Khẳng định vai trò “trụ đỡ” của nền kinh tế

Là vựa lúa trọng điểm của tỉnh, nông nghiệp đã khẳng định vai trò “trụ đỡ” kinh tế của huyện Hải Lăng. Trước những yêu cầu phát triển mới, huyện Hải Lăng đang đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hiện đại, nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh, hướng tới nền nông nghiệp bền vững và hiệu quả hơn.

Sử dụng thiết bị bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật cho cây lúa tại huyện Hải Lăng - Ảnh: L.A

Dấu ấn nông nghiệp hữu cơ

Để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng cũng như nâng cao năng suất, chất lượng và giá thành sản phẩm, vụ đông xuân 2021-2022, Hợp tác xã (HTX) Kim Long, xã Hải Quế (nay là xã Hải Bình) phối hợp với Công ty cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị và Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai mô hình sản xuất lúa hữu cơ với quy mô 17,5 ha, sử dụng giống lúa ST25.

Trong đó, Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ 50% giống và vật tư; Công ty cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị hỗ trợ các khâu trong sản xuất lúa hữu cơ như: mạ khay đạt tiêu chuẩn; chế phẩm sinh học; phân bón hữu cơ; dịch vụ cấy máy; phun chế phẩm bằng máy bay không người lái; sử dụng máy gặt lúa và máy cuộn rơm...

Giám đốc HTX Kim Long Nguyễn Hữu Phước cho biết, ngay từ ban đầu, quy trình sản xuất lúa hữu cơ được triển khai đồng bộ và chặt chẽ từ khâu làm đất, gieo cấy, canh tác, thu hoạch, chế biến, bảo quản sau thu hoạch và ra thành phẩm với yêu cầu nghiêm ngặt, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí theo tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế.

Khác với cách làm tuyền thống, khi sản xuất lúa hữu cơ nông dân phải tuyệt đối không sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật... Thay vào đó là sử dụng các chế phẩm sinh học tự nhiên như: đạm cá, nước thân cây lên men, can xi phốt phát từ xương, vỏ trứng, thuốc thảo mộc từ gừng, tỏi, ớt... để cung cấp dinh dưỡng và phòng trừ sâu bệnh trên cây lúa. Nhờ vậy, đã đảm bảo sức khỏe cho nông dân và tăng hiệu quả kinh tế.

Phun dung dịch từ sữa tươi, sữa đậu nành với trứng gà, dịch giun quế và men vi sinh tại trang trại hữu cơ Bàu Giàng, xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng - Ảnh: L.A

Tại xã Hải Sơn, với tư duy làm nông nghiệp khác biệt, năm 2016, ông Nguyễn Trí Đảm đã lên vùng đồi Khe Mương xây dựng trang trại sản xuất nông nghiệp hữu cơ khép kín trên diện tích gần 10 ha. Sản phẩm chủ lực là bưởi da xanh, cam V2, cam Nam Đông, cam cara ruột đỏ...Áp dụng quy trình chăm sóc khép kín bằng việc sử dụng chất thải từ chăn nuôi lợn để nuôi giun quế, sau đó khai thác giun quế để làm thức ăn cho lợn, phân giun quế dùng để bón cho cây.

Đặc biệt, nhằm tăng dinh dưỡng cho cây, tăng chất lượng cho quả, ông đã nghiên cứu và phối trộn thành công dung dịch từ sữa tươi, sữa đậu nành với trứng gà, dịch giun quế và men vi sinh để phun cho cây. Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, sau hơn 5 năm trồng, chăm sóc theo phương pháp hữu cơ, năm 2021, sản phẩm cam, bưởi của trang trại đã đạt được chứng nhận là sản phẩm hữu cơ phù hợp với các yêu cầu của nông nghiệp hữu cơ Việt Nam (TCVN 11041-2:2017). Trên diện tích 5,3 ha, bình quân mỗi năm trang trại cho thu hoạch khoảng 280 tấn quả.

Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Hải Lăng Đào Văn Trẩm cho biết, thời gian qua, huyện Hải Lăng đã chú trọng thu hút, mời gọi các doanh nghiệp có điều kiện tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản hữu cơ, theo hướng hữu cơ. Theo đó, các đơn vị liên quan khảo sát, lựa chọn, quy hoạch gần 1.500 ha đạt tiêu chuẩn tại 44 HTX và 78 vùng để vận động tham gia sản xuất lúa hữu cơ giai đoạn 2021-2030.

Với sự nỗ lực của các ban, ngành cấp huyện, các địa phương và sự đồng hành của nông dân, diện tích sản xuất lúa hữu cơ, theo hướng hữu cơ trên địa bàn huyện đã tăng. Năm 2025, các đơn vị trên địa bàn huyện đã ký hợp đồng liên kết sản xuất lúa hữu cơ với Công ty cổ phần Tổng Công ty Thương mại Quảng Trị với diện tích 128 ha.

Nỗ lực bứt phá

Hiện nay, cơ cấu nông - lâm - ngư nghiệp tiếp tục chuyển dịch đúng hướng, phát huy vai trò là “trụ đỡ” của nền kinh tế. Tổng giá trị sản xuất nông-lâm-ngư nghiệp đạt trên 2.850 tỉ đồng. Đã khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế vùng gò đồi, vùng cát; nhiều mô hình sản xuất tập trung đem lại hiệu quả kinh tế cao như cây cam, rừng FSC, cây ném, cây mướp vùng cát. Huyện đã chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Kết cấu hạ tầng nông thôn ngày càng hoàn thiện, diện mạo nông thôn khởi sắc. Đến nay, toàn huyện có 15/15 xã đạt chuẩn NTM, 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Huyện hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM.

Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Dương Viết Hải cho biết: “Một trong những nhiệm vụ quan trọng của sản xuất nông nghiệp huyện Hải Lăng trong thời gian tới là tập trung tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng NTM theo hướng nâng cao giá trị. Qua đó, xây dựng nền nông nghiệp xanh, sạch, tuần hoàn, thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Phấn đấu giá trị sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2025-2030 tăng 3%-4%/năm, chiếm tỉ trọng 12% trong cơ cấu giá trị sản xuất của nền kinh tế.

Để đạt được mục tiêu trên, huyện Hải Lăng tiếp tục phát triển nông nghiệp theo hướng tập trung, an toàn, ứng dụng công nghệ cao theo hướng hữu cơ, VietGAP, tiêu chuẩn VietGAP, tiêu chuẩn hữu cơ; tổ chức sản xuất, liên kết theo chuỗi giá trị. Tạo cơ chế để tích tụ ruộng đất, tích cực thu hút đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, nhất là nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao”.

Phát triển chăn nuôi bò thịt theo hướng hữu cơ, an toàn sinh học - Ảnh: L.A

Trên lĩnh vực trồng trọt, giữ ổn định diện tích gieo trồng lúa từ 13.000- 14.000 ha. Chú trọng phát triển lúa chất lượng cao gắn với tổ chức sản xuất quy mô cánh đồng lớn. Từ bước quy hoạch và mở rộng diện tích vùng sản xuất lúa hữu cơ phấn đấu đến năm 2030 có hơn 500 ha lúa, đến năm 2040 có khoảng 1.500 ha lúa sản xuất hữu cơ, canh tác tự nhiên được tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.

Mỗi năm có ít nhất 1-2 mô hình tích tụ tập trung sản xuất nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp. Phát triển vùng trồng cây ăn quả, cây dược liệu tại các vùng có điều kiện như xã Hải Phú, Hải Lâm, thị trấn Diên Sanh, xã Hải Chánh và xã Hải Sơn, phấn đấu đến năm 2040 đạt quy mô 500-700 ha.

Phát triển các khu chăn nuôi tập trung, vật nuôi có giá trị hàng hóa cao quy mô liên huyện, liên xã, cung ứng cho các thị trường trong, ngoài tỉnh. Khuyến khích đầu tư phát triển các khu chăn nuôi tập trung ứng dụng công nghệ cao gắn với ứng dụng khoa học công nghệ và chăn nuôi theo hướng hữu cơ an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Phấn đấu đến năm 2030, tỉ lệ sản phẩm chăn nuôi hữu cơ đạt ít nhất 10% tính trên tổng sản phẩm chăn nuôi sản xuất của huyện; trên 60% hộ gia đình và 100% trang trại áp dụng các công nghệ, kỹ thuật xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả và chất thải chăn nuôi được tái sử dụng.

Nâng cao năng lực đánh bắt, khai thác hải sản và phát triển nuôi trồng thủy sản theo hướng thâm canh, gắn với công nghiệp chế biến. Duy trì và nâng cao chất lượng nuôi trồng các hồ đập có mặt nước lớn, nuôi lồng bè trên các sông Ô Lâu, Ô Giang. Phát triển có hiệu quả các mô hình nuôi cá ao hồ nhỏ trên địa bàn các xã trong huyện. Quy hoạch và phát triển vùng nuôi mặn lợ tập trung ở 2 xã ven biển, khuyến khích phát triển các vùng nuôi tôm công nghiệp tập trung, gắn phát triển nuôi trồng với bảo vệ môi trường.

Phát triển diện tích nuôi trồng thủy sản theo hướng hữu cơ, nuôi sinh thái (canh tác tự nhiên) đạt 100 ha. Duy trì tỉ lệ che phủ rừng hiện có. Xây dựng và phát triển ổn định diện tích rừng trồng theo chứng chỉ FSC, rừng nguyên liệu chất lượng cao, phấn đấu phát triển mới 1.000 ha, đáp ứng nhu cầu nguyên liệu phục vụ chế biến sâu và xuất khẩu; nâng cao giá trị gia tăng rừng trồng theo định hướng cơ cấu lại ngành lâm nghiệp.

Với sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền, doanh nghiệp và sự đồng tình của người dân, nền nông nghiệp huyện Hải Lăng đang phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, tiếp tục khẳng định vị thế là “trụ đỡ” vững chắc của nền kinh tế địa phương.

Lê An