Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong hoạt động bầu cử

QTO - Ở Việt Nam, hoạt động bầu cử được coi là một định chế quan trọng để thực thi dân chủ, là nền tảng hợp pháp để hình thành các chức danh, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức thành viên trong hệ thống chính trị từ trung ương tới địa phương. Theo Nghị quyết số 133/2020/QH14 ngày 17/11/2020 của Quốc hội, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội (QH) khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 sẽ tiến hành vào Chủ nhật, ngày 23/5/2021. Đây là sự kiện chính trị quan trọng của đất nước nhằm lựa chọn, bầu ra những đại biểu tiêu biểu, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân trong QH và HĐND các cấp nhiệm kỳ mới, góp phần tích cực vào việc xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Để lãnh đạo cuộc bầu cử thành công, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 20/6/2020 về lãnh đạo cuộc bầu cử đại biểu QH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026, trong đó đặt ra yêu cầu cuộc bầu cử phải đảm bảo được tiến hành “dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự là ngày hội của toàn dân”. Với yêu cầu đặt ra như thế, chúng ta thấy rằng thông qua hoạt động bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND các cấp, người dân cả nước sẽ phát huy quyền làm chủ của mình, thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ công dân thông qua việc đi bầu để chọn ra những đại biểu thực sự có đủ năng lực, phẩm chất đạo đức theo luật định, xứng đáng đại diện cho mình làm đại biểu dân cử. Mặt khác chúng ta cũng thấy rằng, không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, tham gia hoạt động bầu cử cũng thể hiện quyền của mỗi công dân. Trong thực tế quyền bầu cử và ứng cử là những quyền chính trị cơ bản của công dân được quy định trong Hiến pháp. Ngày 23/5/2021 tới đây, cử tri cả nước sẽ đi bỏ phiếu bầu đại biểu QH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Mỗi lá phiếu thể hiện cho quyền công dân của một nước độc lập, tự do và dân chủ, thông qua đó gửi gắm lòng tin của cử tri đối với những người được bầu, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ngày càng vững mạnh, như lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong dịp Tổng tuyển cử đầu tiên năm 1946: “Mỗi lá phiếu như viên gạch đặt nền móng xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh”.

Như chúng ta đã biết, ngay sau khi giành được độc lập, Nhà nước ta đã sớm tổ chức tổng tuyển cử năm 1946 trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn do nhà nước còn non trẻ, lại ở thế “thù trong giặc ngoài”. Thắng lợi của cuộc tổng tuyển cử 1946 đã thể hiện quyền độc lập, tự do của đất nước, người dân Việt Nam từ thân phận nô lệ, mất nước trở thành người làm chủ đất nước, được cầm trên tay lá phiếu bầu chọn ra chính quyền từ trung ương đến địa phương để đảm nhiệm trọng trách kháng chiến, kiến quốc. Từ đó đến nay, trải qua các kỳ bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND các cấp, Đảng và Nhà nước ta luôn đề cao việc phát huy tinh thần, ý chí làm chủ của Nhân dân. Luật pháp nước ta đã nhất quán, quy định đi bầu cử không những là quyền mà còn là nghĩa vụ của công dân. Thông qua lá phiếu, cử tri thể hiện quyền được bầu ra những người đại diện cho mình trong các cơ quan quyền lực nhà nước. Đó cũng chính là nghĩa vụ của cử tri khi phải tìm hiểu, lựa chọn cho được người thực sự xứng đáng, tiêu biểu bầu vào cơ quan quyền lực nhà nước để thay mặt cho mình quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.

Hiện nay, UBMTTQVN các cấp đang tiến hành các hội nghị hiệp thương và sắp tới sẽ lập, công bố danh sách chính thức những người ứng cử; tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử… Qua trình tự pháp luật quy định về bầu cử, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan, đơn vị, địa phương, cử tri phải đặc biệt quan tâm nghiên cứu tiểu sử, những vấn đề liên quan đến những người ứng cử hết sức chu đáo, kỹ lưỡng để có thể lựa chọn chính xác người mà mình sẽ bầu vào cơ quan quyền lực nhà nước. Cử tri phải dành sự quan tâm đặc biệt đến chương trình hành động của các ứng cử viên trình bày trong quá trình tiếp xúc cử tri vận động bầu cử. Quá trình hiệp thương vừa bảo đảm được sự lãnh đạo của Đảng vừa đạt được sự đồng thuận của các thành viên mặt trận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giới thiệu để cử tri lựa chọn. Như vậy, những ứng cử viên trong danh sách chính thức để bầu là những đại biểu đã được chọn lựa qua nhiều cấp với những hình thức dân chủ nhất để cho cử tri lựa chọn, quyết định sau cùng qua lá phiếu vào ngày 23/5/2021.

Ngày nay, trình độ và nhận thức của người dân về các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội đã được nâng lên rất nhiều. Cử tri nhận thức được rằng các đại biểu QH, đại biểu HĐND là những người đại diện cho tiếng nói của mình, thực sự truyền tải được những tâm tư, nguyện vọng của mình tới diễn đàn QH, HĐND các cấp, từ những vấn đề quan trọng của quốc gia đến những vấn đề thiết thực gắn với sinh kế hằng ngày của mỗi gia đình. Bởi vậy mỗi cử tri phải phát huy tối đa quyền làm chủ của mình, thông qua lá phiếu để bầu chọn được người xứng đáng đại diện cho quyền lợi, ý chí của mình. Để cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 phát huy cao nhất tính dân chủ, ngoài việc niêm yết công khai danh sách các ứng cử viên, tổ chức các cuộc tiếp xúc cử tri vận động bầu cử đúng luật, các ứng cử viên và cử tri cũng có quyền giám sát công tác bầu cử, kiểm phiếu để đảm bảo tính công khai, dân chủ, khách quan.

Thực hiện dân chủ trong hoạt động bầu cử là phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, nâng cao ý thức, trách nhiệm của công dân trong việc đóng góp xây dựng cơ quan quyền lực nhà nước ở các cấp. Chính vì vậy, mỗi một cử tri cần phải nhận thức sâu sắc, thấu đáo về nghĩa vụ và quyền lợi của mình để chủ động hơn nữa trong việc tìm hiểu và vận động các thành viên trong gia đình tìm hiểu kỹ càng các mặt liên quan đến các ứng cử viên cũng như cách thức, thể lệ bầu cử, để ngày bầu cử thực sự trở thành ngày hội của toàn dân và đạt được mục đích cao nhất của công tác bầu cử đó là bầu ra được những đại biểu thật sự xứng đáng đại diện cho Nhân dân, đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Minh Phương