Quảng Trị luôn chủ động phòng, chống thiên tai và thích ứng biến đổi khí hậu

HÀ SỸ ĐỒNG, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Quảng Trị

Trong những năm gần đây, thiên tai xảy ra liên tục với cường độ lớn, phạm vi rộng, đồng thời thể hiện tính cực đoan, bất thường ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, sản xuất, tính mạng, tài sản của Nhân dân và sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh. Nhiệm vụ phòng, chống thiên tai đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp. Nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, UBND tỉnh đã tăng cường chỉ đạo các cấp, các ngành chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống từ sớm, từ xa với phương châm “Chủ động phòng tránh-Đối phó kịp thời-Khắc phục hiệu quả”.

Cùng với việc chú trọng nâng cao năng lực, kiện toàn tổ chức, bộ máy các cơ quan quản lý về phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN), tỉnh Quảng Trị đã quan tâm đầu tư, trang bị cơ sở vật chất, điều kiện làm việc nhằm đáp ứng yêu cầu trong công tác phòng chống thiên tai. Bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, tỉnh đã tập trung đầu tư từng bước, cơ bản đảm bảo cơ sở vật chất đối với các văn phòng ban Chỉ huy PCTT&TKCN từ cấp tỉnh đến cấp huyện, xã.

Hệ thống các trạm quan trắc, cảnh báo thiên tai, camera giám sát thiên tai được ưu tiên đầu tư đồng bộ, nâng cao chất lượng thông tin, cảnh báo, dự báo. Hệ thống phần mềm, cơ sở dữ liệu phục vụ công tác PCTT bước đầu hình thành: dữ liệu vết lũ lịch sử năm 2020, bản đồ hiện trạng các trạm quan trắc khí tượng thủy văn, cảnh báo ngập lụt trên địa bàn tỉnh, phần mềm cập nhật lượng mưa, mực nước tự động, hình thành bản đồ 3D phân vùng thiên tai, bản đồ dữ liệu công trình hồ, đập, đê, kè...

Trên cơ sở bám sát các nội dung tại Quyết định số 379/QĐ-TTg ngày 17/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành kế hoạch thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị; ban hành kế hoạch về việc thực hiện Chương trình tổng thể quốc gia phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh...

Các văn bản đã bám sát quan điểm, nguyên tắc chỉ đạo và các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược đảm bảo đầy đủ nội dung, cụ thể hóa các nhiệm vụ và giải pháp của chiến lược đến các cơ quan, đơn vị nhằm thực hiện có hiệu quả các nội dung của chiến lược. Xác định rõ vai trò, trách nhiệm của các sở, ngành, địa phương trong việc thực hiện kế hoạch đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ đúng thời hạn, chất lượng và hiệu quả, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng, kịp thời giữa các địa phương, đơn vị trong quá trình tổ chức thực hiện.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng kiểm tra công tác ứng phó bão số 4 tại bãi tắm Gio Hải, xã Gio Hải - Ảnh: TRẦN TUYỀN

Trong đó, đã chú trọng lồng ghép các hoạt động phòng, chống thiên tai vào kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội hàng năm và 5 năm của các đơn vị, địa phương, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong việc triển khai thực hiện các nội dung phòng, chống thiên tai với các nhiệm vụ được giao.

Nội dung chủ động phòng, chống thiên tai đã được tích hợp vào quy hoạch tỉnh được phê duyệt tại Quyết định số 1737/QĐTTg ngày 29/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời thực hiện tốt việc thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn, tháo gỡ, giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Qua quá trình triển khai thực hiện phương án ứng phó thiên tai theo cấp độ rủi ro thiên tai xảy ra trên địa bàn tỉnh Quảng Trị được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 3764/ QĐ-UBND ngày 31/12/2019. Đây là công cụ quan trọng hỗ trợ hiệu quả cho công tác chỉ đạo, điều hành ứng phó giúp cộng đồng chủ động hơn trong phòng, chống thiên tai.

Xác định được tầm quan trọng của nội dung này, hằng năm, UBND tỉnh, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh đã chủ động rà soát, cập nhật phương án ứng phó thiên tai theo cấp độ rủi ro thiên tai cấp tỉnh theo quy định, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành, địa phương chủ động rà soát, xây dựng, cập nhật thuộc phạm vi, lĩnh vực quản lý, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế, nhằm triển khai có hiệu quả khi thiên tai xảy ra.

Trong đó, tập trung các phương án ứng phó với các loại hình thiên tai thường xuyên xảy ra và gây hậu quả nghiêm trọng trên địa bàn tỉnh gồm: bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ, ngập lụt, sạt lở bờ sông, bờ biển. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng phó của các cấp chính quyền, người dân, cộng đồng về PCTT được chú trọng thực hiện.

Để thực hiện hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” tại địa phương, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, ngành cùng các gia đình, tổ chức chính trị-xã hội chuẩn bị xây dựng các phương án cụ thể đối với 3 giai đoạn, trước, trong và sau thiên tai sát với loại hình thiên tai sẽ xảy ra nhằm chủ động, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai.

Đến nay, đa số các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thành lập, củng cố đội xung kích phòng, chống thiên tai tại cơ sở với số lượng từ 50-70 người/xã do lực lượng dân quân tự vệ làm nòng cốt cùng với sự tham gia của công an thôn, lực lượng thanh niên, chữ thập đỏ...và một số người dân có kinh nghiệm trong công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn.

Diễn tập phòng chống thiên tai -Ảnh: THANH TRÚC

Với quan điểm chỉ đạo phòng, chống thiên tai là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm và nghĩa vụ của toàn dân, toàn xã hội, UBND tỉnh đã ban hành Công văn 2147/UBND-KT về việc phòng, chống thiên tai đảm bảo an toàn cho người, nhà ở và công trình xây dựng mùa mưa bão năm 2024.

Theo đó, yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố, thị xã thường xuyên tuyên truyền để nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân liên quan nhằm PCTT đảm bảo an toàn cho người, nhà ở và công trình xây dựng trong mùa mưa bão.

Tổ chức kiện toàn ban chỉ huy PCTT&TKCN tại đơn vị, tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện kế hoạch PCTT&TKCN đã đề ra, chỉ huy lực lượng tại chỗ xử lý kịp thời, ứng phó hiệu quả với bão, lũ, lụt xảy ra tại địa phương, cơ quan, đơn vị.

Tăng cường hoạt động thông tin truyền thông, hướng dẫn kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với các loại hình thiên tai phổ biến (nhất là bão, áp thấp nhiệt đới, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, hạn hán...) bằng nhiều hình thức bảo đảm phù hợp thực tiễn, lan tỏa và phát huy hiệu quả.

Tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, đẩy mạnh tự động hóa nâng cao chất lượng công tác dự báo; phát triển hệ thống cảnh báo thiên tai cộng đồng theo hướng thông minh; phát triển hệ thống các trạm quan trắc thủy văn chuyên dùng theo hướng tự động hóa đảm bảo phục vụ công tác phòng, chống thiên tai.

Tập trung các nguồn lực từ trung ương, địa phương, các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài để ưu tiên đầu tư hạ tầng phòng, chống thiên tai, các nhiệm vụ, công trình khắc phục hậu quả và tái thiết sau thiên tai.