Đổi mới phương thức lãnh đạo xây dựng huyện Vĩnh Linh đạt chuẩn nông thôn mới trước năm 2025

TRẦN NHẬT QUANG, Bí thư Huyện ủy Vĩnh Linh

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của sự nghiệp CNH, HĐH quê hương, đất nước. Đến nay, Chương trình MTQG xây dựng NTM đã được người dân tích cực hưởng ứng, tự giác thực hiện, trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo nên bước ngoặt lớn trong xây dựng và phát triển nông thôn ở nước ta.

Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Vĩnh Linh đoàn kết, chung sức xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu -Ảnh: K.K.S

Ý thức được ý nghĩa, tầm quan trọng nêu trên, từ năm 2011 huyện Vĩnh Linh đã bắt tay xây dựng NTM. Tuy nhiên, thời điểm đó huyện không có nhiều lợi thế do xuất phát điểm thấp; đời sống vật chất, tinh thần của người dân còn gặp nhiều khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo chiếm khoảng 15%.

Nhận diện rõ đặc điểm tình hình, ngay từ đầu, Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy đã xác định muốn thành công trong xây dựng huyện đạt chuẩn NTM trước hết phải tập trung đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng bằng việc xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm từng giai đoạn với phương châm lấy phát triển kinh tế làm khâu đột phá thực hiện các tiêu chí khác, sớm cụ thể hóa tiêu chí đó thành các nghị quyết, chỉ thị chuyên đề, yêu cầu các cấp chính quyền xây dựng đề án, kế hoạch để huy động mọi nguồn lực, huy động cả hệ thống chính trị và toàn dân vào cuộc.

Theo đó, chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015, huyện xác định ưu tiên phát triển ngành nghề, cây trồng, vật nuôi có thế mạnh; đồng thời chú trọng dồn điền đổi thửa, phát triển kinh doanh thương mại, đào tạo nghề cho người dân. Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2016- 2020, huyện xác định tiếp tục triển khai đồng bộ, chặt chẽ theo định hướng cơ cấu lại nông nghiệp và chuyển đổi mạnh mẽ giống cây trồng, vật nuôi; khuyến khích sử dụng giống mới, ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất; khuyến khích xây dựng cánh đồng mẫu lớn.

Giai đoạn 2021- 2025, huyện tập trung chỉ đạo đẩy mạnh phát triển sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao có liên doanh, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; đẩy mạnh việc phát triển các sản phẩm chủ lực của địa phương để tạo bước đột phá trong nông nghiệp, gắn nông nghiệp với dịch vụ thương mại nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững; tập trung chỉ đạo “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP).

Đây là giai đoạn huyện xác định nước rút nên ngay từ Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 huyện đã đề ra mục tiêu “phấn đấu xây dựng huyện Vĩnh Linh đạt chuẩn NTM trước năm 2025”. Ngay từ những năm đầu của nhiệm kỳ, Huyện ủy ban hành Nghị quyết số 02-NQ/HU ngày 28/7/2021 “về xây dựng huyện Vĩnh Linh trở thành huyện nông thôn mới trước năm 2025”, Nghị quyết số 04-NQ/HU ngày 24/5/2022 “về tăng cường công tác vận động quần chúng của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, xây dựng huyện Vĩnh Linh đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2022 - 2025”, Kết luận số 933-KL/HU ngày 24/11/2021 “về phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới 3 xã Vĩnh Ô, Vĩnh Khê, Vĩnh Hà giai đoạn 2021 - 2025” nhằm sớm cụ thể hóa và chủ động tạo quỹ thời gian thuận lợi để thực hiện mục tiêu nêu trên.

Ngay khi bước vào năm 2024 - năm tăng tốc của nhiệm kỳ, Ban Thường vụ Huyện ủy đã tiếp tục có Chỉ thị số 22-CT/HU ngày 27/11/2023 “về đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, quyết tâm hoàn thành thắng lợi mục tiêu xây dựng huyện đạt chuẩn NTM” gắn với phong trào thi đua 20 tháng cao điểm lập thành tích chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Vĩnh Linh 25/8 (1954-2024).

Ban Thường vụ Huyện ủy đã thường xuyên chỉ đạo UBND huyện, các địa phương, đơn vị phải ban hành nghị quyết, đề án; xây dựng chương trình, kế hoạch và triển khai thực hiện đồng bộ từ huyện đến cơ sở. Đồng thời, quán triệt quan điểm cả hệ thống chính trị vào cuộc, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng cá nhân, nhất là lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu; phát huy vai trò của tổ chức đảng và tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên làm nòng cốt để lan tỏa sâu rộng trong toàn dân.

Quá trình triển khai thực hiện, chọn những việc dễ, các tiêu chí dễ làm trước, các xã có tiềm lực tốt tạo điều kiện cho về đích trước; cố gắng hoàn thành các tiêu chí để về đích đúng hẹn; thường xuyên chỉ đạo các xã rà soát đánh giá thực trạng các tiêu chí NTM, lựa chọn các xã phấn đấu xây dựng đạt chuẩn NTM theo kế hoạch hằng năm. Song song đó, ban hành nhiều cơ chế đặc thù của địa phương như: Quy chế thưởng thôn, bản đạt chuẩn NTM, NTM kiểu mẫu; xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu; thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh, thông minh...; bố trí nguồn ngân sách địa phương để hoàn thiện quy hoạch chung xây dựng NTM cho các xã giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Huyện Vĩnh Linh luôn xác định phải nâng cao chất lượng y tế, giáo dục và các thiết chế văn hóa, thể thao; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; thực hiện hiệu quả công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, giảm nghèo và đảm bảo an sinh xã hội. Phát huy hiệu quả các mô hình tự quản, đảm bảo giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn nông thôn. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát định kỳ và đột xuất việc thực hiện chương trình xây dựng NTM. Thực hiện nghiêm túc việc thẩm tra, trình thẩm định, xét, công nhận thôn, xã, huyện đạt chuẩn NTM thực chất, khách quan.

Bằng việc đổi mới phương thức lãnh đạo của các tổ chức đảng nêu trên, huyện đã huy động được nguồn lực đóng góp xây dựng NTM khá lớn từ xã hội hóa với tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng NTM trên địa bàn huyện từ năm 2011 đến nay đạt trên 2.110 tỉ đồng. Đến nay, toàn huyện có 6/15 bản đạt chuẩn NTM, 59 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 15/15 xã đạt chuẩn NTM, 4/15 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 3/3 thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh, huyện cơ bản đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM, thu nhập bình quân đầu người năm 2023 hơn 59 triệu đồng/người/năm. Đây chính là tiền đề, động lực để huyện hoàn thành mục tiêu trở thành huyện NTM trong năm 2024.

Sau 13 năm triển khai thực hiện Chương trình xây dựng NTM, huyện Vĩnh Linh rút ra những bài học kinh nghiệm sau:

Thứ nhất, phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân với mục tiêu cộng đồng dân cư làm chủ, người dân là chủ thể trong phong trào xây dựng NTM, đô thị văn minh.

Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, sự tham gia tích cực của các tổ chức trong hệ thống chính trị, sự phối hợp nhịp nhàng đồng bộ giữa các ngành, các cấp; nêu cao vai trò của các chi bộ, cán bộ, đảng viên gương mẫu, khích lệ Nhân dân tự giác chung sức xây dựng NTM.

Thứ ba, xây dựng NTM phải bám sát định hướng trung ương, tỉnh; phải gắn với kế hoạch phát triển KT-XH hằng năm và trong từng giai đoạn; phải cụ thể hóa thành các đề án, kế hoạch phù hợp và phải có cách làm chủ động, sáng tạo sát với điều kiện thực tiễn của từng địa phương.

Thư tư, đa dạng hoá việc huy động nguồn lực xây dựng NTM để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, trong đó ưu tiên đầu tư các công trình phục vụ phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Thứ năm, chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc; kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc, khắc phục các hạn chế, yếu kém; định kỳ sơ kết, tổng kết đánh giá rút kinh nghiệm và biểu dương khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện chương trình.