Nhiều hệ lụy từ hút thuốc lá thụ động

Theo Tổ chức Y tế thế giới, khói thuốc lá không những ảnh hưởng đến người hút mà còn làm ô nhiễm môi trường xung quanh. Người không hút thuốc lá nhưng thường xuyên sống, làm việc trong môi trường có khói thuốc lá cũng mắc các bệnh như người hút thuốc, thậm chí nghiêm trọng hơn. Bởi lẽ, với người hút thuốc lá trực tiếp, khói thuốc trước khi vào phổi có đi qua đầu lọc, còn với người hút thụ động thì hít phải khói trực tiếp từ đầu điếu thuốc đang cháy và từ cả người hút phả ra.

Một lớp truyền thông về tác hại thuốc lá được tổ chức tại huyện Gio Linh - Ảnh: T.L

Theo nghiên cứu, khói tỏa ra từ đầu điếu thuốc lá đang cháy chứa chất độc nhiều gấp 21 lần so với khói thuốc phả ra. Người không hút thuốc nhưng thường xuyên sống và làm việc trong môi trường có khói thuốc có thể hít vào lượng khói thuốc tương đương với hút 5 điếu thuốc/ngày. Khói thuốc gây ảnh hưởng trong phạm vi 7-10 m.

Do đó, ngay cả khi ở xa người hút thì người hít phải khói thuốc lá thụ động vẫn gặp những nguy cơ về sức khỏe. Khói thuốc thụ động chứa hàng nghìn hóa chất, trong đó có ít nhất 250 chất độc hại và chất gây ung thư. Nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá thụ động có thể gây ra nhiều bệnh, phổ biến như: ung thư, tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng sức khỏe sinh sản. Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi lên 30% và bệnh tim mạch lên 25%.

Riêng hệ hô hấp, khói thuốc lá thụ động gây các bệnh như: viêm họng, viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản. Nếu tiếp xúc khói thuốc thụ động lâu ngày có thể dẫn đến viêm phổi, lao phổi, ung thư phổi. Người cao tuổi, phụ nữ mang thai và trẻ em chịu ảnh hưởng nghiêm trọng hơn khi hít phải khói thuốc thụ động vì đây là những đối tượng có sức đề kháng kém.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường xuyên hít phải khói thuốc sẽ làm tăng tỉ lệ mắc viêm phế quản, viêm phổi và viêm tai giữa; tăng các triệu chứng hô hấp mãn tính như: hen, giảm sự phát triển chức năng phổi...

Hút thuốc lá thụ động gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe con người. Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2013 đã quy định rõ các địa điểm cấm hút thuốc lá. Trong đó, các khu vực cấm hút thuốc lá hoàn toàn như: cơ sở y tế, giáo dục; cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao; khu vực trong nhà các nơi công cộng...

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, do việc thực thi các chế tài vẫn còn hạn chế, ý thức của người dân chưa cao nên tình trạng hút thuốc lá tại những nơi cấm hút thuốc có nơi, có lúc vẫn còn diễn ra, gây ảnh hưởng không nhỏ đến những người xung quanh.

Chị Hoàng Tố Lâm Uyên, thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh chia sẻ: “Tôi có người thân nằm điều trị dài ngày tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh nên thường xuyên đi lại từ thị trấn Cửa Tùng vào TP. Đông Hà bằng xe buýt. Mỗi lần đợi xe tại trạm, tôi thường chứng kiến cảnh nhiều người tự nhiên hút thuốc lá mặc cho xung quanh có cháu nhỏ hoặc người già. Tại bệnh viện, do đơn vị thực hiện nghiêm các quy định cấm hút thuốc lá nên cơ bản người dân chấp hành tốt. Thế nhưng ngoài khuôn viên bệnh viện, tôi vẫn chứng kiến nhiều người tự do hút thuốc. Hút thuốc lá cũng như hút thuốc lá thụ động gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và những người xung quanh, nên tôi nghĩ bên cạnh sự quan tâm của ngành chức năng trong việc thực hiện các chế tài thì việc tự nâng cao ý thức của mỗi người đóng vai trò rất quan trọng”.

Thời gian qua, để góp phần xây dựng môi trường không khói thuốc, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn tỉnh cùng ngành y tế đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả. Tiêu biểu như: tăng cường công tác truyền thông; xây dựng, triển khai, nhân rộng các mô hình điểm về cộng đồng, cơ quan, tổ chức không có khói thuốc lá. Để xây dựng môi trường không khói thuốc lá, ngành y tế đã phối hợp với các địa phương, đơn vị, tổ chức kiểm tra việc thực hiện pháp luật về PCTHCTL tại các cơ sở y tế.

Chỉ đạo các đơn vị thực hiện cơ sở y tế không khói thuốc lá; công chức, viên chức tại đơn vị cam kết không hút thuốc lá trong khuôn viên đơn vị. Thường xuyên nhắc nhở bệnh nhân, người nhà bệnh nhân và khách đến liên hệ công tác không được hút thuốc lá tại các cơ sở y tế...

Đồng thời, chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tổ chức các hoạt động truyền thông về tác hại thuốc lá đến tận người dân. Qua đó, đã giúp người dân và cộng đồng nâng cao nhận thức về THCTL, góp phần làm thay đổi nhận thức và hành vi đối với người sử dụng thuốc lá.

Vì sức khỏe bản thân và cộng đồng, tốt nhất, người dân nên ngưng hút thuốc lá. Trường hợp bị nghiện thuốc lá chưa thể bỏ hẳn nên hạn chế hút thuốc lá trong phòng kín, chỉ nên hút tại những không gian cho phép hút thuốc lá.

Đồng thời, mỗi người cũng cần hiểu những tác hại của việc hút thuốc lá trực tiếp cũng như thụ động. Từ đó, tích cực tuyên truyền, vận động những người xung quanh nâng cao ý thức, không hút thuốc lá tại nơi đông người, tiến tới bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.

T.L