Hạn chế lạm dụng rượu, bia

(QT) - Lâu nay, việc lạm dụng rượu, bia cũng như hệ lụy của nó được cảnh báo nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng. Mới đây, tại hội thảo “Lạm dụng rượu, bia” được tổ chức tại Hà Nội, nhiều ý kiến cảnh báo rằng “Việt Nam là quốc gia lạm dụng rượu, bia”. Ở Việt Nam, việc uống rượu, bia hầu như đã trở thành một tập tục, thói quen. Không chỉ trong dịp lễ, tết, cưới, hỏi, mà người ta uống mọi lúc, mọi nơi, người bị bệnh cũng ép uống, không được từ chối, uống cho đến khi không thể uống được thì thôi. Theo thống kê trong 5 năm vừa qua, tỉ lệ tiêu thụ rượu, bia tăng liên tục, năm 2015 cả nước tiêu thụ hết 3,4 tỉ lít bia, tăng 1 tỉ lít so với năm 2010, cùng với đó cả nước cũng tiêu thụ hết 342 triệu lít rượu. Một kết quả điều tra của chuyên gia tổ chức WHO cho thấy trong số gần 3.900 người Việt từ 18-69 tuổi được hỏi có tới 77,3% nam giới và 11% nữ giới sử dụng rượu, bia. Độ tuổi sử dụng nằm trong nhóm thanh niên từ 18-29 tuổi, trong đó tỉ lệ sử dụng ở mức nguy hại chiếm tới 44,2% nam giới và 1,22% nữ giới. Việt Nam xếp thứ nhất khu vực ASEAN, thứ ba châu Á và có vị trí cao so với các nước trên thế giới về sử dụng rượu bia. Mặc dù đã nhận được chỉ thị của cấp trên về việc cấm không uống rượu bia trong giờ làm việc, buổi trưa nhưng nhiều đơn vị, cá nhân vẫn không chấp hành nghiêm túc, có người buổi trưa uống, buổi chiều đi làm mặt đỏ gay khiến cho người dân có việc cũng ngại không muốn gặp. Nhiều người vẫn còn nhớ câu chuyện của hai lão nông ở tỉnh Long An cách đây chưa lâu, chỉ vì thách đố nhau uống rượu nên một người tử vong, một người phải đi cấp cứu. Ở các làng quê không ít người từng chứng kiến cảnh người chồng vác dao, vác gậy đòi đánh đập vợ vì không có tiền cho chồng uống rượu. Tết Nguyên đán năm 2016, cả nước có hơn 5.000 trường hợp đánh nhau, 253 vụ tai nạn giao thông làm 160 người chết, 248 người bị thương, trong đó nhiều trường hợp liên quan đến sử dụng bia, rượu. Bia, rượu được bày bán công khai, ai cũng mua được, nhiều em mới 13-14 tuổi cũng đã tập sử dụng loại nước uống có cồn này. Bia, rượu được quảng cáo, tiếp thị rất nhiều nên càng kích thích người uống. Thậm chí có địa phương ra văn bản chỉ đạo uống bia; xây dựng các tiết mục văn nghệ để cổ động việc uống loại bia mới được đưa vào sử dụng ở quê mình. Trong lúc người Việt Nam sử dụng nhiều rượu, bia thì các nước xung quanh như Lào, Thái Lan lại rất hạn chế. Những lần đi sang các nước này, chúng tôi thấy họ tiếp khách mà hoàn toàn không sử dụng các loại nước uống có cồn. Vừa rồi đoàn cán bộ của tỉnh Quảng Trị sang thăm và làm việc ở tỉnh Mukdahan, Thái Lan 5 ngày, trong mỗi bữa ăn hàng ngày hoàn toàn vắng bóng rượu, bia. Chỉ một lần duy nhất được ghi trong lịch trình làm việc là bữa tiệc chiêu đãi của ông tỉnh trưởng mới có bia . Các chuyên gia ngành Y tế khuyến cáo: Sử dụng nhiều rượu, bia ảnh hưởng đến sức khỏe. Lượng cồn trong bia, rượu làm cho trí nhớ suy giảm, làm tăng nguy cơ ung thư, tác hại đến tim mạch, huyết áp, làm suy giảm sức đề kháng và tổn thương nhiều bộ phận của cơ thể, nhất là gan. Thống kê cho thấy hơn 70% trường hợp tử vong do xơ gan có sử dụng rượu bia. Bên cạnh gánh nặng về bệnh tật thì lạm dụng rượu, bia còn là nguyên nhân hàng đầu gây ra hàng loạt vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng ở Việt Nam (chiếm khoảng 60%), gần 70% các vụ bạo lực gia đình. Ai cũng biết người Việt Nam vốn đã nhỏ con, ốm yếu lại sử dụng nhiều bia rượu nên ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, giống nòi, năng suất lao động, hiệu quả công việc và thực tế là đang tụt hậu so với các nước khác… Chúng ta đang thực hiện một cuộc vận động rất có ý nghĩa, đó là xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, văn hóa trong cơ quan, công sở, gia đình, trường học. Có bao nhiêu điều quy định nhưng lại không thấy quy định về việc không sử dụng rượu, bia trong tiếp khách. Vì thế sau mỗi lần hội họp, đón nhận các danh hiệu, trong đó có danh hiệu văn hóa thì bia, rượu vẫn được sử dụng rất nhiều. Thực tế đó đòi hỏi phải tuyên truyền mạnh mẽ, sâu rộng hơn nữa về tác hại của rượu, bia, nhất là đối với thế hệ trẻ, học sinh trong các trường học. Nhà nước cũng cần có thêm các quy định chặt chẽ về hạn chế lạm dụng rượu, bia để mỗi người có ý thức vì cộng đồng và đảm bảo sức khỏe để lao động, làm việc, học tập được tốt hơn. Qua đó góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả, chất lượng lao động để có điều kiện tiến kịp với các nước xung quanh. QUỲNH ANH