Đẩy mạnh chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp

Chuyển đổi số được xem là “chìa khóa vàng” nâng cao giá trị sản xuất nông sản và cải thiện đời sống người nông dân. Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã triển khai nhiều giải pháp, từ việc xây dựng cơ sở dữ liệu ngành, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất đến hỗ trợ đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử...; qua đó, từng bước làm thay đổi tư duy sản xuất, hướng đến nền nông nghiệp xanh và bền vững.

Trang trại Dfarm Quảng Trị với mô hình trồng dưa lưới công nghệ cao - Ảnh: T.H

Nông dân chủ động chuyển đổi số trong sản xuất

Trên địa bàn tỉnh hiện có nhiều doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX) và người dân đã chủ động ứng dụng chuyển đổi số (CĐS) trong sản xuất nông nghiệp. Tuy số lượng mô hình chưa nhiều nhưng kết quả ban đầu đã thể hiện sự nỗ lực, thay đổi nếp nghĩ cách làm trong sản xuất; góp phần thay đổi phương thức quản lý, tạo ra các loại nông sản chất lượng.

Xác định chuyển đổi số trong sản xuất là hướng đi tất yếu, ngay từ khi mới thành lập, trang trại Dfarm Quảng Trị (xã Cửa Tùng) đã áp dụng công nghệ số hiện đại vào sản xuất.

Theo đó, với diện tích 3ha, trang trại đã đầu tư 5.500m2 nhà kính (1 nhà ươm và 10 nhà sản xuất) bằng khung thép chịu lực của Nhật Bản. Màng nilon được nhập khẩu từ Nhật Bản có độ trong suốt cao, bảo đảm lọc được trên 90% ánh sáng cho cây; hệ thống màng bao quanh được nhập từ Israel có mắt lưới siêu nhỏ 0,3mm hạn chế tối đa côn trùng xâm nhập; hệ thống tưới nhỏ giọt và châm phân tự động theo công nghệ của Israel.

Chị Trần Thu Trang, chủ trang trại Dfarm Quảng Trị cho biết: "Để thúc đẩy, nâng cao hiệu quả kinh tế, trang trại đã ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất. Hệ thống tưới tiêu của trang trại có bộ điều khiển trung tâm giúp cài đặt chính xác nhiều chế độ tưới, thời gian tưới cho các loại cây trồng khác nhau của trang trại. Ngoài ra còn có màn hình theo dõi các chế độ hoạt động, đồng hồ theo dõi tình trạng vận hành của hệ thống lọc, đồng hồ theo dõi áp suất đường ống, giúp phát hiện sớm các sự cố đường ống.

Theo chị Trang, dưa lưới, dưa lê là loại cây rất nhạy cảm với môi trường nên rất khó sản xuất hữu cơ, tuy nhiên trang trại Dfarm Quảng Trị là một trong số ít trang trại trong nước sản xuất thành công 2 loại dưa này với chất lượng cao, hình thức quả đẹp, đồng đều, độ ngọt cao, được thị trường Hà Nội, Quảng Trị ưa chuộng và đánh giá cao. Hiện mỗi năm, trang trại sản xuất 2,5 vụ, theo hình thức cuốn chiếu, doanh thu đạt 1,4 tỉ đồng/năm, lợi nhuận khoảng 60%.

Trong nuôi trồng thủy sản, nhiều DN, HTX, nông dân cũng đã ứng dụng công nghệ vào sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Mô hình của anh Trần Văn Nghĩa, ở thôn 2, xã Bắc Trạch là một ví dụ điển hình khi đầu tư hơn 20 tỉ đồng cho công nghệ mới để nuôi tôm thẻ chân trắng. Đây là công nghệ tiên tiến, nuôi trong nhà bạt cải tiến theo 3 giai đoạn. Theo anh Nghĩa, nuôi tôm công nghệ cao thì chi phí nuôi sẽ thấp hơn nuôi truyền thống, hạn chế rủi ro do dịch bệnh, cho năng suất, lợi nhuận cao. Hiện với 4.000m2 ao nuôi, sau khi trừ chi phí, mỗi vụ mang về cho anh lợi nhuận hơn 1 tỉ đồng.

Thông qua ứng dụng khoa học, chăn nuôi trên địa bàn tỉnh cũng được đẩy mạnh theo hướng công nghệ cao. Đến nay, toàn tỉnh có 225 trang trại chăn nuôi quy mô tập trung, nhiều trang trại đã ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ về giống năng suất cao, chuồng lạnh, tự động hóa vận hành thức ăn, nước uống, sát trùng và xử lý môi trường...

Hướng đến nền nông nghiệp hiện đại

Để nông dân thay đổi tư duy và thực hiện CĐS trong sản xuất nông nghiệp, Sở NN-MT đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp trong công tác quản lý nhà nước cũng như hỗ trợ tiếp cận công nghệ số trong sản xuất và xúc tiến thương mại.

Mô hình nuôi tôm công nghệ cao của anh Trần Văn Nghĩa - Ảnh: T.H

Hiện nay, các đơn vị đã chủ động ứng dụng hiệu quả các phần mềm chuyên ngành, từng bước nâng cấp trung tâm dữ liệu của sở, bảo đảm an toàn, an ninh mạng. Riêng lĩnh vực trồng trọt, sở đã xây dựng hệ thống dữ liệu phục vụ cấp và quản lý mã số vùng trồng; truy xuất nguồn gốc sản phẩm thông qua tem, nhãn quét mã QR.

Sở cũng đã xây dựng, cập nhật cơ sở dữ liệu về cơ sở chăn nuôi, thú y, ứng dụng nhật ký điện tử trong quản lý sản xuất; xây dựng phần mềm dữ liệu VNFI SHBASE, phần mềm giám sát tàu cá, quản lý giống, thức ăn, sản phẩm xử lý môi trường trong nuôi trồng thủy sản và hệ thống nhật ký điện tử trên tàu cá khai thác xa bờ...

Trong phát triển thương hiệu và thị trường số, sở đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để đưa sản phẩm OCOP lên các sàn thương mại điện tử lớn như postmart.vn, voso.vn, Lazada.vn...; đồng thời gấp rút đồng bộ các kênh truyền thông số như ocop.quangbinh.gov.vn, quangbinhtrade.vn... để phù hợp với tình hình mới sau sáp nhập.

Phó Giám đốc Sở NN-MT Trần Đình Hiệp cho biết: Để bảo đảm quá trình CĐS ngành NN-MT phát triển bền vững, gắn liền với nâng cao năng lực quản lý, chất lượng sản xuất, kinh doanh và an toàn thông tin, hướng đến nền nông nghiệp hiện đại, minh bạch và hiệu quả, thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục đầu tư, nâng cấp và hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu của quá trình CĐS của ngành.

Bên cạnh đó, đơn vị sẽ tiếp tục tư vấn, hỗ trợ DN, HTX áp dụng các giải pháp công nghệ vào quản lý sản xuất và kinh doanh, như: Hệ thống quản lý chuỗi cung ứng, phần mềm quản lý bán hàng và sổ sách điện tử; xây dựng các mô hình ứng dụng công nghệ số điển hình trong lĩnh vực nông nghiệp để nhân rộng; hỗ trợ DN, HTX mở rộng kênh tiêu thụ sản phẩm qua các nền tảng thương mại điện tử và ứng dụng công nghệ để minh bạch hóa truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Thanh Hoa