Giải quyết xe quá khổ, quá tải: Cần giao việc đúng ngành chức năng

(QT) - Ngày 4/10 vừa qua UBND tỉnh Quảng Trị đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến bàn giải pháp xử lý xe quá khổ, quá tải lưu thông trên các tuyến quốc lộ qua địa bàn tỉnh. Cuộc họp có sự tham gia của hơn 20 cơ quan, đơn vị, địa phương như : Sở GT-VT, Công an tỉnh, Phòng Cảnh sát giao thông, Cục Hải quan, BCH Bộ đội Biên phòng, Ban quản lý Khu KT-TMĐB Lao Bảo, Công ty cổ phần QL và SC đường bộ Quảng Trị, Thanh tra đường bộ II-05; lãnh đạo UBND và Công an các huyện, thành phố: Hướng Hóa, Đakrông, Đông Hà... Thời gian qua tình trạng xe quá khổ, quá tải ngang nhiên lưu hành trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ chưa được các ngành chức năng xử lý nghiêm đã gây ra những phản ứng trong dư luận. Báo chí của địa phương và Trung ương cũng đã đề cập vấn đề này. Tại kỳ họp HĐND tỉnh lần thứ 5, các đại biểu cũng đã nêu ý kiến bức xúc của cử tri và chất vấn các ngành chức năng về thực trạng tình hình, kết quả kiểm tra, xử lý, nhưng chưa nhận được ý kiến trả lời thỏa đáng.

Xe quá tải lưu thông làm hư hỏng các tuyến Quốc lộ và cầu cống - Ảnh: TL

Tại văn bản số 2629, ngày 24/9/2012, Sở GT-VT Quảng Trị cũng đã thừa nhận tình trạng xe quá tải đang lưu hành trên địa bàn. Hiện nay phương tiện vận tải phát triển ngày càng nhiều về số lượng cũng như tải trọng. Một lượng lớn xe container, xe đầu kéo, xe tải có trọng tải lớn, có xe lên tới hàng trăm tấn lưu thông từng đoàn trên các tuyến đường, vượt quá tải trọng cho phép của cầu đường, quá tải trọng cho phép của phương tiện... đã làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình, cầu cống bị hư hỏng, giảm tuổi thọ, đặc biệt là cầu treo Đakrông, nền đường lún, mặt đường rạn nứt, bong bật, làm ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông, nhiều vụ xe chở cồng kềnh hàng trăm tấn gỗ tự lật, gây tai nạn chết người... Mặc dù các cơ quan chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nhưng tình trạng xe quá khổ, quá tải lưu hành trên địa bàn vẫn còn xảy ra phổ biến, chưa được xử lý triệt để. Đặc biệt xe quá khổ, quá tải chở gỗ, thạch cao từ cửa khẩu Lao Bảo, cửa khẩu La Lay về, lưu thông trên tuyến Quốc lộ 9, đường Hồ Chí Minh. Văn bản của Sở GT-VT cũng nhấn mạnh: Việc kiểm tra, xử lý xe quá tải trong thời gian qua là chưa nghiêm, chưa triệt để, quá trình xử lý còn nhiều bất cập. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, từ tháng 5/2012 đến nay Sở GT-VT đã phối hợp với nhiều cơ quan, đơn vị để họp bàn giải quyết tình trạng trên. Trong đó Sở GT-VT đã phối hợp với Công an, Khu quản lý đường bộ IV và các địa phương có liên quan tổ chức đoàn khảo sát hiện trường và đề xuất UBND tỉnh quy hoạch 2 điểm hạ tải trên Quốc lộ 9 và nhánh Tây đường Hồ Chí Minh. Sở cũng đã mời Công an, Cục Hải quan họp bàn giải pháp phối hợp hạn chế xe quá tải lưu thông trên đường 9. Ngoài ra Sở cũng đã tham mưu UBND tỉnh có văn bản gửi Bộ GT-VT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề nghị ưu tiên xây dựng và đưa trạm cân tải trọng xe trên Quốc lộ 9 tại Cam Lộ hoạt động trở lại. Về các giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới, Sở GT-VT đề nghị: UBND tỉnh giao cho Cục Hải quan phối hợp với Công an tỉnh mà trực tiếp là Cảnh sát giao thông kiểm tra, xử lý, không cho phép nhập khẩu số lượng hàng hóa chở quá tải trọng cho phép của phương tiện ngay tại cửa khẩu. Đề nghị UBND tỉnh có văn bản đề nghị Bộ Công an, Bộ Tài chính, Bộ GT-VT phối hợp trình Chính phủ có văn bản chỉ đạo Tổng cục Hải quan và Cục Hải quan các địa phương trong cả nước triển khai việc phối hợp kiểm tra, ngăn chặn xe quá tải vào Việt Nam. Đối với Công an tỉnh: Phối hợp với Hải quan kiểm tra, xử lý phương tiện chở hàng hóa quá tải tại cửa khẩu Lao Bảo, La Lay; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; bố trí số máy điện thoại đường dây nóng để nhận thông tin về xe quá tải. Đồn Biên phòng các cửa khẩu phối hợp với Hải quan trong việc ngăn chặn, xử lý xe quá tải lưu hành vào Việt Nam. Sở GT-VT tiếp tục đề nghị Bộ GT-VT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam khôi phục trạm cân Cam Lộ... Có rất nhiều giải pháp được Sở GT-VT Quảng Trị đề ra với mong muốn có được sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các ngành chức năng để việc kiểm tra, xử lý xe quá tải trọng đạt được kết quả tích cực hơn. Song tại hội nghị vừa qua nhiều ý kiến của các ngành cho rằng khó thực hiện các giải pháp mà Sở GT-VT nêu lên. Lý do là nó không thuộc chức năng, quyền hạn của một số ngành chuyên môn và liên quan đến những cam kết mà nước ta đã ký với các nước khác...Đại diện Cục Hải quan tỉnh và Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lao Bảo cho rằng họ chỉ có nhiệm vụ kiểm tra hàng hóa, phương tiện qua cửa khẩu mà không có nhiệm vụ kiểm tra tải trọng xe. Thêm nữa khi phát hiện xe có tải trọng lớn thì biết báo cho ai? Làm sao điện báo được khi có hàng chục, hàng trăm xe chở gỗ về cùng một lúc? Đồn Biên phòng cửa khẩu cũng rất khó phối hợp với Hải quan để kiểm tra, xử lý xe quá tải lưu hành vào Viêt Nam vì không đúng chức năng. Một số đại biểu nêu vấn đề: Họ chưa biết được quy định như thế nào là xe quá khổ, quá tải. Việc kiểm tra tải trọng xe thì phải có phương tiện, công cụ chuẩn xác, lúc đó chủ hàng, lái xe mới chịu ký biên bản vi phạm; kiểm tra xong thì hạ tải ở đâu? Mặt khác nếu tích cực kiểm tra, làm căng quá sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu của tỉnh, những xe chở gỗ này sẽ đi con đường khác. Có đại biểu băn khoăn trong việc xử lý xe quá tải cơ quan nào chịu trách nhiệm chính (chủ trì), cơ quan nào thì làm nhiệm vụ phối hợp? Đề nghị Công ty quản lý và sửa chữa đường bộ Quảng Trị cần rà soát, cắm các biển báo về tải trọng cầu đường để lái xe biết mà thực hiện; UBND tỉnh cũng dành một khoản kinh phí để xây dựng các bãi hạ tải... Rõ ràng là phải tiếp tục hoàn chỉnh một số công việc trước khi thực hiện việc kiểm tra, xử lý. Kết luận hội nghị, đại diện lãnh đạo tỉnh chủ trì cuộc họp đề nghị các ngành, đơn vị có văn bản tham mưu đề xuất với tỉnh về các giải pháp chấn chỉnh xe quá tải. Như vậy qua hội nghị tổ chức vào ngày 4/10 vừa qua, dù có nhiều thành phần tham gia nhưng vấn đề xử lý xe quá tải trọng vẫn chưa ngã ngũ, nghĩa là cần tổ chức thêm các cuộc họp bàn tiếp theo. Trong lúc đó trao đổi với phóng viên báo chí bên lề cuộc họp này một số đại biểu cho rằng vấn đề xe quá tải đã họp bàn nhiều rồi, đường sá ngày càng hư hỏng, một số cầu trên đường 9 cũng không chịu nổi xe hàng trăm tấn, vì thế lúc này không thể chần chừ mà phải có chủ trương hành động cụ thể, quyết liệt để ngăn chặn. Cũng tại cuộc họp này những vấn đề mà đại biểu nêu lên về vị trí xây dựng điểm hạ tải, về đầu tư kinh phí để san lấp mặt bằng xây dựng bãi hạ tải chưa được kết luận rõ ràng. Để đảm bảo việc kiểm tra, xử lý xe quá khổ, quá tải có hiệu quả, theo chúng tôi vấn đề quan trọng là ý chí, quyết tâm thực sự của lãnh đạo chính quyền các cấp và các ngành liên quan, bên cạnh đó là việc đảm bảo các yếu tố để thực hiện nhiệm vụ này, trong đó yêu cầu trước hết phải trang bị phương tiện, công cụ để kiểm tra. Thứ hai là phải nhanh chóng đầu tư kinh phí xây dựng các bãi hạ tải (càng gần cửa khẩu càng tốt) để sau khi xe vừa làm thủ tục qua cửa khẩu, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm thì kiểm tra và cho hạ tải ngay. Vấn đề thứ ba là phải xác định lực lượng nào chủ trì thực hiện nhiệm vụ này. Trong số báo Quảng Trị ra ngày 21/5/2012, khi trả lời về ngành chức năng chịu trách nhiệm kiểm tra, xử phạt trên các tuyến quốc lộ, đồng chí Nguyễn Hữu Anh, Phó Giám đốc Sở GT-VT Quảng Trị khẳng định: Việc tuần tra, kiểm soát, bảo vệ hạ tầng các tuyến Quốc lộ 9, Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh thuộc về Cảnh sát giao thông và Đội Thanh tra đường bộ II-05 của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (đóng ở Km 14, Quốc lộ 9). Tại kỳ họp HĐND tỉnh lần thứ 5 vừa qua, đồng chí Hoàng Quang Vinh, Giám đốc Sở GT-VT Quảng Trị cũng khẳng định:“Trách nhiệm xử lý xe vi phạm là thuộc về lực lượng Cảnh sát giao thông”. Như vậy đã quá rõ, theo chúng tôi lãnh đạo tỉnh cần giao nhiệm vụ cho Công an tỉnh mà trực tiếp là Cảnh sát giao thông tỉnh và Cảnh sát giao thông các huyện, thị xã, thành phố có liên quan phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về việc kiểm tra, xử phạt các trường hợp vi phạm. Hàng tháng có thể tổ chức họp giao ban để nắm tình hình và chỉ đạo công tác này. Dĩ nhiên để thực hiện việc kiểm tra xe quá tải trọng một cách có hiệu quả thì cần trang bị, cung cấp đầy đủ các phương tiện theo đề xuất của Cảnh sát giao thông, cần thiết nhất là trang bị các loại cân chuyên dùng ( cân điện tử) để hoạt động thuận lợi. Kinh nghiệm của một số tỉnh cho thấy việc tổ chức Đội kiểm tra liên ngành ( gồm Cảnh sát giao thông và Thanh tra giao thông) hoạt động có hiệu quả hơn. Sau khi đã xác định được lực lượng chính thực hiện nhiệm vụ này thì các đơn vị, lực lượng khác chỉ làm nhiệm vụ phối hợp. Vấn đề cuối cùng là trạm cân Cam Lộ. Chúng tôi rất đồng tình với đại biểu UBND huyện Đakrông khi cho rằng việc khôi phục lại trạm cân Cam Lộ là không cần thiết, vì trạm cân quá xa cửa khẩu. Chẳng lẽ xe từ Lao Bảo, La Lay phải về đến Cam Lộ mới cân thì đường sá đã bị cày nát, còn ý nghĩa gì. Do đó phải xây dựng trạm cân ở vị trí trên địa bàn huyện Hướng Hóa hoặc Đakrông để xe từ các cửa khẩu về đều kiểm tra thuận lợi. Thiết nghĩ việc kiểm tra, xử lý xe quá tải trọng là cấp bách, Bộ GT-VT cũng đã có công văn đề nghị UBND các tỉnh, thành phố tăng cường xử lý đối với xe quá tải. Vì thế cần nhanh chóng có chủ trương, giải pháp phù hợp để thực hiện, nếu chần chừ, do dự thì các con đường tan nát thêm, các vụ tai nạn giao thông nguy hiểm cũng không lường hết được. Đó cũng là việc bảo vệ kỹ cương phép nước, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhà nước, nhân dân. QUỲNH ANH