Tập trung nâng cao năng lực hoạt động công đoàn cơ sở

(QT) - Trước yêu cầu của tiến trình đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế, vấn đề đặt ra đối với tổ chức công đoàn là phải luôn có khả năng thích ứng để đáp ứng được yêu cầu nhiêm vụ, phù hợp với sự phát triển của đất nước. Phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những tồn tại để đẩy mạnh hơn nữa việc tập hợp công nhân-lao động vào tổ chức công đoàn, thành lập được tổ chức công đoàn cơ sở (CĐCS) trong tất cả các loại hình doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp dân lập, nhằm bảo vệ lợi ích của người lao động, góp phần ổn định quan hệ lao động hài hoà trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Lực lượng công nhân lao động hôm nay. Ảnh: Hoàng Đức

Để đạt được mục đích trên, tổ chức công đoàn phải không ngừng đổi mới để thích ứng với nền kinh tế thị trường và xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, phải nâng cao vai trò đại diện của tổ chức công đoàn để thực hiện các chức năng của mình được luật pháp qui định, mỗi cấp công đoàn đều có trách nhiệm thực hiện tốt vai trò đại diện với những nội dung phương pháp khác nhau. Nhưng trước hết là vai trò đại diện của tổ chức CĐCS, nơi phản ánh tâm tư nguyện vọng của đoàn viên và người lao động, nơi thể hiện cụ thể vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân-lao động, thực hiện việc đại diện để thương lượng, ký kết thoả ước lao động tập thể, xây dựng mối quan hệ giữa chủ và thợ... Thực tế trong thời gian qua, theo đánh giá của Tổng LĐLĐ Việt Nam thì tồn tại lớn nhất của CĐCS là chưa thực hiện tốt vai trò đại diện cho công nhân-lao động, một số hoạt động cầm chừng, hoặc không hoạt động, phần lớn chỉ tập trung vào việc thăm hỏi, hiếu hỷ và các hoạt động xã hội. Việc đứng ra bảo vệ lợi ích của công nhân -lao động hiệu quả thấp, dẫn đến hạn chế ngăn chặn các hiện tượng vi phạm pháp luật lao động. Nhiều CĐCS chưa coi trọng việc đại diện bảo vệ quyền, lợi ích của công nhân-lao động là nội dung hoạt động cơ bản, chưa thực hiện được chức năng đại diện của mình dẫn đến việc đoàn viên và công nhân-lao động ít gắn bó với tổ chức của mình, ảnh hưởng đến vị trí nền tảng của tổ chức công đoàn. Nguyên nhân của tình trạng trên được rút ra là do đội ngũ cán bộ CĐCS phần lớn là kiệm nhiệm, khoảng 97% chủ tịch CĐCS là cán bộ không chuyên trách nên họ không có đủ thời gian dành cho nghiên cứu chính sách, pháp luật, rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ công tác công đoàn. Đội ngũ cán bộ CĐCS thường xuyên biến động qua các kỳ đại hội, chính sách đãi ngộ thì không được qui định cụ thể, nên cán bộ CĐCS thiếu phấn khởi và an tâm hoạt động. Một nguyên nhân không kém phần quan trọng nữa là nhiều công đoàn cấp trên chỉ quan tâm đến việc chỉ đạo, kiểm tra là chính, ít quan tâm đến thực hiện vai trò đại diện để giải quyết, tháo gỡ khó khăn cho CĐCS, công tác đào tạo cán bộ CĐCS chưa đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo, đầu tư tài chính chưa thoả đáng... Vì vậy, để đổi mới hoạt động của tổ chức công đoàn đáp ứng vai trò đại diện của tổ chức công đoàn trong tình hình mới, đặc biệt là vai trò đại diện của CĐCS thì các các cấp công đoàn cần có những giải pháp để nâng cao năng lực hoạt động CĐCS. Trước hết, cần nghiên cứu lại mô hình tổ chức quản lý CĐCS hợp lý để cán bộ công đoàn cấp trên cơ sở tập trung nghiên cứu chỉ đạo chuyên sâu về lĩnh vực hoạt động CĐCS mà mình trực tiếp chỉ đạo, trợ giúp CĐCS khi tổ chức đàm phán, thương lượng, tổ chức ký kết thoả ước lao động tập thể, kịp thời có mặt để giải quyết tranh chấp trong quan hệ lao động, hình thành các tổ tư vấn pháp luật lao động trực tiếp đến các CĐCS để tuyên truyên trợ giúp pháp lý, triển khai các chế độ chính sách mới liên quan đến người lao động và hoạt động CĐCS theo định kỳ, tránh tình trạng như hiện nay hoạt động công đoàn cấp trên cơ sở được đánh giá là quá dàn trải không chuyên sâu, cán bộ công đoàn cấp trên cơ sở quản lý quá nhiều loại hình CĐCS, biên chế ít, cán bộ LĐLĐ huyện, công đoàn ngành chỉ 1 đến 2 biên chế, không đủ điều kiện để làm vai trò đại diện và hướng dẫn chỉ đạo hoạt động CĐCS. Cần có chính sách cụ thể đối với cán bộ CĐCS, nghiên cứu đổi mới công tác tài chính công đoàn để cán bộ CĐCS không chuyên trách được hưởng phụ cấp từ kinh phí công đoàn cấp trên tương ứng và phù hợp với loại hình, qui mô của CĐCS, nhất là cán bộ CĐCS trong khu vực doanh nghiệp. Phân công cụ thể cán bộ công đoàn cấp trên trợ giúp hoạt động của CĐCS, gắn việc hoạt động của các CĐCS được phân công với việc đánh giá chất lượng công tác và khen thưởng của cán bộ công đoàn cấp trên. Ưu tiên nguồn lực tài chính cho công tác phát triển đoàn viên và xây dựng CĐCS, tập trung cho công tác đào tạo cán bộ CĐCS và công tác phát triển đoàn viên, xây dựng CĐCS vững mạnh. Nâng cao năng lực hoạt động CĐCS là mấu chốt trong việc củng cố và xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh hiện nay, là thực hiện đúng khẩu hiệu hành động Đại hội X Công đoàn Việt Nam lấy cơ sở làm địa bàn hoạt động, lấy công nhân-lao động là đối tượng vận động, thực hiện đúng chức năng vốn có của tổ chức công đoàn đại diện bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người lao động. Nguyễn Đăng Bảo