Du lịch hoài niệm giúp mọi người sống tốt hơn, thân thiện hơn trong thế giới hòa bình, hữu nghị và phát triển

* Thượng tướng, Viện sĩ, TS NGUYỄN HUY HIỆU, Nguyên UVTƯ Đảng, Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Chủ tịch danh dự Quỹ Hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội Chiến tranh đã lùi xa 40 năm, hôm nay trong không khí cả nước sôi nổi thi đua lập thành tích xuất sắc chào mừng đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, kỷ niệm 68 năm ngày thương binh, liệt sĩ 27/7 (1947- 2015) và kỷ niệm 70 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, tôi rất phấn khởi và nhiệt liệt hoan nghênh UBND tỉnh Quảng Trị phối hợp với Tổng cục Du lịch tổ chức Hội nghị Tổng kết 10 năm triển khai chương trình Du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội. Đây là một hoạt động rất cần thiết, là ý tưởng cao đẹp biểu thị lòng tri ân của đồng bào, đồng chí, đồng đội đối với những người đã hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc. Những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, MTTQ Việt Nam cùng các sở, ban, ngành và lực lượng vũ trang tỉnh Quảng Trị đã quan tâm, tạo mọi điều kiện để hoạt động hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội được phát triển ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu ôn lại những kỷ niệm thời đánh Mỹ với nhân dân xã Gio An, Gio Linh - Ảnh: PV

Như chúng ta đã biết, di tích lịch sử và chiến tranh cách mạng trên đất Quảng Trị là di sản vô cùng quý báu của dân tộc cần được bảo tồn, giữ gìn, tôn tạo và phát huy. Du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội có khả năng thu hút hàng vạn cựu chiến binh ở hai bên chiến tuyến quay trở lại Việt Nam, nhất là Quảng Trị để thăm lại chiến trường xưa; đồng thời cũng là nơi để các thế hệ người Việt Nam thể hiện sâu sắc đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc Việt Nam. Trong khi chưa có đủ điều kiện để triển khai các dự án đầu tư, nhưng lãnh đạo tỉnh Quảng Trị thường xuyên phối hợp với các bộ, ban, ngành của Trung ương, đặc biệt là Bộ Quốc phòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục Du lịch luôn giúp đỡ, đầu tư, bảo vệ và khai thác tốt hơn các di tích lịch sử, các địa danh chiến tranh cách mạng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Di tích lịch sử và địa danh chiến tranh cách mạng trên đất Quảng Trị là nơi mỗi tấc đất, mỗi con đường, con sông, bến cảng đều có một phần xương thịt của những người con ưu tú trên khắp mọi miền đất nước đã ngã xuống, hy sinh vì độc lập, tự do, cho sự nghiệp thống nhất Tổ quốc. Vì vậy, đây là những di sản lịch sử văn hóa vô cùng quý báu của dân tộc cần phải được bảo tồn, giữ gìn và phát huy. Cũng trong ý nghĩa thiêng liêng đó, Quảng Trị đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Quốc phòng chọn để phát triển loại hình du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội. Ngày nay, Việt Nam đã được biết đến là điểm đến du lịch hấp dẫn, an toàn và thân thiện. So với cả nước nói chung, miền Trung nói riêng, Quảng Trị là điểm hội tụ đậm nét nhất cho hoạt động du lịch, nhất là du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội. Đây là một loại hình du lịch mới mẻ, hấp dẫn, có ý nghĩa to lớn về văn hóa, chính trị, kinh tế và xã hội, là trường học thực tiễn thể hiện sâu sắc đạo lý nhân văn của dân tộc Việt Nam, là cầu nối giữa hiện tại và quá khứ... Đến mảnh đất Quảng Trị hay đến với các địa danh lịch sử của Việt Nam, du khách được chiêm ngưỡng những vẻ đẹp tuyệt tác của thiên nhiên và con người Việt Nam, được về với quá khứ chiến tranh còn để lại với mọi góc độ của nó. Quảng Trị là một tỉnh nhỏ nhưng đã có đến 72 nghĩa trang liệt sĩ, trong đó có hai nghĩa trang cấp quốc gia là Nghĩa trang Đường 9 và Nghĩa trang Trường Sơn, chưa kể các nghĩa trang không tên như: Thành Cổ Quảng Trị và trên các dòng sông, cửa biển, bìa rừng, sông núi…., mỗi nơi có hàng vạn liệt sĩ đang nằm lại. Do vậy, cần phải có điểm nhấn cho tour du lịch độc đáo này, mà ngay từ địa đạo Vĩnh Mốc, cầu Hiền Lương, Cồn Tiên, Dốc Miếu, Khe Sanh, Tà Cơn, Làng Vây, Thành Cổ Quảng Trị, Nghĩa trang Đường 9, Nghĩa trang Trường Sơn, cụm di tích đôi bờ sông Thạch Hãn là những điểm đến quan trọng để du khách hình dung tổng thể về khu vực này. Tôi cho rằng, du lịch hoài niệm giúp mọi người sống tốt hơn, thân thiện hơn trong thế giới hòa bình, hữu nghị và phát triển. Trung ương chọn mảnh đất Quảng Trị để phát triển sản phẩm du lịch này là hợp lý. Tuy nhiên, Quảng Trị phải làm thế nào để khi du khách đến là muốn ở lại lâu hơn và khi đi là muốn hẹn ngày trở lại và giới thiệu cho nhiều người khác đến thăm mảnh đất này. Du lịch hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội là loại hình du lịch Việt Nam nói chung, tỉnh Quảng Trị nói riêng có nhiều tiềm năng lợi thế, từ đó có thể mở rộng khai thác các loại hình du lịch khác như: du lịch sinh thái, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng, du lịch nghỉ dưỡng... Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng, đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty lữ hành vào nghiên cứu, khai thác, xây dựng các tour du lịch, phát triển du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội cần có sự liên kết hợp tác phát triển du lịch với tất cả các tỉnh, thành phố trong nước và quốc tế. Trong những năm qua, công tác liên kết kết hợp phát triển du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội được tỉnh Quảng Trị và một số tỉnh, thành phố trong cả nước quan tâm, triển khai thông qua các buổi làm việc trực tiếp, hội nghị, hội thảo, khảo sát thực tế... Để tiếp tục duy trì, phát triển loại hình du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội, cần liên kết hợp tác phát triển dưới các hình thức như sau: Liên kết hợp tác khai thác tiềm năng, lợi thế và các nguồn lực khác để phát triển du lịch theo quy hoạch. Liên kết tạo sản phẩm du lịch chung, trong đó sản phẩm du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội mang tính đặc thù, có yếu tố đặc biệt tại mỗi điểm đến, có tính cạnh tranh so với các vùng, miền khác, đảm bảo hấp dẫn thị trường khách du lịch nội địa và quốc tế. Liên kết hợp tác trong xúc tiến đầu tư cho các tour du lịch và quảng bá du lịch, đầu tư và phát triển thị trường, như liên kết tổ chức quảng bá sản phẩm, quảng bá điểm đến và tổ chức tiếp thị cho thị trường khách du lịch trong và ngoài nước. Liên kết hợp tác trong đào tạo, phát triển nhân lực du lịch nhằm nâng cao chất lượng lao động du lịch; chú trọng đào tạo hướng dẫn viên, thuyết minh viên du lịch, đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng phục vụ du lịch. Liên kết hợp tác trong trao đổi kinh nghiệm quản lý, khai thác phát triển du lịch, phối hợp nghiên cứu đề xuất cơ chế chính sách của nhà nước để phát triển du lịch; ký kết tổ chức thí điểm tour, tuyến du lịch giữa các địa phương và ngược lại. Các doanh nghiệp du lịch hoặc kết nối xây dựng các tour du lịch liên tỉnh đặc sắc, đa dạng chào đón khách du lịch đảm bảo tính chuyên nghiệp, chất lượng cao, tạo uy tín cho các điểm đến du lịch . Có thể nhận thấy kể từ khi triển khai thực hiện Chương trình phát triển du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội, hoạt động du lịch đã có những khởi sắc đáng kể. Lượng khách đến Quảng Trị tăng trưởng nhanh, góp phần tăng nguồn đóng góp vào GDP của tỉnh, thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành kinh tế khác, tạo nhiều việc làm cho người dân địa phương. Đặc biệt là đã hình thành và đưa vào khai thác một số tour, tuyến du lịch Hành lang Kinh tế Đông- Tây. Tuy nhiên, sự liên kết này mới ở mức độ phối hợp bề nổi, chưa có chiều sâu; đang ở mức độ phối hợp quản lý nhà nước cấp ngành, chưa thu hút được nhiều các doanh nghiệp và các tổ chức, cơ quan khác liên kết khai thác sản phẩm du lịch; chưa thực sự thu hút được hợp tác đầu tư giữa các nhà đầu tư vào kinh doanh phát triển du lịch trên địa bàn Quảng Trị... Ngoài ra, cần những chính sách khuyến khích, ưu đãi cả quốc tế và trong nước, đầu tư các cơ sở hạ tầng cho phát triển du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội trên cơ sở xã hội hóa ngành du lịch, bằng nhiều hình thức huy động vốn: vốn ngân sách nhà nước, ngân sách địa phương, vốn tín dụng ưu đãi, liên doanh, liên kết, tham gia cổ phần, tư nhân đầu tư, hỗ trợ tạo cơ chế thông thoáng kêu gọi đầu tư vào các dự án phát triển du lịch, các cơ sở dịch vụ du lịch thương mại, xúc tiến đầu tư, nhằm tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật cho phát triển du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội và lưu giữ khách du lịch đến các tour du lịch trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Trên đây là mấy ý kiến góp phần làm rõ thêm về những tiềm năng và kết quả quan trọng của 10 năm Chương trình du lịch hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội. Tuy nhiên, để làm được những điều trên, chúng ta cần sự hỗ trợ từ các cấp bộ, ngành cũng như toàn xã hội. Một vấn đề cần đặt ra là nâng cao nhận thức đối với cộng đồng và các cấp chính quyền về công tác bảo tồn, giữ gìn di sản văn hóa, những địa danh lịch sử chiến tranh cách mạng. Phải đặt các di tích lịch sử cách mạng trong sự liên kết hữu cơ với các tài nguyên du lịch khác, đặc biệt là những tài nguyên thiên nhiên, môi trường và di sản văn hóa.