Đường vào Ba Nang

(QT) - Dấu vết tàn phá của những cơn lũ vẫn còn để lại trên suốt chiều dài con đường núi từ Km 7 đường Hồ Chí Minh vào Ba Nang, xã biên giới vùng sâu vùng xa của huyện Đakrông (Quảng Trị). Dù nham nhở, lầy lội và đầy trắc trở thì nó vẫn là con đường huyết mạch nối cuộc sống của trên 2.500 người dân Ba Nang với bên ngoài. Anh Đinh Văn Lý, Giám đốc Ban QLDA Giảm nghèo nhanh và bền vững huyện Đakrông có kể cho tôi nghe về nỗi vất vả của người dân Ba Nang và cả những người có nhiệm vụ đưa các dự án phát triển kinh tế- xã hội các xã đặc biệt khó khăn vào Ba Nang khi nơi đây chưa có hệ thống giao thông, tất cả chỉ trông nhờ vào đôi chân. Đó là những ngày đầu khi triển khai dự án 135, bằng nguồn vốn đầu tư của Chính phủ, nhiều công trình hạ tầng cơ sở, trường học được đầu tư xây dựng cho Ba Nang do không có đường vận chuyển, phương án gùi cõng vật liệu được đưa ra, cứ mỗi bao xi măng phải xẻ ra làm đôi rồi thuê người dân gùi vào công trình, giá mỗi bao xi măng tăng lên gấp đôi, gấp ba đó là chưa kể hao hụt do quá trình vận chuyển, rồi bao nhiêu thứ vật tư khác nữa nếu tập kết hoàn thành thì giá công trình sẽ đội lên rất cao.

Thương lái thu gom chuối của người dân Ba Nang đưa về xuôi tiêu thụ.

Đứng trước thực tế đó, đơn vị thi công đã đề xuất lãnh đạo huyện cho sử dụng kinh phí gùi cõng vào mở đường để vận chuyển vật liệu sẽ hiệu quả hơn, sau đó còn có đường để lại cho dân đi. Thế là một con đường nối Ba Nang với bên ngoài theo lộ trình Khe Sanh - đường Hồ Chí Minh huyền thoại, đến Km 19,5 về Đá Bàn, Trầm, Bù, Ngược, Cốc... để vào trung tâm xã ở thôn Tà Rẹc được triển khai. Khởi sự cho vấn đề giao thông ở Ba Nang theo một “quy trình ngược” như thế. Và liên tiếp sau đó, nhiều công trình, dự án đầu tư cho Ba Nang đều được triển khai trên cơ sở đó. Bây giờ ở Ba Nang giao thông đã được cải thiện đáng kể, người dân từ một số bản làng lân cận về trung tâm xã đã có đường giao thông khá thuận tiện. Đặc biệt khi dự án đường giao thông nối đường Hồ Chí Minh vào trung tâm xã Ba Nang với số vốn đầu tư trên 22 tỷ đồng hoàn thành thì việc đi lại, vận chuyển hàng hoá của người dân đã thuận lợi hơn rất nhiều. Chủ tịch UBND xã Ba Nang Hồ Văn My nói với tôi rằng, Ba Nang là một xã giàu tiềm năng, đất đai mênh mông, có nhiều đồng cỏ rất thuận lợi cho việc phát triển chăn nuôi, có nhiều khe suối để làm thuỷ lợi và bên cạnh đó có rất nhiều vùng đất bằng có thể khai hoang làm ruộng nước, nhưng nhiều năm qua do giao thông trắc trở, Ba Nang như biệt lập với thế giới bên ngoài, sản phẩm bà con làm ra không tiêu thụ được nên đời sống gặp rất nhiều khó khăn. Trước đây, cũng vì không có đường giao thông nên việc đưa cơ giới vào khai hoang đất bằng để làm ruộng nước gặp rất nhiều trở ngại, có năm huyện đã phân bổ kinh phí cho xã để khai hoang nhưng không thực hiện vì không thể đưa máy móc vào vì không có đường, thế là đành phải trả lại. Dân thiếu ruộng sản xuất, trong khi xã bị cấp trên phê bình là thiếu năng động nhưng thực tế đôi khi lực bất tòng tâm. Ba Nang là một xã có địa bàn khá rộng, từ đầu xã đến cuối xã phải đi bộ mất cả ngày đường, cán bộ xã có muốn gần dân cũng khó. Một người bạn là kỹ sư xây dựng đã nhiều năm gắn bó với những công trình ở đây có nói với tôi rằng, trước đây do giao thông không thuận lợi, cuộc sống của người dân nơi đây chủ yếu là tự sản tự tiêu, sản phẩm của bà con làm ra thừa ế nằm phơi nắng phơi mưa trên rẫy, cho cũng không ai muốn lấy vì không có cách nào mang về, đó là chưa kể nỗi khổ mỗi khi đau ốm bệnh tật, nhiều trường hợp cấp cứu phải đành bó tay, đã có không ít người bỏ mạng vì thiếu các phương tiện cấp cứu. Mùa khô còn có thể đi bộ, nhưng đến mùa mưa mới thấm thía nỗi cơ cực của sự biệt lập, sông suối dày đặc, nước lũ về ngập cả nương rẫy thì làm sao còn có lối đi. Thế nhưng mấy năm trở lại đây, cùng với chương trình 135, nhiều chương trình dự án khác đã đầu tư vào Ba Nang, đặc biệt là chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững theo tinh thần Nghị quyết 30a của Chính phủ, bộ mặt nông thôn miền núi Ba Nang đã có nhiều khởi sắc đáng mừng. Có đường, cuộc sống mới như bừng tỉnh, người dân có nhiều cơ hội tiếp cận với bên ngoài, sản phẩm làm ra dù chưa trở thành hàng hoá có giá trị nhưng bước đầu cũng đã tiêu thụ được. Theo con đường, nhiều mặt hàng cũng được tư thương vận chuyển vào trao đổi buôn bán, chấm dứt cảnh khan hiếm hàng hoá do không có hệ thống giao thông. Bí thư đảng uỷ xã Ba Nang Ngô Văn Danh phấn khởi thông báo với chúng tôi, hiện nay nhiều gia đình đồng bào Vân kiều ở đây nắm bắt cơ hội này đã mạnh dạn đầu tư mở rộng diện tích vườn đồi, vườn rừng, trồng thêm nhiều cà phê, chuối, dứa, nuôi thêm nhiều trâu bò, lợn, dê để bán cho dưới xuôi. Khi đã có hệ thống giao thông thuận tiện, nếu biết cách khai thác tiềm năng thế mạnh đất đai thì vấn đề xoá đói giảm nghèo ở Ba Nang không còn là chuyện khó. Bài, ảnh: HOÀNG ĐỨC