Thiếu kênh tiêu úng, sản xuất ở vùng cát thôn Đông Dương gặp khó khăn

Nhiều năm qua, khu sản xuất tập trung ở vùng cát thôn Đông Dương, xã Hải Dương, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị gặp nhiều khó khăn do thiếu hệ thống kênh tiêu úng. Ở khu sản xuất này đã có nhiều vụ hoa màu bị thiệt hại do ngập úng, nhất là các đợt mưa lũ bất thường, trái mùa. Người dân nơi đây mong muốn được các cấp, ngành quan tâm, tạo điều kiện đầu tư xây dựng một hệ thống kênh tiêu úng để yên tâm sản xuất hiệu quả và bền vững.

Các cống thoát nước ở khu sản xuất tập trung vùng cát thôn Đông Dương bị sụt lún gây khó khăn cho sản xuất của người dân -Ảnh: Đ.V

Nằm cách trung tâm xã khoảng 2 km, khu sản xuất tập trung vùng cát thôn Đông Dương là nơi sản xuất truyền thống của người dân địa phương từ sau năm 1975 đến nay. Với diện tích khoảng 30 ha đây là một trong số ít khu sản xuất tập trung vùng cát lớn ở huyện Hải Lăng. Nơi đây có khoảng 100 hộ dân sản xuất các loại hoa màu chủ yếu như: mướp đắng, ném, lạc, đậu các loại và rau màu khác.

Ông Phan Văn Quang, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Sản xuất dịch vụ nông nghiệp Đông Dương cho biết, người dân địa phương canh tác hoa màu theo hướng xen canh, luân canh theo từng giai đoạn, vì vậy diện tích gieo trồng cả năm đạt 57 ha. Tổng thu nhập từ cây công nghiệp ngắn ngày và rau màu của thôn năm 2024 đạt gần 4,2 tỉ đồng và giá trị thu nhập bình quân đạt 139,22 triệu đồng/ha đất màu.

Dù canh tác đạt hiệu quả khá cao, song theo ông Quang, việc sản xuất ở khu vực này những năm qua gặp nhiều khó khăn do thiếu hệ thống kênh tiêu úng. “Khu sản xuất tập trung ở đây hình thành khoảng 50 năm rồi, toàn bộ hệ thống kênh tiêu thoát úng chủ yếu bằng đất.

Năm 2010, UBND xã và HTX có hỗ trợ kinh phí xây dựng 5 cống thoát nước bằng bê tông, bố trí dọc theo trục đường chính của khu sản xuất. Tuy nhiên, đến nay nhiều cống đã bị sụt lún, bồi lấp đất cát nên không phát huy hết chức năng tiêu thoát nước. Bên cạnh đó, hệ thống mương tiêu thoát nước bằng đất trong khu sản xuất thường xuyên bị bồi lấp do gió, mưa lũ nên hằng năm hầu hết các gia đình đều mất rất nhiều công sức để nạo vét khơi thông”, ông Quang chia sẻ.

Những ngày này, bà Hồ Thị Tuyết thường có mặt từ sớm ở mảnh vườn trong khu sản xuất để thu hoạch củ ném bán cho thương lái. Bà Tuyết canh tác khoảng 2 sào ném và đó cũng chính là nguồn thu nhập chính trang trải đời sống cho gia đình bà.

“Mảnh vườn này gia đình tôi chủ yếu trồng ném. Vụ này thu xong, qua tháng 7 là chúng tôi xuống giống vụ ném mới. Do vườn nằm sát ngay tuyến kênh thoát thường bị bồi lấp nên mỗi khi gặp mưa lớn trái mùa bất thường, nước thoát không kịp ngâm mấy ngày làm hoa màu úng thối hết. Sản xuất ở đây mang lại thu nhập khá cho nông dân nhưng do thiếu hệ thống mương thoát kiên cố nên khá lo lắng”, bà Tuyết cho biết.

Cách đó không xa, ông Phan Văn Tân đang dọn cỏ, vệ sinh khu trồng màu khoảng 2 sào của gia đình mình chuẩn bị bước vào vụ mới. Ông Tân cho biết, việc kênh tiêu úng bằng đất ở khu sản xuất tập trung thường xuyên bị bồi lấp khiến sản xuất của người dân gặp nhiều trở ngại.

“Hầu như năm nào các gia đình cũng phải tốn vài ngày công để nạo vét mương quanh vườn và kênh thoát úng dẫn đến các miệng cống. Nếu không khơi thông, các vườn sẽ bị ngập úng. Hoa màu các loại như mướp đắng, ném, dưa... mà ngâm vài ngày thì đều bị vàng úa và chết hết”, ông Tân nói.

Ông Phan Văn Quang, Giám đốc HTX Sản xuất dịch vụ nông nghiệp Đông Dương cho biết thêm, nông dân ở đây đều chung mong muốn khu sản xuất có được hệ thống mương tiêu thoát nước hoàn chỉnh, kiên cố. Tuy vậy, HTX không đủ khả năng về kinh phí nên không thể đầu tư. “Chúng tôi mong muốn các cấp, ngành quan tâm tạo điều kiện đầu tư cho khu sản xuất tập trung vùng cát thôn Đông Dương một hệ thống kênh tiêu úng bằng bê tông. Chiều dài toàn tuyến kênh khoảng 2,5 km.

Tuy vậy, trước mắt, chúng tôi mong muốn được hỗ trợ xây dựng tuyến kênh dọc theo trục đường chính dẫn đến các cống trong khu sản xuất với tổng chiều dài khoảng 500 m, chiều cao kênh khoảng 1 m, bề rộng khoảng 0,8 m. Việc đầu tư kênh tiêu úng sẽ giúp bảo vệ hoa màu khi xảy ra mưa lũ bất thường, mặt khác sẽ giảm được công sức nạo vét, khơi thông hằng năm của người dân”, ông Quang kiến nghị.

Đức Việt