Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở tạo điều kiện cho lực lượng bảo vệ hoạt động thống nhất, hiệu lực, hiệu quả

Ngày 1/7/2024, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự (ANTT) ở cơ sở chính thức có hiệu lực thi hành. Việc ban hành luật bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, tương xứng trong xây dựng, hoạt động, quản lý, sử dụng các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, đồng thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, góp phần xây dựng, củng cố phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở địa bàn cơ sở ngày càng sâu rộng, hiệu quả.

Công an xã bán chuyên trách ở Thanh An, Cam Lộ hỗ trợ lực lượng công an xã trong công tác tuần tra, kiểm soát địa bàn -Ảnh: D.T

Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở được thông qua ngày 28/11/2023 tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Luật bao gồm 5 chương, 33 điều; quy định rõ về vị trí, chức năng, nguyên tắc tổ chức, hoạt động; nhiệm vụ; công tác xây dựng lực lượng, bảo đảm điều kiện hoạt động và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.

Về vị trí, chức năng của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, luật quy định rõ vai trò của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là một trong những lực lượng quần chúng, được bố trí ở thôn, tổ dân phố và là lực lượng nòng cốt trong hỗ trợ công an cấp xã giúp UBND cấp xã tham mưu thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Luật cũng quy định tiêu chuẩn về lý lịch, trình độ văn hóa, sức khỏe của người được tuyển chọn tham gia lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tiễn, yêu cầu của từng vùng miền; quy định quan hệ công tác với HĐND, UBND, công an cấp xã và quan hệ phối hợp với các cơ quan, tổ chức đóng trên địa bàn cấp xã.

Luật đã điều chỉnh quy định về nhiệm vụ của các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT. Lực lượng này sau khi được kiện toàn bảo đảm phù hợp với trình độ, năng lực và thể hiện rõ tính chất là tham gia hỗ trợ lực lượng công an cấp xã trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở. 6 nhóm nhiệm vụ được giao cho lực lượng tham gia bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở bao gồm việc hỗ trợ: nắm tình hình về ANTT; xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; quản lý hành chính về trật tự xã hội; vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông và thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự khi được điều động...

Thực tế cho thấy, lực lượng công an xã bán chuyên trách trên địa bàn đã hỗ trợ tích cực cho lực lượng công an xã trong công tác đảm bảo an ninh trật tự tại địa bàn cơ sở. Đội ngũ này đã kịp thời nắm tình hình, tham mưu giải quyết các vụ việc, không để bị động, bất ngờ.

Tuy nhiên, một số nhiệm vụ của lực lượng công an xã bán chuyên trách hiện nay bị trùng với nhiệm vụ của công an cấp xã nhưng hiệu quả không cao dẫn đến những khó khăn trong công tác điều hành, chỉ đạo.

“Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã điều chỉnh quy định về nhiệm vụ của các lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, trong đó có lực lượng công an xã bán chuyên trách là tham gia hỗ trợ lực lượng công an cấp xã trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, không trùng với nhiệm vụ của công an cấp xã và chính quyền cơ sở.

Đặc biệt là số lượng công an xã bán chuyên trách được bổ sung về số lượng và bảo đảm các điều kiện hoạt động sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho công an xã trong điều hành hoạt động, hỗ trợ tích cực, có hiệu quả cho lực lượng công an trong đảm bảo ANTT tại cơ sở”, Trung tá Lê Đình Phú, Trưởng Công an xã Thanh An, huyện Cam Lộ, cho biết.

Về sắp xếp, kiện toàn, bố trí lực lượng, luật quy định kiện toàn thống nhất lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng công an xã bán chuyên trách hiện nay và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng thành một lực lượng chung với tên gọi là lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở và được bố trí theo mô hình Tổ bảo vệ ANTT ở thôn, tổ dân phố, đơn vị dân cư tương đương.

“Việc sắp xếp, kiện toàn thống nhất các lực lượng, chức danh đối với lực lượng đảm bảo ANTT ở cơ sở sẽ góp phần kiện toàn, tinh gọn thống nhất một đầu mối. Công an phường sẽ bảo đảm được tính linh hoạt, chủ động, nhanh chóng trong chỉ đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự và phòng cháy, chữa cháy ở địa bàn cơ sở; khắc phục được những chồng chéo, mâu thuẫn trong thực hiện nhiệm vụ giữa các lực lượng”, Trung tá Cao Xuân Hồng, Trưởng Công an phường Đông Lễ, TP. Đông Hà, chia sẻ.

Luật Lực lượng tham gia đảm bảo ANTT ở cơ sở được ban hành là cụ thể hóa đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.

Luật được thực thi sẽ tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, tương xứng trong hoạt động, quản lý, sử dụng lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở để lực lượng này phát huy vai trò, chức năng, nhiệm vụ, thực sự là “cánh tay nối dài” hỗ trợ công an cấp xã thực hiện các nhiệm vụ, góp phần thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới.

Diệu Thúy