTNT Hướng Hóa 300.000.000đ, lãi suất tại thời điểm vay là 15,5%/năm, lãi suất nợ quá hạn 150% so với mức lãi suất đã thỏa thuận. Ngoài ra trong đơn gửi các ngành chức năng ông còn cho biết đã vay thêm một cá nhân khác 165.000.000đ với lãi suất 20%/năm. 4 năm đi đòi tài sản, 2 phiên tòa và nhiều phiên họp vẫn còn bế tắc Ngôi nhà ông Hùng đấu giá tài sản tọa lạc tại khóm 3B, thị trấn Khe Sanh. Đây là nhà của ông Nguyễn Phi Hải, được ông Hải thế chấp để Công ty TNHH xây dựng thương mại Hướng Hóa (do ông Hải làm giám đốc) vay vốn. Do làm ăn thua lỗ nên ông Hải đã đồng ý để ngân hàng phát mãi bán đấu giá tài sản. Tổng diện tích đất ở nhà ông Hải có 419 m 2 , theo thỏa thuận giữa ông với ngân hàng thì đất của ông chia 3 lô, lô số 1 và lô số 3 đã được ngân hàng đưa ra đấu giá. Còn lô số 2 là ngôi nhà 2 tầng gắn liền với quyền sử dụng đất đã được ông Hùng đấu giá thành công vào ngày 8/11/2010. Vì bên bán vi phạm hợp đồng, không giao nhà nên ông Hùng đã khởi kiện ra Tòa án nhân dân huyện Hướng Hóa và được Tòa án huyện xét xử ngày 21/12/2012. Tòa đã tuyên buộc ông Nguyễn Phi Hải phải giao tài sản gồm một ngôi nhà cấp 4, có diện tích sử dụng 219,2 m 2 gắn liền với quyền sử dụng đất 140 m 2 , tại tờ bản đồ số 20, số thửa 99 cho ông Ngô Quốc Hùng. Viện KSND huyện Hướng Hóa kháng nghị bản án với lý do: Một số quan hệ tranh chấp trong vụ án chưa được làm rõ. Ngày 19/3/2013, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử phúc thẩm, giữ nguyên nội dung như bản án sơ thẩm, buộc Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Quảng Trị và Ngân hàng Nông nghiệp-PTNT Hướng Hóa liên đới bàn giao tài sản trúng đấu giá ngôi nhà cho ông Hùng. Mặc dù bản án có hiệu lực nhưng các bên vẫn chưa thực hiện nghiêm túc. Ông Hải chưa chịu bàn giao, thậm chí còn phá niêm phong nhà. Nhiều ý kiến cho rằng án không thi hành được vì có những sơ hở trong các loại hồ sơ, thủ tục, trước khi tiến hành bán đấu giá. Đặc biệt là hiện trạng nhà, đất trong bản án tuyên với thực tế có những khác biệt, Viện KSND tỉnh tiếp tục kháng nghị nên phải chờ ý kiến của Tòa án nhân dân tối cao và Viện KSND tối cao. Sau khi có ý kiến của Tòa án và Viện KSND tối cao khẳng định Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm xét xử như vậy là đúng, không có cơ sở để kháng nghị, các đơn vị trong khối nội chính của tỉnh gồm Viện Kiểm sát, Tòa án, Cục Thi hành án dân sự, Công an tỉnh, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tổ chức cuộc họp và đi đến thống nhất phải tập trung việc thi hành án, cưỡng chế tài sản. Thực hiện quyết định này, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa đã tiến hành cưỡng chế, bàn giao nhà cho Ngân hàng Nông nghiệp huyện Hướng Hóa nhưng ngân hàng từ chối việc nhận nhà. Lý do là ông Hải lợi dụng bản án tuyên có những sơ hở nên đã dựng mái che bằng tôn trước mặt tiền ngôi nhà dẫn tới việc không có lối đi vào nhà đã đấu giá, khác với nguyên trạng khi đưa ra đấu giá. Vì sao bản án có hiệu lực, quyền lợi của người đấu giá vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng? Rõ ràng đây là vụ án phức tạp, kéo dài 4 năm, các ngành có nhiều nỗ lực, cố gắng nhưng vẫn chưa giải quyết được, không đảm bảo quyền lợi của người đấu giá. Tại buổi làm việc với Đoàn giám sát của đại biểu Quốc hội tỉnh ngày 7/10/2014, Trung tâm dịch vụ bán đấu giá, Tòa án, Cục Thi hành án dân sự của tỉnh và Chi cục thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa đều khẳng định làm đúng nguyên tắc, theo đúng quy định, trình tự thủ tục. Vậy tại sao làm đúng mà không giải quyết được, người đấu giá đã trả tiền sau 4 năm vẫn chưa nhận được nhà, quyền lợi của ông Hùng nhiều năm bị vi phạm?. Qua tìm hiểu thực tế và những hồ sơ, tài liệu có liên quan chúng tôi thấy có những vấn đề đáng quan tâm. Hồ sơ đưa ra đấu giá về nhà và đất có những biểu hiện không đúng với thực tế. Hồ sơ đấu giá xác định nhà cấp 4, có diện tích sử dụng 219,2 m 2 gắn liền với quyền sử dụng đất tại tờ bản đồ số 20, số thửa 99, được UBND huyện Hướng Hóa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 16/1/2002, có diện tích đất 140 m 2 là không đúng với thực tế. Thực tế theo biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ do Tòa án nhân dân huyện Hướng Hóa lập ngày 7/3/2012, có sự tham gia của cán bộ Tòa án huyện, Địa chính thị trấn Khe Sanh, Trung tâm dịch vụ đấu giá Quảng Trị, Ngân hàng Nông nghiệp- PTNT Hướng Hóa, ông Nguyễn Phi Hải, ông Ngô Quốc Hùng... thì diện tích đất của lô số 2 là 195 m 2 , chứ không phải 140 m 2 như khi đem ra đấu giá. Vì sao diện tích thực tế 195 m 2 nhưng hồ sơ mà ngân hàng đưa ra đấu giá chỉ 140 m 2 , chúng tôi hỏi ông Nguyễn Văn Siêu, Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp Hướng Hóa về vấn đề này, ông cho biết: Khi bán lô số 3 , Phòng Tài nguyên- Môi trường huyện đo lùi vào 6 m so với chỉ giới quy hoạch cũ nên người mua thấy đất ít hơn so với lô đất khi đưa ra đấu giá nên họ không nhận mà trả lại cho ngân hàng. Bởi thế khi làm thủ tục để bán đấu giá lô số 2, Ngân hàng Hướng Hóa và Trung tâm dịch vụ bán đấu giá đã chủ động lùi vào 6 m theo sơ đồ, bản vẽ của địa chính, do đó diện tích đất còn lại 140 m 2 . Ông Siêu nói thêm: Ông Hải đã giao cho ngân hàng toàn quyền bán nhưng ông lại gây khó khăn, không chịu hợp tác. Trong bản án tuyên cũng như trong hồ sơ xác định phía bắc lô số 2 giáp đường 9, nhưng hiện tại ông Hải đã dựng lên mái tôn, thì không đúng với hồ sơ, bản án đã tuyên. Theo chúng tôi việc đo xác định đất lùi vào 6 m là không phù hợp với thực tế, không có cơ sở pháp lý vì khi nhà nước chưa có quyết định thu hồi để sử dụng vào mục đích khác thì đất đó vẫn thuộc sở hữu cá nhân. Mặt khác, nếu xác định đất ở của lô số 2 là 140 m 2 thì diện tích tính từ phía sau tới trước chưa tới trụ cuối của hàng hiên phía trước của ngôi nhà nên không phù hợp. Như vậy căn nhà này đã bị cắt ở phía ngoài hàng hiên. Qua đó cho thấy việc xác định đất đấu giá ngay từ đầu đã có sơ hở, từ việc xác lập hồ sơ đến việc đưa căn nhà và lô đất ra đấu giá nên dẫn tới việc tranh chấp khó giải quyết. Về phía ngành Tòa án, nguyên tắc việc xét xử là dựa trên hồ sơ, chứng cứ và yêu cầu của các bên liên quan. Song điều đáng tiếc là khi Tòa án Hướng Hóa thẩm định tại chỗ diện tích thực tế là 195 m 2 , vẫn cứ xét xử với diện tích lô đất là 140 m 2 . Xét xử, tuyên án không đúng với thực tế thì bản án không thể thi hành được. Nếu như Tòa án làm kỹ hơn nữa, đề nghị các bên làm rõ diện tích lô đất sao cho có sự thống nhất, hoặc trả lại hồ sơ khi phát hiện có những mâu thuẫn thì sẽ tránh được những kẻ hở, gây khó khăn cho công tác xét xử về sau . Vì Tòa án 2 cấp tuyên lô đất đấu giá có diện tích 140 m 2 , lợi dụng sơ hở này thời gian gần đây ông Hải dựng mái tôn bên ngoài, phía trước căn nhà khiến cho việc đi lại với nhà bên trong gặp trở ngại, do đó khi Chi cục Thi hành án dân sự Hướng Hóa thực hiện cưỡng chế, Ngân hàng Nông nghiệp Hướng Hóa vẫn không chịu nhận nhà để bàn giao cho ông Hùng, làm cho vụ án rơi vào bế tắc. Đề xuất hướng giải quyết Do có sơ hở dẫn tới những tranh chấp, vì thế theo chúng tôi việc cần làm là tiến hành hòa giải giữa các bên: Người có tài sản bán đấu giá (ông Nguyễn Phi Hải); đơn vị đưa tài sản ra đấu giá (Ngân hàng Nông nghiệp- PTNT Hướng Hóa) và người tham gia đấu giá (ông Ngô Quốc Hùng), trong đó Ngân hàng Nông nghiệp Hướng Hóa hoặc ông Hùng có thể bỏ ra một số tiền để mua đất 95m 2 đất của ông Hải. Trong trường hợp ông Hải không chịu bán thì Ngân hàng Nông nghiệp Hướng Hóa trả lại tiền cho ông Hùng, chịu lãi, chịu bồi thường do không thực hiện hợp đồng. Phương án cuối là tiếp tục kháng nghị lên Viện KSND và Tòa án nhân dân tối cao. Đây là hướng mà Viện KSND tỉnh đang làm để có bản án khác, tuyên phù hợp với thực tế, như vậy mới có thể thi hành được. HOÀNG NAM BẰNG