Gia đình đóng vai trò quan trọng trong giáo dục, quản lý con em không vi phạm pháp luật

(QT) - Sự thay đổi nhanh chóng của đời sống kinh tế -xã hội đã tác động không nhỏ đến việc thay đổi về tâm sinh lý của giới trẻ hiện nay. Bên cạnh những mặt tích cực như năng động, sáng tạo, hiểu biết rộng, ham học hỏi... thì một bộ phận giới trẻ do thiếu tu dưỡng, rèn luyện nên sa vào con đường ăn chơi, lười lao động, ỉ lại... nên dẫn đến sa sút về đạo đức, thậm chí có hành vi vi phạm pháp luật. Trong khi đó, một số gia đình đã thiếu sự quan tâm, chăm sóc con cái. Nhiều gia đình, chỉ khi con cái của họ bị bắt giữ vì phạm tội họ mới biết con mình đã hư. Còn nhớ vụ án Nguyễn Lương Hoà cùng đồng bọn can tội “Cướp giật tài sản” và “Cướp tài sản” xảy ra ở địa bàn thị xã Đông Hà trong năm 2005 và 2006, trong đó có Nguyễn Đình Trọng, sinh năm 1986, ở Đông Lương, Đông Hà tham gia. Chúng tôi có mặt tại gia đình của Nguyễn Đình Trọng lúc cơ quan chức năng đang tiến hành bắt giữ đối với Trọng. Người mẹ gầy gò của Trọng khóc tức tưởi. Bà không ngờ đứa con trai cả của mình lại ra nông nỗi này. Còn ông bố một đời bán mặt cho đất, bán lưng cho trời, giờ thấm thía câu "con dại cái mang" khi ông phải tự tay lật hết ngóc ngách trong nhà để tìm kiếm tang vật trong các vụ cướp tài sản, mà đứa con trai của ông thực hiện đem về cất giữ. Tất cả tang vật giờ chỉ còn là những vỏ đựng, những túi xách không mấy giá trị mà Trọng để lại cùng với toàn bộ tội lỗi của mình sau những cuộc thiêu thân với thú vui đàn đúm. Vốn là con nhà nông, nhưng Nguyễn Đình Trọng, lại lười lao động, thích ăn chơi hơn thích học. Chưa học hết cấp 3, Trọng đã theo nhóm bạn đàn đúm và rồi sa ngã vào con đường phạm pháp. Chúng tôi thấy xót xa khi nhìn vào khuôn mặt già nua của bà ngoại, nước mắt chỉ đủ hoen mi, khuôn mặt người cha khắc khổ và đôi má gầy tóp của ngưòi mẹ đau đớn hôn lên mái tóc Trọng trước lúc bị dẫn giải ra xe. Tất cả những hình ảnh đó không biết khi nghĩ đến, Trọng có ân hận về những lỗi lầm của mình không? Còn bố mẹ Trọng thì xót xa rằng lâu nay không dành nhiều thời gian quan tâm đến Trọng chính là một trong những nguyên nhân khiến Trọng sa ngã. Xác định trong gia đình người phụ nữ giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hoá, đạo đức và thuần phong mỹ tục; phụ nữ vừa là người mẹ, người thầy trong việc quản lý, giáo dục con cái trong gia đình không phạm tội và các tệ nạn xã hội, Bộ Công an và Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam đã có Nghị quyết liên tịch số 01 về “Quản lý, giáo dục con em trong gia đình không phạm tội và các tệ nạn xã hội”. Sau hơn 5 năm triển khai, đã có nhiều gia đình tiêu biểu trong phong trào này. Điển hình là chị Lê Thị Hảo, ở thôn Quảng Điền, xã Triệu Đại, huyện Triệu Phong. Chị Nguyễn Thị Hảo cũng từng có con vi phạm pháp luật và bị kết án. Nhưng nhờ tấm lòng bao dung của người mẹ, sự động viên, chăm sóc của cả gia đình mà chị đã giúp con vượt qua được lỗi lầm để trở thành người có ích. Cách đây gần 7 năm, (năm 2002) bà con ở thôn Quảng Điền xôn xao khi nghe tin cháu Lê Quang Thành, đang học lớp 12, con trai đầu lòng của chị Lê Thị Hảo và anh Lê Quang Chính bị công an bắt về tội trộm cắp tài sản. Chị Hảo đau đớn tan nát cả ruột gan. Cả gia đình chị suy sụp hẳn. Chồng chị, một người đàn ông quanh năm lam lũ, đặt trọn niềm tin vào con trai cả, đi lại như một cái bóng trong nhà. Hai đứa em trai Thành suốt ngày khóc rưng rức. Chị Hảo nén nỗi đau trong lòng để tìm cách giúp con. Chị đạp xe lên Công an huyện Triệu Phong tìm hiểu sự tình. Được biết, từ cuối năm học lớp 11, Thành đàn đúm với bạn bè xấu, tụ tập thành một nhóm gồm 5 đối tượng. Chị thực sự sốc hơn khi biết để có tiền tiêu xài, bọn chúng đã thực hiện 6 vụ trộm với số tiền hơn 40 triệu đồng. Số tiền mà cả gia đình chị dầm mưa dãi nắng bấy lâu vẫn không kiếm nổi. Nhưng xưa nay người ta nói "con dại cái mang", nên chị động viên, bàn bạc cùng chồng tìm cách chạy vạy bằng được số tiền đó rồi tất tả ngược xuôi đến nhà từng người bị hại nhận lỗi và xin hoàn số tiền bị Thành và đồng bọn đánh cắp. Vụ án bị khởi tố, nhưng do chưa đủ tuổi, nên Thành được tại ngoại. Suốt 7 tháng ở nhà, Thành luôn nhận được sự ân cần, động viên không chỉ của cha mẹ, người thân mà cả xóm giềng. Thành kể: “Đêm đêm, mẹ trằn trọc, thao thức không ngủ, buổi sáng trở dậy với đôi mắt sưng húp, lo âu làm lòng em quặn lại. Em thấy mình có lỗi với mẹ, với cha quá”. Thành ăn năn, hối lỗi vô cùng và tuyệt nhiên không giao du với bạn bè xấu nữa, mà chăm chỉ giúp đỡ gia đình. Khi Thành đủ 18 tuổi, bản án được thi hành, với mức hình phạt 18 tháng tù giam. Sau 4 tháng được cải tạo tại trại tạm giam Công an tỉnh, Thành được chuyển ra trại Đồng Sơn- Quảng Bình, cách nhà hơn 100 km. Tuy gia đình không có phương tiện đi lại nhưng không tháng nào chị Hảo không ra thăm, động viên, an ủi con cố gắng cải tạo tốt để sớm về đoàn tụ gia đình và làm lại cuộc đời. Sau khi ra tù, Thành đề nghị chị Hảo dẫn sang trường xin học lại. Chị nhìn con cười trong nước mắt. Chị bảo con trở lại trường cũ là con phải xoá hết mặc cảm, phải chấp nhận cả thành kiến của không ít người. Dẫu phải bươn chải với kế mưu sinh, nhưng chị Hảo luôn gần gũi con, thường xuyên liên lạc, gặp gỡ với Ban giám hiệu nhà trường, thầy giáo chủ nhiệm để nắm tình hình học tập của con. Không phụ lòng mong mỏi của mẹ, năm học 2005, Thành có một thành tích đáng nể: Tốt nghiệp PTTH với 43 điểm và đỗ 2 trường Đại học. Hiện Thành đang là sinh viên năm thứ 4 của khoa Văn hoá Du lịch, trường Đại học Văn hoá thành phố Hồ Chí Minh. Có thể nói, gia đình là tế bào của xã hội, gia đình có vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục nhân cách, phẩm chất đạo đức của con em mình. Khi các thành viên trong gia đình có trách nhiệm, quan tâm, chăm sóc nhau sẽ góp phần tích cực mở ra tương lai cho con cái bằng những định hướng cụ thể, đẩy lùi một cách có hiệu quả các tệ nạn xã hội. Hồng Nhung