“Muốn khởi nghiệp phải chuẩn bị kĩ lưỡng về ý tưởng, sản phẩm, thị trường, kĩ thuật, tài chính, nhân lực, sự đổi mới sáng tạo”

( QT) - Trở thành doanh nhân thành đạt đang là mục tiêu thôi thúc nhiều bạn trẻ khởi nghiệp. Tuy nhiên, trong hành trình đầy thách thức, có rất nhiều thanh niên chưa thành công mà nguyên nhân chính là do thiếu các điều kiện cần và đủ để khởi nghiệp. Phóng viên Báo Quảng Trị có cuộc phỏng vấn Bí thư Huyện đoàn Hải Lăng TRẦN HỮU BẮC xung quanh vấn đề này.

- Thời gian qua, công tác hướng dẫn, tạo điều kiện cho đoàn viên thanh niên trên địa bàn khởi nghiệp, phát triển kinh tế luôn được Huyện đoàn Hải Lăng chú trọng và đạt được một số kết quả quan trọng. Đề nghị đồng chí cho biết thêm về quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ này?

- Thời gian qua, Huyện đoàn Hải Lăng luôn quan tâm đến vấn đề khởi nghiệp trong thanh niên và đã thực hiện nhiều giải pháp hữu hiệu để tạo mọi điều kiện khuyến khích đoàn viên thanh niên khởi nghiệp. Chúng tôi thường xuyên đồng hành với thanh niên trên mỗi mô hình kinh tế để kịp thời động viên, chia sẻ, tháo gỡ từng khó khăn đối với chủ mô hình. Ví dụ như tình trạng thiếu vốn đang là một trong những trở ngại lớn trên con đường khởi nghiệp của thanh niên. Nhu cầu vốn thì nhiều nhưng số được vay lại rất ít. Nếu được vay thì số vốn đó cũng chưa đáp ứng được nhu cầu để phát triển mô hình hiệu quả. Đa số mô hình kinh tế hiệu quả của thanh niên hiện nay đều từ nguồn vốn của gia đình, người thân hỗ trợ. Bên cạnh đó, đầu ra của sản phẩm và sự biến động của giá cả thị trường, nhất là các mặt hàng nông sản đang là vấn đề rất đáng quan tâm của thanh niên trên con đường khởi nghiệp. Chúng tôi đặt câu hỏi: Tại sao nhiều sản phẩm của thanh niên có chất lượng lại khó tiêu thụ vậy? Mọi nguồn vốn đổ vào đầu tư, tuy nhiên tiêu thụ không được, lại thiếu sự dẫn dắt của khoa học - công nghệ, thông tin thị trường không đầy đủ, từ đó thanh niên chán nản rồi bỏ cuộc.

Từ thực tế này nên hằng quý, Huyện đoàn Hải Lăng tổ chức khảo sát nhu cầu vay vốn của thanh niên, tiến hành thẩm định mô hình và đề xuất với các ngân hàng hỗ trợ cho thanh niên vay vốn. Trên cơ sở các cây, con chủ lực, Huyện đoàn phối hợp với phòng nông nghiệp và các ngành liên quan tổ chức tập huấn, chuyển giao khoa học- kĩ thuật cho thanh niên. Hỗ trợ thanh niên lập đề án sản xuất thực hiện ý tưởng khởi nghiệp, tổ chức tham quan các mô hình trên địa bàn và đề xuất với chính quyền, các ngành tạo điều kiện thuận lợi trong cấp đất, thuê đất để thanh niên khởi nghiệp. Bên cạnh đó, tổ chức đoàn cũng làm tốt công tác tuyên dương các gương điển hình thanh niên làm kinh tế giỏi để nhân rộng các mô hình có hiệu quả trên địa bàn.

- Theo đồng chí, để một mô hình thanh niên khởi nghiệp thành công cần điều kiện gì tiên quyết nhất?

-Theo tôi, khởi nghiệp khác với lập nghiệp là đòi hỏi phải có sự đổi mới và sáng tạo. Đặc tính cơ bản của khởi nghiệp là tính đột phá nhằm tạo ra cái chưa có tiền lệ hoặc nếu tạo ra cái đã có tiền lệ thì cái mới được tạo ra phải có giá trị cao hơn so với những cái đang có sẵn. Khởi nghiệp là vấn đề không hề đơn giản, đòi hỏi người khởi nghiệp phải có sự chuẩn bị kĩ lưỡng về ý tưởng, sản phẩm, thị trường, kĩ thuật, tài chính, nhân lực… với sự đổi mới và sáng tạo. Do vậy, không nên quá vội vàng khởi nghiệp khi chưa tích lũy đầy đủ kiến thức, kinh nghiệm kinh doanh, kinh nghiệm sống. Đây là những kiến thức cơ bản cần phải học trước khi bắt tay vào khởi nghiệp.

Mô hình nuôi lợn theo công nghệ tiên tiến được thanh niên Hải Lăng triển khai. Ảnh: MT

Tôi cho rằng, bên cạnh các giá trị về kiến thức và kinh nghiệm, nếu chưa chuẩn bị tâm lí đứng lên sau thất bại thì không nên khởi nghiệp. Thất bại là điều không hề mong muốn với những ai bắt tay khởi nghiệp, nhưng đây là bài học quý để đi đến thành công. Dám nhìn thẳng vào sự thật, chuẩn bị tâm thế để đứng lên sau thất bại là điều cần thiết để những bạn trẻ xung kích trên mặt trận khởi nghiệp đi đến thành công. Do vậy, yêu cầu thứ hai đối với những thanh niên khởi sự doanh nghiệp là dám mạo hiểm và phải biết chấp nhận rủi ro. Nếu không chuẩn bị kĩ về tâm lí thì người khởi nghiệp khó trụ vững để đi đến thành công khi gặp rủi ro không lường trước trong hành trình khởi nghiệp.

Để giúp thanh niên khởi nghiệp và làm giàu chính đáng, các tổ chức Đoàn Thanh niên và Hội Liên hiệp thanh niên tỉnh cần định hướng cho đoàn viên thanh niên nghiên cứu, tìm tòi các ý tưởng, sáng tạo sản phẩm phù hợp với thị trường. Để khuyến khích thanh niên tham gia khởi nghiệp và khởi nghiệp thành công, chính quyền địa phương cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích tạo ra các hình thức khởi nghiệp mới, sáng tạo.

- Trở thành doanh nhân thành đạt đang là ước muốn, là mục tiêu phấn đấu của rất nhiều bạn trẻ. Tuy nhiên, trong hành trình khởi nghiệp đầy thách thức, có rất nhiều mô hình chưa thành công, vậy kinh nghiệm là thế nào, thưa đồng chí?

- Một nguyên nhân phổ biến là thiếu vốn hoạt động. Đối với những người lần đầu tiên bắt tay vào kinh doanh thường đưa ra dự trù nguồn vốn để khởi nghiệp quá thấp, hoặc đặt ra kì vọng quá cao vào doanh thu bán hàng. Xác định nguồn vốn cần thiết để doanh nghiệp hoạt động là bước quan trọng khi khởi nghiệp. Có nghĩa là nguồn vốn cần chuẩn bị phải đủ để trang trải tất cả chi phí cho đến khi hoạt động kinh doanh thu được lợi nhuận. Chúng tôi nhận thấy, nhiều mô hình thanh niên khởi nghiệp trên địa bàn thất bại đều do chủ các mô hình không cân đối được nguồn vốn, sản xuất ồ ạt, chạy theo thị trường nên khi xảy ra rủi ro thì dẫn đến hụt vốn, không có khả năng “đứng dậy”. Một số ít còn dựa nhiều vào dự án, chính sách hỗ trợ nên khi hết thời hạn của dự án, chính sách thì không duy trì sản xuất được.

Một nguyên nhân khác là công tác quản lí không hiệu quả. Sự quản lí yếu kém là yếu tố chính dẫn đến thất bại khi khởi nghiệp. Những bạn mới bắt đầu kinh doanh thường thiếu kinh nghiệm trong quản lí tài chính, sản xuất. Tiếp theo là mở rộng phát triển quá nhanh. Đã có nhiều trường hợp thất bại khi khởi nghiệp do mô hình nhân rộng quá nhanh chóng. Họ không thể chuẩn bị tốt nguồn nhân lực, tài chính cho hoạt động mở rộng. Khi đó sẽ khó đáp ứng được nhu cầu khách hàng.

Ngoài ra, nhiều mô hình đã có những bước thành công ban đầu nhưng khâu liên kết sản xuất, tìm kiếm thị trường còn yếu, tư duy “ích kỉ” không muốn chia sẻ, hoặc chưa chịu khó tái đầu tư, nâng cao công nghệ để sản xuất nên phụ thuộc nhiều vào thương lái, dẫn đến sản xuất cầm chừng và thất bại.

- Thanh niên khởi nghiệp là phong trào quan trọng trong hoạt động của đoàn. Theo đồng chí, để phong trào ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả cao hơn, nhiệm vụ thời gian tới của Ban Thường vụ Huyện đoàn Hải Lăng là gì ?

- Hiện nay Huyện đoàn đang triển khai thực hiện điểm 2 mô hình trang trại thanh niên có cam kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm đầu ra (quy mô 2,4 ha/mô hình) với các sản phẩm chủ lực là lợn sạch và nông sản hữu cơ. Trên cơ sở đó, tiến hành chuyển giao khoa học- kĩ thuật, liên kết sản xuất với các mô hình khác trên địa bàn để mở rộng sản xuất. Đồng thời, với quan điểm “đầu tàu gương mẫu”, Ban Thường vụ Huyện đoàn tập trung chỉ đạo mỗi cán bộ đoàn từ huyện đến cơ sở phải là các chủ mô hình kinh tế để thanh niên tin tưởng và làm theo. Bên cạnh đó, tiếp tục vận động thanh niên sau xuất khẩu lao động trở về địa phương để phát triển kinh tế, đây là một trong những lực lượng có nguồn vốn lớn, có trình độ, tác phong làm việc chuyên nghiệp từ môi trường nước ngoài. Tiếp tục vận động sinh viên tốt nghiệp đại học thành lập các tổ hợp tác để kinh doanh, góp phần đưa các sản phẩm của địa phương trở thành thương hiệu trên cả nước.

- Xin cảm ơn đồng chí!

Minh Trí (thực hiện)