Nâng cao nghiệp vụ đội ngũ cán bộ làm công tác dân số cơ sở trong tình hình mới

(QT) - Một trong những yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công của công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) thời gian qua chính là sự hình thành và hoạt động có hiệu quả mạng lưới viên chức dân số và cộng tác viên dân số cơ sở. Với nhiều kinh nghiệm, sự năng động và lòng nhiệt huyết, đội ngũ này đã phát huy vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chính sách về dân số - KHHGĐ, góp phần xây dựng quê hương ngày càng văn minh, giàu đẹp.

Cán bộ dân số tuyên truyền CSSKSS/ KHHGĐ cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ

Toàn tỉnh Quảng Trị hiện có 141 viên chức dân số - KHHGĐ đang làm việc tại trạm y tế các xã, phường, thị trấn được tuyển dụng và bố trí làm việc tại trạm y tế theo chính sách từ Nghị quyết 06/2010/ NQ-HĐND của HĐND tỉnh; 1.630 cộng tác viên dân số - KHHGĐ các thôn, bản, khu phố, cụm dân cư. Đây được xem là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân số và là nhân tố quan trọng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch về công tác dân số - KHHGĐ. Chính vì vậy, hằng năm, Chi cục DSKHHGĐ tỉnh và trung tâm DS-KHHGĐ ở các địa phương luôn quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ viên chức, cộng tác viên dân số, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác tại địa phương.

Anh Phan Quyết Chiến, viên chức dân số - KHHGĐ tại Trạm Y tế xã Hải An là người có nhiều năm gắn bó với công tác dân số ở địa phương. Bằng sự nỗ lực, tâm huyết của mình, anh đã góp phần đưa xã Hải An nhiều năm liền đi đầu trong công tác dân số - KHHGĐ ở huyện, góp phần không nhỏ vào việc thực hiện thành công các chỉ tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế tại địa phương. Anh Chiến chia sẻ: “Là người gắn bó lâu năm với công tác dân số - KHHGĐ xã, tôi hiểu rõ những khó khăn của công tác này. Ngoài sự tận tụy với công việc thì yếu tố quyết định đến thành công của công tác dân số đó là những kinh nghiệm, kỹ năng cần có của người cán bộ dân số trong quá trình tiếp cận, “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền vận động người dân để họ dần thay đổi nhận thức, hành vi, từ đó thực hiện tốt các chủ trương, chính sách dân số của Đảng và Nhà nước”.

Xác định được tầm quan trọng của việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác dân số - KHHGĐ ở cơ sở là yếu tố then chốt, quyết định đến việc hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch công tác dân số - KHHGĐ hằng năm, nhất là trước những yêu cầu, nhiệm vụ của Nghị quyết 21/NQ-TW ngày 25/10/2017 của BCH Trung ương Đảng về công tác dân số trong tình hình mới, trong năm 2017 và 9 tháng đầu năm 2018 Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh, Trung tâm Dân số - KHHGĐ các huyện, thị xã, thành phố đã phối hợp tổ chức 70 lớp tập huấn, cung cấp thông tin, nói chuyện chuyên đề cho hơn 1.771 học viên là viên chức dân số - KHHGĐ các xã, phường, thị trấn và cộng tác viên thôn, bản, khu dân cư trong toàn tỉnh. Nội dung các buổi tập huấn chủ yếu như bồi dưỡng kỹ năng về công tác thống kê dân số; công tác chăm sóc SKSS; các kỹ năng truyền thông, tư vấn, vận động, giáo dục thay đổi hành vi về dân số-KHHGĐ… tại cộng đồng, đặc biệt là cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, giúp họ thay đổi nhận thức, chuyển đổi thái độ hành vi thực hiện công tác dân số.

Bà Nguyễn Thị Hương, Phó giám đốc Trung tâm Dân số - KHHGĐ huyện Hải Lăng, cho biết: “Hằng năm, trên cơ sở hướng dẫn của ngành Dân số - KHHGĐ tỉnh, Trung tâm Dân số - KHHGĐ đã tham mưu cho BCĐ công tác dân số - KHHGĐ huyện, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tổ chức có hiệu quả các lớp tập huấn, cung cấp thông tin, nói chuyện chuyên đề về công tác dân số với nhiều thành phần tham gia, trong đó trực tiếp là đội ngũ viên chức dân số xã, đội ngũ cộng tác viên dân số - KHHGĐ ở các thôn, khóm, cụm dân cư. Ngoài việc cung cấp các kiến thức về công tác dân số và phát triển, KHHGĐ, CSSKSS; phương pháp truyền thông, vận động người dân thực hiện chính sách dân số ở cơ sở, chúng tôi đặc biệt chú trọng triển khai các nội dung, thông tin liên quan về chính sách công tác dân số hiện nay như thông tin, tuyên truyền Nghị quyết 21 về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó tập trung nhiều nội dung về vấn đề nâng cao chất lượng dân số như: sàng lọc trước sinh, sơ sinh; chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh… Qua đó, cung cấp, bổ sung thông tin, kiến thức, kỹ năng giúp cho đội ngũ viên chức, cộng tác viên dân số - KHHGĐ tại các địa phương có thể triển khai lồng ghép, tuyên truyền và thực hiện đạt kết quả công tác dân số tại các xã, thị trấn cũng như trên địa bàn huyện”.

Bên cạnh nhiều hoạt động thiết thực, cụ thể và kết quả đạt được của ngành Dân số trong thời gian qua, ghi nhận nhiều sự cố gắng, nỗ lực đến từ đội ngũ làm công tác dân số - KHHGĐ ở cơ sở thì hiện nay, công tác dân số - KHHGĐ ở Quảng Trị đang gặp không ít khó khăn, thách thức, đó là: Tổ chức bộ máy có nhiều sự thay đổi và chưa ổn định ở các cấp, đặc biệt là ở cấp huyên, xã. Trong khi đó, công tác dân số ngày càng nảy sinh nhiều vấn đề mới cần giải quyết như quy mô dân, cơ cấu dân số thiếu ổn định và có sự khác biệt tại các địa phương, vùng, miền; mức sinh, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tại tỉnh còn ở mức cao và là một trong những tỉnh, thành phố có mức sinh cao nhất cả nước (2,48 con); tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh còn cao, có chiều hướng tăng trong những năm trở lại đây và chưa được khống chế; chất lượng dân số thấp…Điều này đã cản trở không nhỏ đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội cũng như trong việc triển khai thực hiện công tác dân số - KHHGĐ tại địa phương.

Để tiếp tục nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số, đáp ứng những yêu cầu nhiệm vụ công tác dân số - KHHGĐ trong giai đoạn hiện nay, lãnh đạo chính quyền các cấp, trong đó, ngành y tế - dân số cần tham mưu cấp thẩm quyền sớm ban hành mô hình tổ chức bộ máy phù hợp, ổn định nhằm tạo tâm lý, tư tưởng vững vàng cho đội ngũ làm công tác dân số -KHHGĐ cơ sở, tập trung triển khai có hiệu quả nhiệm vụ công tác tại địa phương. Mặt khác, cần có chế độ chính sách, hỗ trợ kịp thời, thỏa đáng đối với đội ngũ làm công tác dân số, trước hết là ưu tiên hỗ trợ cho đội ngũ cộng tác viên dân số thôn, bản, các khu dân cư; đồng thời có chính sách khen thưởng kịp thời đối với những người làm tốt công tác tuyên truyền, vận động về dân số - KHHGĐ để khuyến khích họ gắn bó lâu dài với công việc. Cùng với đó, việc không ngừng đào tạo, nâng cao kiến thức, các kỹ năng cần thiết trong công tác tuyên truyền, vận động và quá trình triển khai thực thi nhiệm vụ tại địa phương là yếu tố then chốt góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của công tác dân số - KHHGĐ, chiến lược dân số/SKSS/KHHGĐ giai đoạn 2011-2020 và công cuộc xóa đói, giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân trong tỉnh.

Văn Hưng