Quy trình và niềm tin!

(QT) - Thời gian qua, câu chuyện “đúng quy trình” được nhắc đến nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhưng vì sao chuyện “đúng quy trình” lại khiến người dân xôn xao? Vì sao “đúng quy trình” nhưng người dân lại cảm thấy không yên tâm, vẫn cảm thấy “có gì đó sai sai”. Bệnh nhân vừa xuất viện đã chết trên chuyến xe ôm, xác bị bó trong chiếc chiếu manh khiến hàng vạn người bàng hoàng nhưng khi hỏi ra tất cả đều “đúng quy trình”. Một quan chức đầu tỉnh ở một tỉnh biên giới có đến 8 người thân được bổ nhiệm vào các chức vụ quan trọng, tất cả đều đúng quy trình và từ chính sự nỗ lực phấn đấu của mỗi người thế nhưng người ta vẫn thấy việc “đúng quy trình” này có gì đó gờn gợn. Cũng như năm trước, vụ bổ nhiệm Giám đốc Sở tuổi 30 là con trai một quan chức ở tỉnh Quảng Nam khiến báo chí tốn nhiều giấy mực…Rất nhiều, rất nhiều câu chuyện “đúng quy trình” có thể dễ dàng dẫn chứng, tuy nhiên, một khi quy trình đúng nhưng lại khiến lòng dân nghi ngại thì chắc chắn phải xem lại quy trình! Câu chuyện quy trình này khiến tôi nhớ tới một chuyện “quy trình” liên quan đến việc quảng cáo trên báo. Gần hai mươi năm trước, trong một hội thảo về báo chí và thị trường đã nhắc đến việc quảng cáo trên báo (thời đó chuyện đăng quảng cáo khiến nhiều người lo ngại báo chí bị “thị trường hóa”). Một nhà báo đã cầm tờ báo Tuổi Trẻ với xấp quảng cáo dày cộp lên vẫy vẫy giữa hội trường và nói: “Các anh xem, đây không là thị trường hóa báo chí thì là gì?”. Anh Huỳnh Sơn Phước, khi đó là Phó Tổng biên tập Báo Tuổi Trẻ liền đứng lên giải thích rằng quảng cáo cũng là một kênh thông tin, người đọc cũng cần thông tin trên trang quảng cáo và họ lựa chọn những tờ báo uy tín để quảng bá sản phẩm của mình, nhờ nguồn thu quảng cáo này mà tờ báo không phải bao cấp, hơn nữa còn nộp ngân sách cho nhà nước ngày mỗi tăng...Tuy nhiên lập luận của anh Phước bị một vị chức sắc “chấn chỉnh”: “Nhưng quy định số trang quảng cáo không được vượt quá 10% số trang nội dung!”. Chính lúc đó ông Trần Trọng Tân, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đã “giải cứu” cho báo Tuổi Trẻ, ông nói rất nhỏ nhẹ nhưng thấm thía: “Xã hội cũng như thị trường, luôn vận động và phát triển, vì thế quy định nào được đưa ra cũng chỉ để phục vụ cho sự phát triển, nếu quy định đó không giúp cho tiến trình phát triển, cho xã hội tiến bộ thì phải cần sửa quy định!”. Sau cuộc hội nghị đó, dường như cách nhìn với quảng cáo trên báo chí đã có nhiều thay đổi và bây giờ thì tờ báo chỉ có 20 trang nội dung nhưng có tới năm bảy chục trang quảng cáo, đó không hề là chuyện “thị trường hóa” mà đó chính là niềm mơ ước của nhiều tờ báo. Bởi từ nguồn thu quảng cáo này, ngoài việc đóng góp cho ngân sách, báo chí tự chủ được tài chính, tái đầu tư cho việc in ấn, trụ sở, phương tiện...Tuy nhiên gần hai mươi năm trước, không phải ai cũng nhìn ra điều đó! Trở lại với chuyện “đúng quy trình” những năm qua như chuyện “thủy điện xả lũ đúng quy trình” nhưng dân… vẫn chết, “bổ nhiệm đúng quy trình” nhưng vẫn khiến lòng dân không tin, “kiểm soát đúng quy trình” nhưng hàng trăm cân ma túy vẫn qua được hàng rào kiểm tra, “điều tra đúng quy trình” nhưng vẫn có người bị án oan suýt mất mạng…Quy trình chỉ là một cách thức vận hành bộ máy, vận hành công việc nhằm phục vụ cho sự phát triển và tiến bộ. Khi quy trình ấy không được người dân hoàn toàn tin cậy, không góp phần thúc đẩy xã hội tiến bộ, không củng cố niềm tin vào sự vận hành thì chắn chắn cần phải điều chỉnh, cải tiến quy trình ấy, bởi quy trình, suy cho cùng cũng được soạn thảo nhằm phục vụ cho con người và cho xã hội! LÊ ĐỨC DỤC