Những “cuốc xe” lạc lối...

Biết khách hàng của mình lên biên giới để xuất cảnh trái phép sang Lào nhưng những tài xế này vẫn nhận lời, để rồi khi sự việc bại lộ bị khép vào tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép qua biên giới”. Từ việc dẫn đường cho người khác, không ít người tự dẫn lối vào nhà giam, trả giá cho hành vi hám lợi của mình.

Các bị cáo trong vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” vừa bị TAND tỉnh đưa ra xét xử vào cuối tháng 11 -Ảnh: H.N

Thời điểm cuối năm, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh mở nhiều phiên tòa xét xử các vụ án liên quan đến việc tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Tùy theo tính chất, hành vi, Hội đồng xét xử tuyên các bản án nghiêm minh, có tính răn đe đối với người phạm tội. Trong nhiều vụ án, đối tượng chủ mưu đã tìm cách lôi kéo, thuê người dân ở các xã miền núi giáp biên thực hiện hành vi đưa, đón người để xuất cảnh trái phép với số tiền công ít ỏi nhưng gây hậu quả nặng nề.

Cuối tháng 11/2024, TAND tỉnh đã đưa ra xét xử vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” với quy mô lớn. Các bị cáo trong vụ án này đều trú ở huyện Hướng Hóa. Từ kết quả điều tra, cơ quan chức năng có đủ căn cứ kết luận Phạm Xuân Điệp (sinh năm 1979) tổ chức đưa 13 người, Trần Xuân Luận (sinh năm 1987) tổ chức đưa 10 người, Nguyễn Anh Dũng (sinh năm 1989) tổ chức đưa 3 người và Nguyễn Ngọc Phương (sinh năm 1991) tổ chức đưa 2 người xuất cảnh trái phép từ Việt Nam sang Lào nhằm mục đích nhận tiền công từ người khác. Với hành vi phạm tội đó, tòa đã tuyên phạt Điệp 7 năm tù; Luận 3 năm tù; Phương 6 tháng tù; Dũng 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 18 tháng.

Trước đó, vào tháng 9/2023, đường dây môi giới, đưa dẫn người khác xuất cảnh trái phép sang Lào nói trên đã bị lực lượng công an Quảng Trị phát hiện, bắt giữ thông qua nguồn tin người dân cung cấp. Qua xác minh ban đầu, cơ quan chức năng nhận định có một đường dây đưa dẫn người khác xuất cảnh trái phép sang Lào do đối tượng nhiều địa bàn móc nối với nhau. Chuyên án THL8 được xác lập để đấu tranh hiệu quả. Quá trình đấu tranh, lực lượng ban chuyên án gặp nhiều khó khăn bởi đường dây được điều hành một cách kín đáo, các đối tượng sử dụng số điện thoại không chính chủ để liên lạc bằng zalo, telegram... với quy ước, mật khẩu chặt chẽ và liên tục thay đổi phương tiện, địa điểm.

Khi chuyên án được phá thành công, nội dung vụ án cũng dần sáng tỏ. Trong vụ án này, Luận sau khi được một người phụ nữ tên Minh (không rõ lai lịch, địa chỉ) thuê đón người Trung Quốc lên thị trấn Lao Bảo để xuất cảnh trái phép vào tháng 8/2023 đã đứng ra thuê các tài xế khác để chở khách. Giữa Luận và Minh đã nhiều lần thực hiện giao dịch này với mức tiền công được thỏa thuận là: đón từ TP. Đông Hà giá 700 ngàn đồng/người; đón từ địa phận giáp ranh Quảng Bình- Quảng Trị giá 900 ngàn đồng/người. Luận lấy tiền công 200 ngàn đồng/ người, còn lại trả cho lái xe. Sau khi nhận “đơn hàng”, Luận thuê Hùng từ Hướng Hóa về chở khách tại TP. Đông Hà rồi đưa lên Lao Bảo giao cho Điệp. Hùng trước đó đã chở gần 10 chuyến khách Trung Quốc giao cho Điệp, mỗi chuyến nhận 500 ngàn đồng đến hơn 2 triệu đồng.

Tiếp đó, Luận thuê Hồ Xuân Phong, ở thị trấn Khe Sanh đón khách ở địa phận giáp ranh giữa Quảng Trị - Quảng Bình lên Lao Bảo. Quá trình chở, Phong không biết những người khách Trung Quốc xuất cảnh trái phép, chỉ lo họ không có giấy tờ sẽ bị xử phạt hành chính nên trả khách tại km 1.040 đường Hồ Chí Minh (thuộc địa phận tỉnh Quảng Bình). Cũng trong khoảng thời gian này, Luận nhờ người tìm Phương đón 2 khách Trung Quốc tại TP. Đông Hà lên thị trấn Lao Bảo; trên đường đón luôn 3 người bị Phong trả giữa đường.

Phương biết rất rõ những người khách mình chở sẽ xuất cảnh trái phép sang Lào vì trước đó đã từng chở và giao khách tại khu vực giáp biên giới Việt - Lào. Tuy nhiên, quá trình chở khách, nghi ngờ có vấn đề khác thường nên Phương không đồng ý đón 3 khách Trung Quốc ở km 1.040 đường Hồ Chí Minh, đồng thời trả luôn 2 khách đã chở trước đó ở cây xăng cầu Đuồi, huyện Cam Lộ.

Luận tiếp tục thuê Quân về đón khách và làm nhiệm vụ dò đường vì Quân lần đầu tham gia đón khách Trung Quốc lên biên giới. Khi xe của cả hai đến km 36 Quốc lộ 9 thì bị lực lượng chức năng kiểm tra, phát hiện và bắt giữ. Trừ Phong, tất cả các tài xế tham gia chở khách Trung Quốc lên biên giới đều bị kết án tù, trong đó có người dù chỉ chở một đoạn ngắn rồi thả khách (như bị cáo Phương) vẫn bị kết án.

Riêng với Điệp, bị cáo này được một người đàn ông không quen biết nhờ tìm xe chở 3 người Trung Quốc từ Quảng Bình lên Lao Bảo để xuất cảnh trái phép sang Lào. Điệp thuê Dũng chở, trả tiền công 500 ngàn đồng/một người. Do uống rượu nên Dũng thuê Trí lái (tài xế này không biết việc khách có kế hoạch xuất cảnh trái phép), còn mình ngồi bên ghế phụ. Khi xe đến km 36 Quốc Lộ 9 thì bị lực lượng chức năng phát hiện.

Vào đầu tháng 12, bị cáo Hồ Văn Vin, người dân tộc thiểu số, trú tại khóm Ka Tăng, thị trấn Lao Bảo cũng bị TAND xét xử về tội danh trên.

Bị cáo mới chỉ 18 tuổi, nhận thức pháp luật hạn chế nên bị một đối tượng khác rủ chở người mang quốc tịch Trung Quốc xuất cảnh trái phép sang Lào với tiền công chở một người là 400 ngàn Kíp Lào, chia đều cho mỗi người. Nhưng khi sự việc bị phát hiện, các đối tượng khác đã cao chạy xa bay, để lại Vin với bản án 12 tháng tù giam.

Đối tượng tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép không chỉ người Việt Nam mà một số người Trung Quốc cũng tham gia vào đường dây này. Vào cuối tháng 3/2024, tại khóm Ka Tăng, thị trấn Lao Bảo, lực lượng chức năng phát hiện hai đối tượng quốc tịch Trung Quốc tổ chức cho 21 công dân Việt Nam (trong đó có 20 người dân tộc H’Mông, một người dân tộc Tày) xuất cảnh trái phép sang Lào. Những người này được đưa sang Lào để trồng và chăm sóc cây lấy gỗ nguyên liệu cho một công ty có chi nhánh tại huyện Sê Pôn, tỉnh Savannakhet.

Theo nhận định của cơ quan công an, nhiều đường dây tội phạm tổ chức đưa người Việt Nam ra nước ngoài trái phép đã hình thành với sự câu kết giữa các đối tượng trong, ngoài nước, cả người Việt Nam và người nước ngoài. Các đối tượng môi giới, tổ chức đưa người đi nước ngoài trái phép thường lôi kéo, dụ dỗ những người trong độ tuổi lao động, không có việc làm, có người nhà lao động ở nước ngoài, có nhu cầu tìm kiếm việc làm ở nước ngoài...

Về phía người dân, bên cạnh nhiều trường hợp bị lừa đảo, lôi kéo trở thành nạn nhân cũng có rất nhiều trường hợp chủ động kết nối với các đối tượng trong đường dây phạm tội để xuất cảnh trái phép.

Thời gian qua, lực lượng công an, bộ đội biên phòng tăng cường công tác nắm tình hình, phối hợp với các cơ quan chức năng trong và ngoài nước phát hiện, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm các hành vi xuất cảnh, tổ chức xuất cảnh trái phép. Tuy nhiên, công tác phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm này gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nhiều bị hại mang tâm lý mặc cảm, sợ bị trả thù nên không khai báo, gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong công tác xác minh, giải quyết vụ việc liên quan.

Việc hình thành các đường dây đưa người xuất, nhập cảnh trái phép tác động tiêu cực đến an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Vì vậy, người dân cần nâng cao nhận thức pháp luật về xuất nhập cảnh trái phép, trốn ở lại nước ngoài cư trú, lao động bất hợp pháp. Đồng thời, cảnh giác trước phương thức, thủ đoạn của các đối tượng tội phạm; tố giác hành vi tổ chức đưa người đi nước ngoài trái phép cho cơ quan chức năng để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý kịp thời.

Thủy Ba